स्फुट

भविष्यातील काही तंत्रज्ञान सुविधा (भाग 1/3)

कार्पोरेट्सचा अधाशीपणा, नफेखोरी व आक्रमक मार्केटिंग आणि उद्योगविश्वात रूढ होत असलेले बिल् गेट्स मॉडेल - नवीन सॉफ्टवेर ऍप्स शोधल्या शोधल्या मायक्रोसॉफ्टला विकून पैसे कमावण्याची पद्धत - इत्यादीमुळे बाजारात कुठलेही नवीन उत्पादन येण्यास प्रचंड वेळ लागतो. बौद्धिक संपदा स्वामित्व हक्क प्रस्थापित करून आपली खुंट बळकट केल्याशिवाय एकही पाऊल पुढे ठेवता येत नाही. आपण शोधलेल्या उत्पादनात बाजारात उपलब्ध असलेल्या वस्तूंचा वापर करत असल्यास त्यासाठीच्या पेटंट्सला वाटेकरी करून घेतल्याशिवाय उत्पादन बाजारात आणता येत नाही.

गप्पा गणितज्ञाशी! भाग 5/5)

गप्पा गणितज्ञाशी! (भाग: 1/5)
गप्पा गणितज्ञाशी! (भाग: 2/5)
गप्पा गणितज्ञाशी! (भाग: 3/5)
गप्पा गणितज्ञाशी! (भाग: 4/5)

रूपालीच्या आतल्या कोपऱ्यात डॉ. भास्कर आचार्य कॉफी पीत बसले होते. मला पाहता क्षणीच बसण्याची खूण करत खिशातून चिठ्ठी काढून माझ्या हाती सरकवली. चिठ्ठीतील कूट प्रश्न अशा प्रकारे होते.

प्रश्न 1

मंत्रसामर्थ्य

परवा एका सार्वजनिक कार्यक्रमात बोलताना एक उच्चशिक्षित अध्यात्मवादी म्हणाले, "ॐ या शब्दात प्रचंड शक्ती आहे. विज्ञानाने हे सिद्ध केले आहे.”
त्यांच्या या विधानात काही तथ्य आहे काय? या ऊर्जेचा प्रत्यक्ष प्रत्यय कधी,कोणाला, कोठे, कसा आला? ॐ मधील प्रचंड ऊर्जेचे अस्तित्व विज्ञानाने कोणत्या पद्धतीने सिद्ध केले? भर सभेत असली भरमसाट विधाने करायला अध्यात्मवादी कसे धजावतात? अर्थात सभेतील अनेक भोळसट गलिबलांना असली विधाने महान सत्ये वाटतात .ते स्वबुद्धीने विचार न करता माना डोलावतात,वा! काय विद्वत्ता आहे असे म्हणतात , हे खरे.

गप्पा गणितज्ञाशी! (भाग: 4 /5)

गप्पा गणितज्ञाशी! (भाग: 1/5)
गप्पा गणितज्ञाशी! (भाग: 2/5)
गप्पा गणितज्ञाशी! (भाग: 3/5)

हॉटेल वैशालीच्या एका कोपऱ्यात डॉक्टर आचार्य कॉफी पीत बसले होते. मी त्यांच्यासमोर बसल्यानंतर हातातील चिठ्ठी माझ्या हातात दिली. नेहमीप्रमाणे त्यात 2 कूटप्रश्न होते.

प्रश्न 1
वडील व मुलाचे आताचे वय अनुक्रमे 43 व 16 आहे. यानंतर किती वर्षानी वडिलाचे वय मुलाच्या वयापेक्षा दुप्पट होईल?

प्रश्न 2

भारतीय लोकशाही, ६५ च युद्ध, कारगिल आणि शत्रूचा पण पॉइण्ट ऑफ व्ह्यू

पिलू मोदी हे नाव आज कुणाच्या फारस स्मरणात नाही. पण पेशाने स्थापत्य विशारद असणार्‍या या अष्टपैलु माणसाने भारतीय राजकारणावर पण काही काळ आपला ठसा उमटवला होता. पिलू मोदी हे त्यांचे समकालीन राजकारणी व तत्कालीन पाकिस्तानी बडे प्रस्थ झुल्फीकार अली भुट्टो यांचे जवळचे मित्र होते. त्यानी कॉलेज मध्ये एक्त्रच प्रवेश घेतला होता इतकेच नव्हे तर ते रूम मेट्स म्हणून पण एकत्र राहीले होते. अशा या त्यांच्या घनिष्ट मित्राला जनरल ज़ीया यानी लष्करी उठाव करून तुरुंगात टाकले व स्वताहा त्या देशाचे सर्वेसर्वा बनले. लष्करी हुकुमशाहाना कायम च जनाधार असणार्‍या नेत्याचे भय असते.

गप्पा गणितज्ञाशी! (भाग: 3/5)

गप्पा गणितज्ञाशी! (भाग: 1/5)
गप्पा गणितज्ञाशी! (भाग: 2/5)

आयुकाच्या कँटीनमध्ये कॉफी पीत असताना डॉ भास्कर आचार्यानी मला पाहिले. समोरच्या खुर्चीवर बसल्यानंतर माझ्या हातात त्यांनी एक चिठ्ठी सरकवली. नेहमीप्रमाणे त्यात दोन कूटप्रश्न होते.

प्रश्न 1:

गप्पा गणितज्ञाशी! (भाग: 2/5)

डॉ. भास्कर आचार्य कॉफी शॉपच्या कोपऱ्यातील एका टेबलापाशी बसले होते. मला बघितल्यावर बसण्याचा इशारा करून माझ्याकडे त्यानी हळूच एक चिठ्ठी सरकवली.

हे काय?
तुमच्या विद्यार्थ्यांसाठी. तुमच्या विनोदी चुटकुल्यांच्या मोबदल्यात.....

मी चिठ्ठी वाचली. चिठ्ठीत दोन प्रश्न होते:

प्रश्न 1: एका पिशवीत 3 निळ्या रंगाच्या, 5 काळ्या रंगाच्या व 1 पांढऱ्या रंगाची अशा पायमोज्यांच्या जोड्या कोंबल्या आहेत. पिशवीच्या आत डोकावून न पाहता किमान किती पायमोज्या बाहेर काढल्यास एकाच रंगाची एक तरी जोडी मिळू शकेल?

विद्यार्थ्याचे उत्तर व परीक्षकाची टिप्पणी

केवळ गणिताचेच नव्हे तर शिक्षण क्षेत्राशी संबंधित असलेल्या सर्व बाबींचे सुमारीकरण होत आहे. विद्यार्थीकेंद्रित व्यवस्थेत विद्यार्थ्याची नाराजी पत्करून शिक्षणक्षेत्राशी संबंधित असलेल्यांना जगता येत नाही. विद्यार्थ्यांनी काहीही केले तरी त्यांचे कौतुक करणे गरजेचे ठरत आहे. विद्यार्थ्यांच्या आकलनक्षमतेची शहानिशा करू पाहणारे शिक्षक, पर्यवेक्षक, परीक्षक इत्यादी प्रमुख घटक कुठल्याही प्रकारचा धोका पत्करण्यास तयार नाहीत. म्हणून सर्व जण safe राहण्यातच धन्यता मानत आहेत. कायद्याचा बडगा केव्हा, कसा कोसळेल याचा नेम नाही.

 
^ वर