पण वयाच्या केवळ आठराव्या वर्षी ज्ञानेश्वरांनी भावार्थदीपिका लिहून समाधिस्त व्हावे हाच चमत्कार आहे याची खात्री आहे.
जसे, मुस्लिम राजसत्ता देशात सर्वत्र पसरली असता, तिला टक्कर देऊन शिवाजी महाराज सिंहासनाधीश्वर राजा झाले हाही एक चमत्कारच आहे.
अशा प्रकाराने माझा चमत्कारावर विश्वास आहे.

ज्ञानेश्वरांच्या बाबतीत असे ऐकले आहे की भावार्थदीपिकेच्या लिखाणाचे बरेचसे काम विट्टलपंतांनी (ज्ञानेश्वरांच्या वडिलांनी) करून ठेवले होते. शिवाजी राजांच्या अगोदर शहाजीराजांनी स्वराज्यस्थापनेचा प्रयत्न केला होता पण तो असफल झाला होता असे म्हणतात. पण त्यांच्या अनुभवाचा फायदा शिवाजी महाराजांना नक्कीच झाला असणार. अर्थात् त्यामुळे ज्ञानेश्वर व शिवाजी महाराज यांच्या कार्याचे महत्त्व कमी होत नाही.

कसचं... कसचं...! ;)
पण तुम्हाला काही चमत्कार पाहून माहित असतील अथवा तुम्ही स्वतःच काही केले असतील तर त्याबद्दल जरूर लिहावे.
जिज्ञासा आहे. ('अथा तो चमत्कारजिज्ञासा...')
शिवाय आपण करत असाल तर प्रत्यक्ष पहायला येण्याची इच्छा आहे.
मी काही चमत्कार करू शकत नाही याचे वाईट वाटते. कसे करता येतात? हे शिकायला आवडेल.
मलाच काय? कुणालाही आवडेल.
काय करता येईल त्याच्या बर्‍याच शक्यता आहेत. हम्म्!

पण मूळ प्रश्नाला उत्तर मिळाले नाही - आस्तिक आणि नास्तिक असा खास उल्लेख कशासाठी?
या प्रश्नाला बगल देऊ नका.
"The truth is out there but not outside X-files!" ;) (c)2008 , विसुनाना All rights reserved.

ज्ञानेश्वर का तुम्ही आम्हीही भिंत चालवू शकतो.

बरेच अशिक्षित-अर्धशिक्षित मेक्सिकन वर्कर्स रोज "ड्राय वॉल्स" (शब्दशः भाषंतरः सुक्या भिंती) गाडीत घालून चालवत आणि नंतर डोक्यावरून वाहून या स्थळी घेऊन येतात. तेव्हा भिंत चालवण्यासाठी ज्ञानेश्वर असण्याची गरज नाही. आपले हे विचार वाचुन जिवन धन्य झाले.
आपण अशिक्षित-अर्धशिक्षित मेक्सिकन वर्कर्स
यान्चि तुलना ज्ञानेश्वरा बरोबर करुन (किवा ज्ञानेश्वराचि तुलना अशिक्षित-अर्धशिक्षित मेक्सिकन वर्कर्स बरोबर केलि काय , तसा कुठे फरक पडतो नाहि का?) खरोखर या वर्गाचा मान वाढवला आहे.

व्यक्तिगत रोखाचा मजकूर संपादित.

परंतु मिसळपावात मुंग्या झालेल्या चटकन दिसतात, आणि मग दुसरा पदार्थ ऑर्डर करावा लागतो.

आवश्यक नाही. सृष्टीशी तादात्म्या पावले असाल तर मिसळीतल्या मुंग्या मिसळखाणार्‍याला त्रास देत नाहीत. आणि परत प्रत्येकाची निवड एखाद्याला तिखटजाळ तर्री पण आवडते आणि एखाद्याला गोड मिसळ(मिसळीला मुंग्या आल्या म्हणजे मिसळ गोड असली पाहीजे) पण पचत नाही...
तस्मात ज्ञानेश्वरा महाराजांचा मार्ग अवलंबावा सृष्टी तादात्म्य पावावे म्हणजे मिसळीतल्या मुंग्या दूर होतील आणि दुसरे पदार्थ ऑर्डर करावे लागणार नाहीत.

(गूढ शक्तीधारी)
सर्कीट मिराशी

चर्चा हलकीफुलकी असली तरी माझे पुढील मत गंभीर आहे.

कोणतीही अचेतन वस्तू बाह्य बलाशिवाय आपल्या जागेवरून हालू शकत नाही हा निसर्गाचा नियम आहे. वैज्ञानिकांनी तो शोधून काढला आहे.

"अचेतन" आणि "बाह्य बल" या तत्त्विक कल्पना फारच धूसर आहेत - त्यांच्या व्याख्या इतरेतराश्रयाच्या आहेत (इंग्रजी : डेफिनिशन बाय सर्क्युलर रीझनिंग)
"अचेतन" = बाह्य बलाशिवाय हलू न शकणारे पिंड
"बाह्य बल" = अचेतन पिंडाला हलवण्यासाठी आवश्यक शक्ती

वरील उद्धृत वाक्य निसर्गाचा नियम नाही, तर एक तत्त्वज्ञानातले गृहीतक आहे. ते वैज्ञानिकांनी शोधून काढलेले नाही, तर गेली हजारो वर्षे ते गृहीतक अधिकाधिक मर्यादित करण्याचा प्रयत्न वैज्ञानिक करत आहेत. या गृहीतकाची कुठल्याही वैज्ञानिक शाखेसाठी तार्किक गरज नाही. सामान्य आयुष्यात घाईघाईने (पूर्ण विचार करण्यास वेळ नसता) निर्णय घ्यायचे असतील तर चेतन/अचेतन असे पिंडांचे वर्गीकरण आपण वापरतो. ही सवय असल्यामुळे काही वैज्ञानिक घाईघाईत व्यावसायिक बोलण्यातसुद्धा चेतन/अचेतन पिंडांचा उल्लेख करतात. त्यामुळे काही तो वैज्ञानिक शोध होत नाही.
- - -

अर्थात, हे विवेचन भिंत चालवण्याच्या प्रश्नाच्या मानाने खूपच मूलभूत आहे. पण विचार करावा : "भिंत चालवणे" हे काव्यात्मक असू शकते. (चेतन/अचेतन साठी काही निकष असले तर) कथेतली ही भिंत चेतन आहे की अचेतन?

भिंत चालवल्याची कथा एखादा कीर्तनकार मोठ्या रसाळपणे सांगतो. (हे छानच - याबद्दल मला वाईट वाटत नाही.) म्हणून ही कथा लोकसाहित्यात टिकली आहे, हरकत नाही, असे इतपत माझे मत आहे. हे उत्तर समर्पक आहे, की अवांतर हे चर्चाकाराने मला सांगावे.

पुढे चर्चाकाराने तपशील जर दिलेत, की "भिंत चालवणे" ही काव्यात्मक गोष्ट नाही, अमुक भिंत आधी इथे होती पण नंतर तिथे होती, वगैरे, वगैरे, तर तसा विचार करता येईल.

- - -
प्रात्यक्षिक सहमती :

यनावाला यांचा प्रात्यक्षिक रोख चमत्काराच्या गप्पांनी लोकांना लुबाडणार्‍या लोकांच्या विरुद्ध असावा, असे मला वाटते. लोकांनी स्वतःला कोणी लुबाडणार नाही असे वर्तन करावे, अशा प्रकारचे शिक्षण समाजात दिले जावे, याबाबत यनावाला यांच्या गर्भित अर्थाशी मी सहमत आहे.

मराठी असे आमुची मायबोली तिला बैसवूं वैभवाच्या शिरी |
***********************************
श्री.राजेन्द्र यांचा प्रतिसाद:
"वयाच्या सोळाव्या वर्षी गीतेसारख्या ग्रंथावर निरूपणात्मक ग्रंथ लिहीणे आणि सातशे वर्षांनंतर्ही त्या ग्रंथाची लोकप्रियता* तितकीच रहाणे हा माझ्या मते सर्वात मोठा चमत्कार आहे. हे केल्यानंतर भिंत, इमारत किंवा इतर कुठलीही वस्तू चालवली किंवा नाही याला काहीही महत्व उरत नाही."
हे शत प्रतिशत (१००%) मान्य आहे. माझेही मत असेच आहे.
पण श्री.खुटवड यांच्या शंकेचे हे उत्तर नव्हे. प्रतिसादात इतर आनुषंगिक गोष्टी अवश्य लिहाव्या पण मूळ विषयाला बगल देऊ नये.

बर्‍याच काळाने पुन्हा ज्ञानेश्वरांवर चर्चा होतेय

नाही. चर्चा चमत्कारावर होते आहे. इथे ज्ञानेश्वरांऐवजी चांगदेवाने भिंत चालवली असती तर चर्चा चांगदेवावर झाली असती.

असे वाटले असेल त्या ज्ञानेश्वरांना. :))

ज्ञानेश्वरमहाराजांनंतर सातशे वर्षांनी योगीराज टगोजींनी ‘भिंत’ चालवून दाखविलेली असल्याने आता ही चर्चा बंद करण्यात यावी आणि अशी भिंत चालविता येते की नाही या बाबतीत निश्चित उत्तर मिळाल्याने या वादावर पडदा टाकण्यात यावा.
ज्ञानेश्वरमहाराजांच्या काळी छायाचित्रणाचा शोध लागलेला नसल्याने गेली सातशे वर्षे या विषयावर महाराष्ट्रात वादविवाद होत होते.
आता योगीराज टगोजींच्या भिंत चालविण्याच्या प्रात्यक्षिकाचे छायाचित्रण करण्यात यावे म्हणजे पुढची सातशे वर्षे तरी महाराष्ट्रात हा वाद पुन्हा निघायला नको.

(आपला.. कुणीच नसलेला) उपमन्यू

ती कशातही मोडो अगर कशातही न मोडो, आपल्याला त्याच्याशी काय करायचे आहे ?
आपल्याला वाद घालायला निमित्त मिळाल्याशी कारण !

ही चर्चा भाषा, पर्यावरण, प्रसारमाध्यमे व वृत्तपत्रे, वैश्विक जाळे आणि राजकारण या सदरांत कशी मोडते हे कळले नाही. (विशेषतः राजकारण.)

का बरे ?
आपण चर्चाप्रस्ताव आणि त्याचे सदर, चर्चाप्रस्ताव आणि त्याचे प्रतिसाद यांचा संबंध कधीपासून मानायला लागलात ?

(आपल.. कुणीतरी) उपमन्यू

»