1. क्वचित.
2. होय.
3. एफ७ हा चांगला उपाय आहे. सराव करणे हा एक चांगला दीर्घ मुदतीचा उपाय होऊ शकेल, एफ७ वापरत बसले तरी त्याच्या निरीक्षणातून चुका टाळण्यास शिकता येईल असे वाटते.
4. ही समस्या वाचनातून उद्भवते हे मत पटले नाही.

अल्पशिक्षित व्यक्तींनाही अभिव्यक्तीची मुबलक माध्यमे उपलब्ध झाली असणे हेसुद्धा ही समस्या वाढली असल्याचे वाटण्यामागचे कारण असू शकते असे मला वाटते. पूर्वी केवळ खूप सराव केलेल्या व्यक्तीच बहुतेक लेखन करीत असतील त्यामुळे त्यांच्या चुका कमी होत असतील.
अजून एक रोचक दुवा.

वरील दुवा योग्य आहे. परंतु, भारतीय संदर्भात, मराठीत विशेषकरून, काना-मात्रा बदलल्या तरी अर्थ बदलतो. त्यामुळे सरसकट शुद्धले़खन धाब्यावर ठेवणे आपल्याला परवडणारे नाही.

एफ७ हा चांगला उपाय आहे. सराव करणे हा एक चांगला दीर्घ मुदतीचा उपाय होऊ शकेल, एफ७ वापरत बसले तरी त्याच्या निरीक्षणातून चुका टाळण्यास शिकता येईल असे वाटते.

मान्य. याचा प्रत्यय घेतला आहे अनेकदा. परंतु, ज्या व्यक्तीच्या मूळ वाचनातच चुकीच्या प्रतिमा ठसल्या असतील, त्याला निरीक्षणाची कितपत संधी मिळेल, याबद्दल शंका आहे.

ही समस्या वाचनातून उद्भवते हे मत पटले नाही.

घाईघाईत वाचन करणार्‍या किंवा एकाग्रतेसाठी पुरेशी संधी न मिळालेल्या वाचकांच्या मनात शब्द योग्य मात्र अक्षरे चुकीच्या पद्धतीने ठसली गेली तर? त्यामुळे ती समस्या वाचनातून उद्भवते, असा उल्लेख केला.

पूर्वी केवळ खूप सराव केलेल्या व्यक्तीच बहुतेक लेखन करीत असतील त्यामुळे त्यांच्या चुका कमी होत असतील.

सहमत. त्याचसोबत वाचनाच्याही संधी व साधने त्याच प्रमाणात उपलब्ध झाल्या आहेत, हे ही लक्षात घ्यायला पाहिजे.

>>>> हे अल्पशिक्षित लोक एकमेकांच्या (अशुद्ध) लेखनांचेच वाचन करण्याची शक्यता अधिक आहे (अशा लेखनांचे 'क्रिटिकल मास' जमले तर एक दुष्टचक्रही बनू शकेल). त्यामुळेही चुकीचे शब्द रुळू शकतील असे वाटते.

दुष्टचक्र ही कोणाची कादंबरी आहे बरं??? कोणी मदत् करेल काय्?? मला वाचायची आहे ती........... :(

इंग्रजीच्या तुलनेने मराठीत अशुद्ध शब्द शोधणे अधिक जिकिरीचे आहे. वेलांट्या, उकार र्‍हस्व की दीर्घ यामुळे बराच गोंधळ होतो. गूगलवर मराठी शोध घेतानाही ही अडचण येते. दूध आणि दुध दोन्हीचे वेगवेगळे दुवे सापडतात.

--
अनुदिनी : शब्द
http://rbk137.blogspot.com/

उपक्रमवर ज्या चर्चेत 100 पेक्शा जास्त प्रतिसाद म्हणून मिळाले ती चर्चा 'शुद्धलेखनाविशयी' नव्हती. असे मी तरी समजतो.
त्यातील निम्म्याहून जास्त प्रतिसाद हे 'प्रतिसाद' नसून 'प्रतिरोध' होते.
ते प्रतिरोध वेगवेगळ्या अंगाचे होते
एक > 'लेखकाचे त्याच्या मनात जे आहे, जसे आहे त्याकडेच लक्श देत असताना टंकताना 'लिपी संकेत' स्तरावर लक्श कमी देता आल्यामुळे जे लिखाण झाले होते.' ह्या गोश्टीला प्रतिरोध होता.
दोन > लेखकाने आतापर्यंत वाचकांच्या मनात थोडीशी देखील सहानभूती कमावलेली नव्हती. उलट आधीच्या आपल्याच अती-नकारात्मक प्रतिसादांमधून वाचकांच्या मनातून 'आपूलकी', 'आदर' गमावलेला होता.
तीन > जगी सर्व क्रूर(तम) असा कोण आहे. ह्या गांधीवादी यांच्या लेखात -
'मी स्वतः (चवीसाठी) मांसाहार करत नाही, ' असे वाक्य लिहीले होते. त्यावर चर्चा झाली नव्हती. पण त्यांना लिहायचे होते.-
'मी स्वत: (चवीसाठी) जीवहत्या करत नाही.' ही चूक देखील आपल्याला नेमका शब्द लिहीताना न आठवण्यामुळे झाली होती.
चार > उपक्रमवर 'प्रमाणलेखन चिकित्सक सुविधा' उपलब्ध नाही.

आता वळूया मुख्य मुद्द्याकडे :-
मराठीत काही मुळाक्शरे अनावश्यक आहेत. म्हणजे 'ष', 'ए', 'ऐ', 'श्र' इत्यादी हे वर्ण अनावश्यक आहे. हे माझे मत आहे.
'ष' चा उच्चार जनमानसामध्ये कालबाह्य झालेला आहे. मराठी माणसे सहजपणे जे उच्चार करतात तेच 'प्रमाण मुळाक्शरे' म्हणून मानले गेले पाहीजे. तसेच स्वराची दांडी व्यंजनाच्या (क्शराच्या) नंतरच म्हणजे दुसर्‍या अर्थाने फक्त दिर्घ इकारांता साठीची वेलांटीच प्रमाण म्हणून टिकली/ ठेवली पाहिजे. व्याकरणांचे जूने नियम 'सुवर्णाच्या जून्या अवजड दागिन्यांसारखे' बाजूला सारायला हवेत.

तसेच 'क्ष', 'द्न्य' ही जोडाक्शरे आहेत. त्यांना मुळाक्शरांच्या यादीत बसवू नये. हे केवळ माझेच मत नसून तसे मी लहानपणी देखील शिकलो आहे. (संदर्भ : पुस्तक: 'मराठी व्याकरण', इयत्ता सहावी, 'महाराष्ट्र राज्य पाठ्यपुस्तक निर्मिती व अभ्यासक्रम संशोधन मंडळ, पुणे', पुस्तकाची प्रथमावृत्ती : 1973)
अनावश्यक जोडाक्शरांना वर्ण म्हणून प्रचलित होण्याने सामान्य बुद्धीच्या साक्शरांमध्ये बरेच गोंधळ होतात.
उदा.: 'शृंगार' हा शब्द 'श्रुंगार' काही ठिकाणी असा लिहीला जातो.

जी मंडळी उपक्रमावर इतरांच्या शुद्धलेखनाच्या नावाने कचकच करतात, ती विद्वान मंडळी केवळ अर्थ आकलनाच्या बाबतीत 'शब्दबोधन' स्तरावरच रेंगाळत असतात. ही मंडळी अर्थ आकलनाच्या बाबतीत 'वाक्यबोधन' स्तरावर व त्याच्या पुढे पोहचत नाहीत. ती तिथे भयंकर तोकडी पडतात. आणि मग चरफड करीत स्वत:च म्हणतात, 'आमची आकलनशक्ती तरी कमी असावी किंवा हा लेख आमच्या आकलन शक्तीच्या पलिकडचा असावा.' भले अशी विधाने उपरोधाने म्हटली तरी जे शब्द उच्चारलेले नव्हे टंकलेले असतात ते दुसर्‍या अंगाने 'सत्य' च असतात.

स्पेलिंग चुकल्यामुळे काय वीपरीत अर्थ होतो याचा एक नमूना!

मराठीचे प्राडॉच जर अशुद्धलेखनाचा पुरस्कार करत असतील तर अक्षरभ्रंश हा होणारच.

कदाचित चिनी लिपी उच्चारानुसारी होण्याच्या दिशेने प्रवास करत आहे, आणि युरोपियन लिप्या चित्रलिप्यांकडे प्रवास करत आहेत.
फिनयिन [पिनयिन] ही चिनी भाषेची उच्चारानुसारी पद्धत मोबाइलांपूर्वी चीनमध्ये मुळे रोवू शकली नव्हती. हसमुख चिह्नांमुळे इंग्रजीभाषकांत अर्थानुसारी चिह्ने प्रचलित होऊ लागली आहेत.
१. कुतूहल वाटते.
२. माहीत नाही. पूर्वी अशा चुका दिसत नसत काय? मला असे वाटले की "सखाराम गटणे" हे पात्र साइनबोर्ड पेंटरांच्या दुर्लौकिकाच्या मानाने जरा अधिकच प्राज्ञ होते. असे त्या व्यक्तिचित्रात पु. ल देशपांडे यांनी ध्वनित केले होते.
३. संगणकावर किंवा भ्रमणध्वनीवर टंकन करताना लिखितशोधन सुविधा उपलब्ध असली तर उत्तम.
४. मूकवाचन हे मला तरी अतिशय उपयुक्त कौशल्य वाटते.

कोणत्याही भाषालेखनाचा मूळ उद्देश, लेखकाच्या मनातले विचार वाचकापर्यंत प्रभावीपणे पोचवणे हा असतो. अशुद्धलेखनाने वाचकाचे लक्ष विचारांकडे न जाता त्या लेखातील चुकांच्याकडेच(किंवा मुद्दाम केलेल्या बदलाकडेच) प्रथम जाते. उदाहरणार्थ जेंव्हा एखादा लेखक क्ष, ष,ज्ञ् या सारखी मूळाक्षरे क्श,श किंवा द्न्य या पद्धतीने लिहू लागतो तेंव्हा लेखात काय सांगायचे आहे ते बाजूलाच राहते व वाचकाचे मन या अक्षरांभोवतीच घोटाळत राहते. माझा वैयक्तिक अनुभव असा आहे की या पद्धतीने लिहिलेल्या लेखनातले मुद्दे कितीही विचाराहार्य असले तरी मी ते समजवून घेऊच शकत नाही. माझे मन, (माझ्या मते) त्या लेखातल्या अशुद्धलेखनाभोवतीच, घोटाळत राहते.
थोडक्यात म्हणजे एखाद्या लेखकाला आपला लेख खूप वाचकांनी वाचावा अशी इच्छा असेल तेंव्हा शुद्धलेखन अपहरिहार्य ठरते. मी कसा अशुद्धलेखन करतो असाच अभिमान कोणाला बाळगायचा असेल तर त्याने तो जरूर बाळगावा. मात्र वाचकांनी त्या लेखाकडे दुर्लक्ष केले तर रोष मानून घेऊ नये.

चन्द्रशेखर
Learning is not compulsory... neither is survival.

चिनी लोक मॅ न्डरिनचे इंग्रजीत भाषांतर करताना काय धमाल करतात याची एक चुणूक तुम्हाला माझ्या या ब्लॉगपोस्टवर बघायला मिळेल.

आधुनिक साक्षर लोकांनाही लेखन करताना येणारा अडथळा ही ती समस्या होय. पूर्वी पाटी किंवा कागदावर एखादे अक्षर घोटून घेत असत. ती पद्धत आता बहुतांशी बंद झाली आहे. त्यामुळे अक्षरभ्रंशाची समस्या वाढत जात असावी.

हे पटत नाही. कागद वा पाटीवर न लिहिलेली पिढी अजूनही शाळांतच आहे. आधुनिक साक्षर म्हणून गणले गेलेले बहुतेक सगळे कागद वा पाटीवरच शिकलेले आहेत.

अक्षरभ्रंश हा काहीतरी नवीन रोग आहे हेही पटत नाही. पुराणकाळापासून लेखनात चुका आहेत. सुदैवाने पूर्वीच्या चुका वह्यांमध्ये राह्यल्या - आजकाल सगळंच जगाला दिसतं.

लेखात विशिष्ट तंत्रज्ञानाचे प्रश्न मांडलेले आहेत. म्हणजे कॉंप्युटर लहानपणापासून न वापरलेली पिढी आता तो वापरण्याचा, शिकण्याचा प्रयत्न करते व त्यातून काही गोंधळ निर्माण होतात. त्यामुळे त्या तंत्रज्ञानाची पूर्ण क्षमता वापरता न येता उलट आधीच्या तंत्रज्ञानाइतक्याच किंवा अधिक चुका करतात - असं काहीसं मांडल्यासारखं वाटतं.

'आजकाल कॉंप्युटर आहेत चुका सुधारायला त्यामुळे बरोबर काय हे लोकांना माहीत नाही.' हे म्हणणं थोडं आजकाल मुलांकडे कॅल्क्युलेटर असतात त्यामुळे त्यांना सवायकी येत नाही असं म्हणण्यासारखं आहे.

लेखन, टायपिंग वगैरे कुठच्याच गोष्टी नैसर्गिक नाहीत. काही वर्षांनी एक वेळ अशी येईल की यापैकी काहीही करण्याची गरज पडणार नाही. सगळं संवादातून होईल.

शेवटच्या प्रश्नाचा अर्थच कळला नाही. तिथे काही शब्दभ्रंश किंवा विचारभ्रंश झाला आहे का?

राजेश

द्रौपदीचे सत्त्व माझ्या लाभु दे भाषा-शरीरा
भावनेला येउं दे गा शास्त्र-काट्याची कसोटी

अक्षरभ्रंश हा काहीतरी नवीन रोग आहे हेही पटत नाही. पुराणकाळापासून लेखनात चुका आहेत. सुदैवाने पूर्वीच्या चुका वह्यांमध्ये राह्यल्या - आजकाल सगळंच जगाला दिसतं.

एकदम मान्य. हा मुद्दा वर आला आहेच आणि तो मान्यही आहे.

हे पटत नाही. कागद वा पाटीवर न लिहिलेली पिढी अजूनही शाळांतच आहे. आधुनिक साक्षर म्हणून गणले गेलेले बहुतेक सगळे कागद वा पाटीवरच शिकलेले आहेत.

काही अंशी सहमत. इथे मी वैयक्तिक उदाहरणे दिली आहेतच. लहानपणी पाटी-कागदावर घोटून लिहिल्यानंतरही ही परिस्थिती आहे. त्यामुळे ही समस्या केवळ संगणक वापरणार्‍यांमध्ये आहे, असं नाही. वर पाट्या रंगविणार्‍यांचा उल्लेख तर आला आहेच. फक्त ती समस्या आहे त्यापेक्षा जास्त होत असावी, अशा अर्थाने ते वाक्य घ्यावं.

लेखन, टायपिंग वगैरे कुठच्याच गोष्टी नैसर्गिक नाहीत. काही वर्षांनी एक वेळ अशी येईल की यापैकी काहीही करण्याची गरज पडणार नाही. सगळं संवादातून होईल.

तो दिवस लवकर आला तरं बरं होईल. टेक्स्ट टू स्पीच आणि स्पीच टू टेक्स्ट सोय सगळीकडे झाल्यास बरं होईल.

शेवटच्या प्रश्नाचा अर्थच कळला नाही. तिथे काही शब्दभ्रंश किंवा विचारभ्रंश झाला आहे का?

नाही. तिथे मला एवढंच म्हणायचं होतं, की मूकवाचन करताना 'फिक्सेशन'ची प्रक्रिया झाल्यामुळे वाचकाच्या मेंदूत चुकीच्या प्रतिमा ठसत असाव्यात. पठनाच्या वेळेस प्रत्येक शब्द काळजीपूर्वक पाहिल्या गेल्यामुळे अक्षरभ्रंश कमी होऊ शकतो. (किमान पहिल्या वाचनात. कारण पोथ्या मुखपाठ केलेले भटजी शब्द न पाहता केवळ पाने उलटताना दिसतातच.)

1.वरील चीनी युवकांप्रमाणे अक्षरभ्रंशाची समस्या आपल्याला भेडसावते का?(खासकरून माहिती तंत्रज्ञान क्षेत्रातील व्यक्तींना-ज्यांचा मराठीशी तुलनात्मक कमी संबंध आहे.)

र्‍हस्व दीर्घाच्या बाबतीत मला जाणवते.

2.पुणे किंवा इतरत्र पाट्यांवर जे अयोग्य (अशुद्ध) मराठी लिहिलेले दिसते, ते या अक्षरभ्रंशाचे एक उदाहरण म्हणून घ्यावे काय?

थोडेफार. तो गचाळपणा अधिक वाटतो.

3.अशी समस्या येत असल्यास, एफ7 पेक्षा वेगळा उपाय काय असू शकतो?

अशा शब्दांचा (सुधारून आणि योग्य शब्दांचा) अधिकाधिक वापर करणे.

4.ही समस्या बहुतांशी वाचनातून उद्भवत असल्यामुळे मनात वाचन न करता पठन करणे अधिक उपयुक्त ठरेल का?

आपल्याला सोयीचा वाटेल तो पर्याय निवडावा.

लेखनाचे निरिक्षण रोचक असे आहे. उत्तम माहितीबद्दल आभारी...!

1.वरील चीनी युवकांप्रमाणे अक्षरभ्रंशाची समस्या आपल्याला भेडसावते का?(खासकरून माहिती तंत्रज्ञान क्षेत्रातील व्यक्तींना-ज्यांचा मराठीशी तुलनात्मक कमी संबंध आहे.)

माहितीतंत्रज्ञान क्षेत्राबरोबर मराठी साहित्य क्षेत्राशी संबंधित व्यक्तींच्याही बाबतीत र्‍हस्व, दीर्घ,उकार, संस्कृतमधून आलेले मराठी शब्द याबाबतीत समस्या जाणवते.

2.पुणे किंवा इतरत्र पाट्यांवर जे अयोग्य (अशुद्ध) मराठी लिहिलेले दिसते, ते या अक्षरभ्रंशाचे एक उदाहरण म्हणून घ्यावे काय?

असावे असे वाटते.

3.अशी समस्या येत असल्यास, एफ7 पेक्षा वेगळा उपाय काय असू शकतो?
शंतनू ओकचा प्रकल्प मराठी शुद्ध शब्दांसाठी खूप चांगला आहे. शब्दाला पर्याय देऊनही बरोबर काय आहे, हे कळले तर पाहिजे !

4.ही समस्या बहुतांशी वाचनातून उद्भवत असल्यामुळे मनात वाचन न करता पठन करणे अधिक उपयुक्त ठरेल का?

शब्दांचे स्मरण असलेच पाहिजे आणि असे स्मरण समृद्ध वाचनाने होईल. शुद्धलेखनाचे नियम लक्षात ठेवूनही मराठीचे शुद्धलेखन करता येते.

-दिलीप बिरुटे

१.वरील चीनी युवकांप्रमाणे अक्षरभ्रंशाची समस्या आपल्याला भेडसावते का?
कधीच नाही. ज्यांना लहानपणापासून शुद्ध लिखाण वाचायला मिळाले आणि अजूनही मिळते त्यांना अक्षरभ्रंशाची बाधा होण्याची शक्यता नाही.
२. पुणे किंवा इतरत्र पाट्यांवर जे अयोग्य (अशुद्ध) मराठी लिहिलेले दिसते, ते या अक्षरभ्रंशाचे एक उदाहरण म्हणून घ्यावे काय?
नाही, तो केवळ मराठी माणसांचा गलथानपणा. हिंदीभाषी प्रांतात अशुद्धलेखन अभावानेच आढळते, कारण तिथे नेहमीच शुद्ध शिकवले जाते आणि तसेच वाचायला मिळते. हिंदी वर्तमानपत्रांत मुद्रणदोष आढळतात, पण र्‍हस्व-दीर्घाची किंवा नुक्ता-चंद्रबिंदूची चूक सापडत नाही.
३. अशी समस्या येत असल्यास, एफ7 पेक्षा वेगळा उपाय काय असू शकतो?
नेहमी अचूक लिखाण वाचायची आणि शुद्ध बोलणे ऐकायची संधी. संस्कृतचे किरकोळ ज्ञान आवश्यक. तेवढे पुरते. मराठीशिवाय अन्य भारतीय भाषेतील लिखाण वाचायची सवय असली की मराठी शुद्धलेखन आपोआप सुधारते.
४. ही समस्या बहुतांशी वाचनातून उद्भवत असल्यामुळे मनात वाचन न करता पठन करणे अधिक उपयुक्त ठरेल का?
कसेही वाचा. डोळ्याला शुद्ध-अशुद्ध जाणवल्याशिवाय रहात नाही.--वाचक्नवी

शुद्धलेखनाच्या नियमांबाबत काहीसा संदिग्धपणा आहे. कदाचित असेलही. मला मात्र तसा कधीही जाणवला नाही. काही उदाहरणे देऊन असा संदिग्धपणा स्पष्ट करता येईल?--वाचक्नवी

दोन्ही लेख वाचले. त्यातील एक लेख माहितीपूर्ण नव्हे चिंतनपूर्ण होता. त्यातून मला हवी ती सामग्री मिळाली.

लिखीत शब्द हा केवळ एक संकेत असतो. तो शब्द नसतो, प्रत्यक्श प्रतीक देखील नसतो. एखादी वस्तू, विशय, संकल्पना ही प्रतीके असतात. ह्या प्रतीकांचे नाव आपण लिखीत स्वरूपात मांडतो तेंव्हा तो एक प्रतीकाचा संकेत असतो. संकेताचा बोध घेवून प्रतीक कोणते? हे ओळखत त्याचा आपल्या मेंदूत 'प्रतिमाबोध' करून घ्यायचा असतो.

होय! , मराठीतील प्रमाणलेखनाबाबत संदिग्धता आहे, पण ती नेमकी कुठे, कुठे आहे? याबाबतचे माझे निश्कर्श :
"भाशाशास्त्रातील विविध टप्पे"

टप्पा 1) अक्शर व वर्ण संकल्पना :
1.1- ह्या संकल्पना व्यवस्थित शब्दबद्ध केल्या गेल्या नाहीत.
1.2- त्यांमधील नेमका भेद जनसामान्यांपर्यंत शालेय विद्यार्थ्यांच्या रूपात पाठ्यक्रमातील आभ्यासाद्वारे व्यवस्थित पोहचवला गेलेला नाही. ते पोहचायला हवे.

टप्पा 2) या संकल्पनांची अंमलबजावणी:
2.1- वरील 1.1 कारणांमुळेच ह्या दोन संकल्पना सध्यातरी एकमेकांना पूरक नाहीत.
2.2 - व्याकरणातील 'इकारांत व उकारांत' यांमधील 'र्रस्व- दिर्घ' ही संकल्पना शास्त्र नसून अवडंबर आहे. ते दूर व्हायला हवे.

टप्पा 3) लिपी शास्त्र:
3.1 - लिपी शास्त्र शब्दबद्ध केले जायला हवे.
3.2 - लिपी शास्त्र हे 'लिखाणाच्या बाबतीमधले सामाजिक गृहीतक' मानले गेले पाहीजे. आजा-पणजांनी तसे लिहीले म्हणून ग्राह्य मानता कामा नये. त्यातील नियमांमध्ये तर्कसंगता हवी. म्हणजे 'स्वरचिन्ह आधी की क्शरचिन्ह आधी' एकच काय ते ठरवले गेले पाहीजे.
3.3 - एकाच क्शराच्या (व्यंजनाच्या) उच्चारासाठी वेगवेगळी वर्णे असता कामा नयेत. तसे केल्याने वाचकाचा वाचन करताना 'अक्शर बोधन' स्तरावरील वेळ कमी होवून त्याचे ध्यान सवयीने शब्दबोधन स्तरावरून थेट वाक्यबोधन स्तर व त्यानंतर 'संदर्भ-मतितार्थ बोधन' स्तरावर पोहचू शकेल. तसेच अनावश्यक वर्णांची संख्या कमी झाल्याने भविश्यात मोबाईल मध्ये मराठी भाशेतून आर्थिक व्यवहाराचे वा तत्सम सॉफ्टवेअर देखील वापरणे सोयीचे जाईल.

टप्पा 4) ध्वनी शास्त्र
4.1 - भाशे संबधित ध्वनी शास्त्र देखील शब्दबद्ध केले जायला हवे.
4.2 - त्यातील वास्तव व

काल्पनिक भेद देखील स्पश्ट केले जावून ते शब्दबद्ध केले जावेत.
सोबत काही चित्र जोडत आहे. (अजून अभ्यास कच्चा आहे, तरी देखील..)

अवांतर प्रतिसाद देत आहे.
मराठी लोक जरी द्न्य असा उच्चार करीत असले तरी तो ज्+न असा आहे. जाणणारा तो ज्~न् . अक्षरोच्चाटनाच्या मोहिमेला काहीतरी पाया असायला हवा.

नितिन थत्ते
(कॅरॅक्टर काऊंटर स्टिल हॅज द बग, सो आय डोण्ट हॅव टु राईट धिस वे)