पण कानाला गोड वाटणा-या चाली आहेत इतकेच आमचे ज्ञान

अहो तेच महत्वाचं! गाणं कळावं लागत नाही, तर ते आवडल्याशी कारण! खरं की नाही? :)

माझी आई पुरणपोळी करते. ती कशी करते, काय प्रमाण घेते हे मला कुठे माहीत असतं? पण तरीही मला तिच्या हातची पुरणपोळी अतिशय आवडते! तसंच आहे रागदारीसंगीताचं. ते कळावं लागत नाही, तर आवडावं लागतं इतकंच! :)

अवांतर ;) आगामी मिसळपाव डॉट कॉम येणार केव्हा ! :)

काम सुरू आहे. अहो त्या आमच्या नीलकांताला सध्या जरा सवड नाहीये. तो करतोय ते काम! चांगलं पोरगं आहे हो! स्वभावाने अगदी गरीब अन् विनम्र!

तात्या.

मराठी असे आमुची मायबोली तिला बैसवूं वैभवाच्या शिरी |
***********************************
श्री. गुंडोपंत यांसी,
सप्रेम नमस्कार.
सहृदय रसिकाला मेघदूताचे आकर्षण वाटतेच. त्यामुळे मेघदूत वाचण्याची मनीषा तुमच्या मनात जागृत झाली हे सहजिकच आहे.
मेघदूत हे काही महाकाव्य नव्हे. ते एक खण्डकाव्य आहे. त्यातील पूर्वमेघात ६४ श्लोक +उत्तरमेघात ५४ श्लोक असे केवळ १२८ श्लोक आहेत.प्रत्येक श्लोक चार ओळींचा असून मन्दाक्रान्ता वृत्तात आहे.हे लिहायचे कारण असे की मराठी भाषांतरासह मेघदूताचे पुस्तक साधरण १०० पानांचे असते. ते आपण वाचू शकतो. (फार मोठा ग्रंथ असेल तर कंटाळा येईल.) माझ्याकडे
डॉ. सी.डी देशमुख यांनी केलेले मराठी भाषांतर आहे. ते ९६ पानी आहे.किं.५० रु, सरिता प्रकाशन, पुणे १६.
विचारणा केली असता समजले की मेघदूताची मराठी भाषांतरे ३७ आहेत. त्यांतील सर्वच उपलब्ध नसतील. पण शांताबाई शेळक्यांचे उपलब्ध असावे. चिंतामणराव देशमुखांचे आहेच.
पण खरी अडचण अशी आहे की ही सर्व भाषांतरे पद्यात आहेत. सीडींचे समजण्यास क्लिष्टच आहे.
तेव्हा पुस्तकालयात जाऊन प्रत्यक्ष पाहून,वाचून योग्य ते घ्यावे हे चांगले.श्री. शैलेश यांचे मनोगतावर असलेले मी वाचले. त्यांचा प्रयत्न स्तुत्य आहे,प्रशंसनीय आहे. पण माझ्यामते समाधानकारक नाही. त्यानी शब्दशः गद्य भाषांतर केले असते तर
अधिक उपयुक्त ठरले असते असे माझे मत आहे.असो.
......आपला ..यनावाला

तोच असावा...
सुमेध... अश्वमेध वगैरे म'ध'ला... ;)

आपला
धुंडोपंत

आपला प्रश्न समजला नाही! मी चुकून मेघदूतच्या ऐवजी मेधदूत लिहिलंय असं आपल्याला म्हणायचं आहे का?

ज्या हिरिरीने ही लेखनातली चूक दाखवून दिलीत, त्याच हिरिरीने गीतमेघदूताच्या दुसर्‍या भागातल्या श्लोकांच्या चालींबद्दल बरेवाईट मत लिहिले असतेत तर खूप मोठे ठरला असतात तुम्ही प्रमोदराव!

असो..

तात्या.

खरा प्रकार काय आहे हे आपण सांगावे अशी विनंती! कारण 'मेधदूत' चा अर्थबोध झाला नाही.
तसदीबद्दल क्षमस्व!

आपण बर्‍यापैकी सेन्सिबल असाल असा माझा समज होता, त्यामुळे मेघदूताऐवजी मेधदूत ही टायपिंगची चूक आपण समजून घ्याल अशी अपेक्षा होती!

असो, या विषयावर मी अधिक काही बोलूही इच्छित नाही!

तात्या.

तात्या लेखाचा हा भाग पहिल्या भागाइतका जमला नाही असे प्रामाणिकपणे वाटते.

तुझ्या प्रामणिक मताबद्दल मनापासून आभार..

ह.भ.प. तात्यामहाराजांनी प्रवचन सांगावे तसा सगळा मामला झालाय.

म्हणजे नक्की काय रे बाबा? जरा समजून सांग तरी! :) आणि तशीही मला प्रवचनं करायची सवय आहेच म्हणा! आणि बाय द वे, तुला महित्ये का कर्णा, अरे आजकाल प्रवचनं आणि सत्संग हा सर्वात बेष्ट धंदा झाला आहे! त्यात जाम पैसा मिळतो बाबा! आमच्या गाडगेबाबांसारखे सच्चे लोक आहेत कुठे आता?

शिवाय मध्ये मध्ये मनोगताचे लावलेले पाल्हाळ अनावश्यक आहे असे वाटते.

खरं आहे! अरे अजून मनोगत मनातून जात नाही बाबा! हम आज भी उससे बहोत मोहोब्बत करते है, और करते रहेंगे! मी तर काल भावनेच्या भरात येऊन मनोगताच्या प्रशासकाला विरोप पाठवून वर्धापनदिनाच्या शुभेच्छाही कळवल्या! :) असो.. मनोगत ही आता माझी कायमचीच भळभळती जखम राहील असे वाटते!

यू-ट्यूब अग्निभिंतीआड असल्याने गाणे ऐकता आले नाही.

धत तेरीकी! मग काय उपयोग? अरे तात्याच्या प्रवचनापेक्षा अन् बडबडीपेक्षा गाणंच महत्वाचं! आणि तेच तू ऐकायला हवं होतंस! कारण जिथे गाणं सुरू होतं तिथे सर्व शब्द संपतात. एखाद्या रागावर दहा पानं लिहून जे काम होणार नाही, ते काम तोच राग ऐकून अवघं दोन मिनिटात होईल!

आपला,
(गाण्या-खाण्या अन् पिण्यातला) पितळी तांब्या.

अर्थात, पुलंनी म्हटल्याप्रमाणे 'मिठाई बनवता येण्यापेक्षा हलवायाची मैतरकी अधिक भाग्याची' :)

क्या बात है! भाईकाकांचा विजय असो.. :)

--
"स्थितप्रज्ञ दिसतो कसा? अरे स्थितप्रज्ञ ना, तो बघ, तो रस्त्यावरऊन गधा चालला आहे ना, तसा दिसतो स्थितप्रज्ञ! जो कागद आणि आंब्याच्या फोडी एकाच चवीने खातो त्याला म्हणतात स्थितप्रज्ञ!" -इति काकाजी, नाटक तुझे आहे तुजपाशी.

निवेदन, संगीत, गायन आणि नृत्य सर्वच अतिशय सुंदर आणि सरस. आपल्या सर्वांचेच कौतूक वाटते.

शास्त्रीय संगीत, गायन आणि नृत्य यातील काही कळत नाही म्हणून फारसे बोलता येत नाही. श्रवणीय आणि देखणा कार्यक्रम वाटला. सर्वांचे कौतुक करावे तेवढे थोडे आहे. निवेदन करणार्‍या धनश्रीताईंच्या बोलण्यातली सहजता आणि हुकमीपणा वाखाणण्याजोगा. विषयाची जाण असल्यावरच इतके हुकुमी निवेदन करता येते.

नमस्कार,
मेघदूत पूर्ण कोठे आहे ते माहित नाही.

परंतू मागे एकदा शैलेश खांडेकर हे प्रतिभावान मनोगती, मनोगतावर मेघदूताचा मराठी अनुवाद करत होते ते अचानक स्मरले. तसा शोध घेतला असता मला १ ते २७ या श्लोकांचे दुवे मिळाले. ते खाली चिकटवत आहे.
http://groups.google.com/group/manogat_kavitaa/browse_thread/thread/f7f7...
http://www.manogat.com/node/5680
http://www.manogat.com/node/5832
http://www.manogat.com/node/6028

अजून कोठे काही मिळाल्यास ते वाचण्यास मी सुद्धा उत्सूक आहे.
--लिखाळ.

यंदा श्रावण पाळावा म्हणतो ! त्याला साखळीला बांधावे की पिंजर्‍यात ठेवावे याचा निर्णय होत नाहीये :)
यंदा श्रावण पाळावा म्हणतो ! त्याला साखळीला बांधावे की पिंजर्‍यात ठेवावे याचा निर्णय होत नाहीये :)
यंदा श्रावण पाळावा म्हणतो ! त्याला साखळीला बांधावे की पिंजर्‍यात ठेवावे याचा निर्णय होत नाहीये :)
यंदा श्रावण पाळावा म्हणतो ! त्याला साखळीला बांधावे की पिंजर्‍यात ठेवावे याचा निर्णय होत नाहीये :)
यंदा श्रावण पाळावा म्हणतो ! त्याला साखळीला बांधावे की पिंजर्‍यात ठेवावे याचा निर्णय होत नाहीये :)

विकासरावांचे त्यांच्या प्रतिसादाखातर अनेक आभार. मेघदूताच्या दुव्यांबद्दल लिखाळरावांचेही मनापासून आभार.. आमचा शैलेश खांडेकर हा आहेच मुळी अत्यंत गुणी अन् अभ्यासू मुलगा. त्याचा संस्कृत भाषेचा अभ्यास दांडगाच आहे. मनोगतावर जेव्हा त्याने ही लेखमाला लिहायला घेतली होती तेव्हा सर्वप्रथम आम्हीच त्याला भरभरून प्रतिसाद लिहिला होता असे आठवते!

वालावलकरशेठ,

आपल्यासारख्या संस्कृतप्रेमीचा अन् शब्दप्रभूचा प्रतिसाद वाचून बरे वाटले! अहो शेवटी एका कोकण्याने दुसर्‍या कोकण्याला प्रतिसाद दिला हीच माझ्या मते मोठी गोष्ट आहे! :)

सप्ताहभरात सर्व ठीकठाक होईल. नवा चष्मा मिळेल. तेव्हा पाहीनच. तदनंतर लिहीन. सध्या पडद्याकडे अधिक वेळ पहाण्यास डॉ.ची संमती नाही.असो.

आपल्याला नवीन चष्मा लवकरात लवकर मिळो हीच सदिच्छा! आपल्या विस्तृत प्रतिसादाची वाट पाहात आहे. नृत्यासोबत चाल आवडली किंवा कसे याबाबतही अवश्य लिवा! :)

पण तात्या म्हणतात त्या अर्थी आठ महिन्यांचा संदर्भ कुठेतरी असला पाहिजे. त्या निमित्ताने 'मेघदूत' पुन्हा चाळतो.संदर्भ सापडला की लिहितो

हे मी नाही, तर निवेदिका धनश्रीने आपल्या निवेदनात म्हटलेलं आहे. तिने म्हटलंय म्हणून मी म्हटलंय इतकंच. खरं काय ते आपल्याला माहीत नाय बा! :)

.....तात्या,"कनकवलभ्रंशरिक्तप्रकोष्ठः "हे वाचून एका विडंबन काव्याची काही कडवी आठवली. तुमची संमती असेल तर लिहितो.विडंबन साहित्यसम्राट तात्यासाहेब केळकरांनी केलेले आहे.

अरे! अवश्य लिहा की राव! अहो त्यात परवानगी कसली? साहित्यसम्राट तात्यासाहेब केळकरांचं विडंबन इथे लिहिण्यास आपल्याला आंतरजालसम्राट तात्यासाहेब अभ्यंकरांची पूर्ण परवानगी आहे! :)

आपला,
(आंतरजालसम्राट तात्यासाहेब अभ्यंकर!) :)

वि सू - 'आंतरजालसम्राट तात्यासाहेब अभ्यंकर' असे गंमतीने म्हटलेले आहे. नाहीतर स्वतःला 'आंतरजालसम्राट' म्हणवून घेतो म्हणून माझ्या काही सच्च्या विरोधकांचं पित्त खवळायचं आणि मराठी जालनिशी विश्वात दोनचार चरचरीत आणि जळजळीत लेखांची भर पडायची! असो..:)

आपला,
(विरोधकांना पुरून उरंणारा!) तात्या.

धन्यवाद मॅडम,

तुझ्यासारख्या संस्कृतच्या विदुषीने दाद दिली त्याचे बरे वाटले.

आपल्याला संस्कृत आवडले हे पाहून खूप आनंद झाला.

संस्कृत आवडले किंवा नाही हे माहीत नाही, परंतु कालिदास मात्र खूपच आवडला. आता केवळ कालिदास समजून घेण्याकरता, आणि त्याच्या प्रतिभासंपन्न काव्याचा, मेघदूताचा आस्वाद घेण्याकरता संस्कृत शिकावं लागणार असं दिसतंय! :)

राधिका, मी मागे एकदा वालावलकरशेठना एक विनंती केली होती, तिच आता तुलाही करतो. आमच्यासारख्या लेम्यॅन मंडळींना संस्कृत भाषेची तोंडओळख होईल, किंवा 'कमल नमन कर', 'अजय भजन कर', 'मुलांनो आंबे खा', 'आम्ही चौपाटीवर भेळ खाल्ली' यासारखी काही सोपी सोपी वाक्ये संस्कृतमधून कशी लिहावीत, बोलावीत हे सांगणारी एखादी लेखमाला तुम्ही इथे लिहिलीत तर बरं होईल म्हणजे आमच्यासारख्या मंडळींनाही संस्कृत भाषेची गोडी लागेल आणि ती भाषा शिकता येईल.

(की सदर लेखमाला मिसळपाव डॉट कॉम वर सुरू करावी म्हणतेस?:)

असो, शाळेत संस्कृत शिकायचा प्रयत्न केला होता पण तेव्हा त्यातल्या व्याकरणाची भयंकर भिती वाटली होती ती आजपर्यंत टिकून आहे! :)

असो, तू माझ्या विनंतीचा विचार करशील अशी अपेक्षा करतो..

अवांतर - काही कट्टर मनोगतींनी इथे जाहीर न लिहिता व्य नि पाठवून आम्हाला दाद दिली आहे, त्यांचेही आभार..:)

तात्या.

अत्यंत प्रतीभावान अश्या कालीदासाला (त्याच्या विशाल कल्पनाशक्तीची मदत असून) देखील ह्या पुढे काही शतकांनी (मला माहीत नाही किती साली हे महानुभाव होते खूप खूप वर्षांपुर्वी असतील असे वाटते म्हणून शतके लिहीले.) तर अशा ह्या श्रेष्ठ साहीत्यकाराला स्वप्नात तरी वाटले असेल का की, खूप काल लोटल्यावर काही हरहुन्नरी मंडळी माझ्या काव्यावर कार्यक्रम करतील, त्यातील भाग "चित्रीत"करुन कोणी "आंतरजालावर" टाकेल. त्यातील ८ महीने असलेल्या विरह कालावधीबद्दल काही क्षण संदेह निर्माण होईल व चटकन श्लोक वाचुन कोणीतरी पंडीत शंकानिरसन करतील :-)

वालावलकरशेठ,

तन्वी शामा हा श्लोकही मी यथावकाश येथे देईनच!

आयला! यक्षाने आपल्या बायकोचं लय भारी वर्णन केलं आहे हो! आपण तर साला वाचूनच खल्लास झालो! :) चामारी या श्लोकात वर्णन केल्याप्रमाणे बायको असावी! :)

(आपली नाही हो, शेजार्‍याची! :))

आपला,
(चावट) तात्या.

निवेदन, गायन आणि नृत्य सगळच सुंदर. बाकीच्या श्लोकांचे ही असे दुवे मिळाले तर बरं होईल तात्या..

धन्यवाद, बाकीच्या श्लोकांचे दुवेही लवकरच देणार आहे...

तात्या.