हा हा हा ...
फार मस्त ! गेले बरेच महिने मराठी वाहिन्यांपासून दूर होतो. त्यामुळे आमच्या अनुपस्थितीत मराठी लँग्वेज इतकी पल्युट झाली आहे हे पाहून् अनामिक हुरुहुर वाटली :) (अचानक जड लिहायला लागले की 'अनामिक हुरहुर' वगैरे पेरावे लागते हे चाणाक्ष वाचक समजतीलच. पण ते सध्या दुर्मिळ झाल्याने भीति नाही ;) ).

आवडलेली अथवा नसमजलेली वाक्ये -
>अडचण साबणात नाही, घासणीत आहे<
अडचण या शब्दाला असलेल्या अर्थछटांत भर :)

पालकाची पाने वाचून खूपच करमणूक झाली.
मदत करणे, धन्यवाद देणे, याबाबतच्या मजा हल्ली 'महागुरुंच्या' एका कार्यक्रमात पाहिल्या. तिथले परिक्षक आणि काही स्पर्धक फारच चांगले मराठी बोलायचा ट्राय करत असतात. ते पाहून ना.. म्हणजे आय फिल एकदम हॅप्पी !

चिमुरडी आणि लेखिका यांतील संवाद खरा वाटतो. मी सुद्धा यल्लो यल्लो ड्रेस घालून फ्रेंडच्या हॅप्पी बर्थ डेला जाणारी आणि एंजॉय करणारी लहान मुले पाहिली आहेत. तिथले डिफ्रंट कलर्सचे बलून्स, केक-कँडल्य, आणि हॅप्पी बर्थडे विश करायला म्हटलेले साँग त्या एंजॉयमेंटमध्ये ऍडिशनच करत असते.

>थुंकू नका! नाहीतर दंड रु. २००/- <
हे वाचून मात्र पान खायला सुरुवात करीन म्हणतो :)

कळावे,
मराठीवर लोभ असावा.
--लिखाळ.

ही वाक्ये जाहिरातीतील असावीत. हीच वाक्ये याच अर्थाने मराठीत कशी असावीत?

‡ आता सौंदर्याची भीती कशाला?
('अब खुबसूरतीसे डरना कैसा' चे भाषांतर असल्यास) ठीक वाटले. हिंदी इतके दमदार मात्र नाही. 'आता सौंदर्याला भीता कशाला?' म्हणण्यात फारसा राम नाही. सौदर्या हे नटीचे नाव होते यात या वाक्याचा दोष दिसला नाही. :)

‡ अडचण साबणात नाही, घासणीत आहे
चांगला मराठी पर्याय सापडला नाही. अडचणला 'लोचा/घोळ' म्हणणे फारसे प्रभावी वाटले नसते.

‡ हे डोळे काचेसारखे नाजूक, त्यांना साबणाच्या अश्रूंनी का रडवावं?
उपमा विचित्र असेल. पण बालकांच्या साबणाची जाहिरात वाटली. साबणांच्या अश्रूंना साबणामुळे येणारे वगैरे म्हणता येईल पण फायदा?

‡ समस्या चल हट
नो प्रॉब्लेम चा जो मराठी प्रति वाक्प्रचार आहे, तोच वापरावा. फार तर 'आता कसली अलीय (आली+आहे) समस्या' म्हणता येईल. 'समस्यांनो दूर व्हा' - चक्क नो-नो.

‡ किटाणांपासून दहापट सुरक्षा
पर्याय सुचला नाही. अर्थ समजल्यासारखाच दिसतो.

‡ थुंकू नका! नाहीतर दंड रु. २००/-
गैर काय आहे हे समजले नाही. गर्भितार्थ (?) समजल्यासारखाच वाटली. पर्यायी वाक्य सुचले नाही.

किटाण म्हणजे: बरेच दिवस् दात न घासता निव्वळ चूळ भरणे वगैरे प्रकार केल्यावर दातांच्या फटी आणि हिरडीच्या बाजूला पिवळ्या धमक किंबा कधी कधी तपकिरी रंगाचा दाट थर जमतो. त्याला किटाण असे म्हणतात. म्हणजे आमच्या खेडेगावत तरी म्हणतात. त्यामुळे किटाणांपासून सुरक्षा हा एकदम ग्रामीण जीवनाचं प्रतिबिंब असलेला वाक्यप्रयोग आहे. लेखिका कदाचित पुण्या-मुंबईकडच्या पांढरपेशी मराठी भाषा ऐकत वाढली असल्याने तिला ग्रामीण शब्द आणि संस्कृती म्हणजे मराठी संस्कृतीचा र्‍हासच वाटायचा.

अवांतरः निव्वळ जोक आहे. लोड घेऊ नका हे सांगणे न-लगे.

अभिजित...
ता. कर्‍हाड जि. सातारा.

http://maharashtratimes.indiatimes.com/articleshow/3701272.cms ही बातमी पाहा.

भारी पडेल स्कूटरची रपेट याचा अर्थ काय?
ग. स्कूटरची रपेट करताना खूप भारी वाटेल
म. स्कूटरची रपेट करताना खूप महाग पडेल
भ. स्कूटरची रपेट करताना खूप जड जाईल
न. डोक्यावर भारा घेऊन स्कूटरवर बसलात तर तो खाली पडेल.

रेल्वेच्या उटपटांग नियमामुळे 'मराठी' सायडिंगला

याचा अर्थ कोणी सांगेल का? (दुवा)

'धक्क्याला लागणे' या वाक्प्रचाराचा अर्थ माहीत नसला की असा धक्का दिला जातो

आपला,
(धक्कादायक) आजानुकर्ण

रिस्पॉन्सेस फिफ्टीच्या वर गेल्याने प्लीज सेकंड थ्रेड स्टार्ट करावा. :)

किटाण चे अनेकवचन किटाणे होत असेल तरच किटाणांपासून चालेल. दहापट सुरक्षा, याला काहीच अर्थ नाही. सुरक्षा अशी पटीत मोजता येते? (इतर मंजनांपेक्षा) किटाणाला दसपटीने प्रतिबंध करणारे. असे चालेल.
>>म्हणजे आमच्या खेडेगावत तरी म्हणतात. त्यामुळे किटाणांपासून सुरक्षा हा एकदम ग्रामीण जीवनाचं प्रतिबिंब असलेला वाक्यप्रयोग आहे.<< खेडेगावात सुरक्षा वगैरे शब्द पोचले हे वाचून धन्यता वाटली. किटाण हा जर ग्रामीण शब्द असेल तर या वस्तूला शहरी भाषेत काय म्हणतात?
इथे दोष साबणाचा नाही, तर घासणीचा आहे.--हे सर्वात योग्य,
--वाचक्‍नवी

'खाली' वरून आठवले - आमच्या ओळखीच्या एका काकांनी त्यांच्या मुलाच्या लग्नासाठी कार्यालयाचा वरचा मजला घेतला होता. त्यांच्या मुलाच्या लग्ना आधीआणखी एक लग्न त्याच मजल्यावर लागणार होते. तेव्हा आधीच्या लग्नाची मंडळी जाऊन आता तो मजला रिकामा झाला का हे व्यवस्थापकांना हिंदीतून विचारताना हे काका फोनवर म्हणाले "आपका उपर का हॉल नीचे हो गया क्या?"

खास कोल्हापूरच्या मराठीचा हा एक नमुना.

----

मराठी असे आमुची मायबोली तिला बैसवूं वैभवाच्या शिरी |
***********************************
असाच आणखी एक जुना शब्दखेळ... या शीर्षकाखाली श्री.टग्या यांनी एक कोडे दिले आहे.त्या कोड्याचा एक पाठभेद खालील प्रमाणे.(श्री.टग्या यांनी दिलेल्या उत्तराशी मात्र मी सहमत नाही.)

• आमच्याकडे वीस भट जेवायला आले.
• बावीस गेले.
• तेवीस परत आले.
• चौतीस जेवले.

याचे काही सुसंगत स्पष्टीकरण आपण देऊ शकाल काय? भटांची संख्या नेमकी किती?
(चौत्या वा़क्यातील पहिल्या शब्दाचा फार कीस काढू नये.)

चाईल्ड ऍडॉप्शनचा 'टॅबू' कमी होतोय
पाच पैकी तीन महत्वाचे शब्द इंग्रजी !
मटा खूप एंटरटेनिंग न्यूज पेपर आहे. कस्मोपॉलिटन रीडर्ससाठी आहे बहुधा.
-- लिखाळ.

मराठी असे आमुची मायबोली तिला बैसवूं वैभवाच्या शिरी |
***********************************
याचे उत्तर एकच भट असे आहे. कोकणात (त्याकाळी तरी) जेवणाला एका वेळी वीस पंचवीस भट कोणी बोलावले असतील याची शक्यता नाही.
कोड्याचे स्पष्टीकरण असे:
..कोकणात आमच्या गावी एक विश्वंभर भट होते. त्यांना सगळेजण वीस भट म्हणत. जसे: नारायण भट=नारभट, सदाशिव भट =सद्भट,
केशव भट=केसभट.
..
*आमच्याकडे वीस भट जेवायला आले.-->आमच्या घरी विश्वंभर भट जेवायला आले.
*बावीस गेले....> ते (स्नानासाठी) विहिरीकडे गेले.(बाव=विहीर. हा शब्द वापी या संस्कृत शब्दावरून आला आहे.बावडी शब्द परिचित असावा.)
*तेवीस परत आले.....> ते विश्वंभर भट (आंघोळ करून ) परत आले.
*चौतीस जेवले. ....> ( गणेश) चतुर्थीच्या दिवशी ( आमच्या कडे) जेवले.