दोन आय‌ जास्त पडले. जमल्यास कमी करावेत.--वाचक्‍नवी

गावस्करांनी तो कठीण प्रश्न विचारल्यावर अर्थातच तेथे शांतता पसरली! गावस्करांचे मला ह्यासाठी नेहमीच कौतूक वाटत आले आहे. मला आठवते, काही वर्षांपूर्वी लॉर्ड्सवर एका मॅचच्या दरम्यान ते कॉमेंटेटर बॉक्समध्ये पोहोचले, तेव्हा ते धापा टाकत होते. कारण तेथे पोहोचायला काही जिने चढून जावे लागते. पोहोचल्यावर लगेचच त्यांना कॅमेर्‍यासमोर बोलण्याची पाळी आली. तेव्हा त्यांनी बॉयकॉटला मस्त सुनावले---'तुम्ही प्रगत देशातले, आणि हे तुमचे एक सर्वोत्तम ग्राउंड वगैरे म्हणता-- त्यात अजून २१ व्या शतकात पण एलेवटर्स् नाहीत. आणी हेच जर आमच्या येथे झाले, तर तुम्ही बोंबाबोंब कराल, नाही?' [ही त्यांची नक्की वाक्ये नाहीत, पण आशय हा असा होता].

ह्या सर्व प्रसंगातून काही चांगल्या गोष्टी झाल्या:

पूर्वी बिचार्‍या भारतीय खेळाडूंना धड इंग्लिशही बोलता येत नसे, आणि देशाबाहेर गेल्यावर, आणि त्यातून गोर्‍या लोकांशी खेळतांना ते दबून वागायचे. कारण भाषा, प्रगत देशांत वावरण्याची सवय नसणे इ. आता ते तसे राहिले नाही. आपले खेळाडू त्यांना जशास तसे देऊ शकतात आणि जरूरीप्रमाणे ते तसे करतातही. गांगुली ऑस्ट्रेलियन्सना कप्तान म्हणून आवडत नव्हता ते त्याचमुळे. कारण तो ठोशास ठोसा देई. तरीही त्यांना जाग म्हणावी तशी आली नव्हती. ह्या प्रसंगानंतर ते ह्याबाबतीत भारतीय खेळाडूंशी अधिक जपून असतील.

आपल्या बोर्डाने अगदी रास्त भूमिका घेतली व आपली आर्थिक ताकद दाखवून दिली. आणि बोर्डाने हे फार संयतपणे केले. खूप तुटेपर्यत ताणले नाही, पण जरूरीपुरते ताणले. ही टूर रद्द करण्याची पैशातली किंमत भारतीय बोर्डाला २ मि. यू. एस. डॉ. पडली असती. आणि क्रिकेट ऑस्ट्रेलियाला ती अजूनही महाग पडली असती (मी आज सुमारे २२ मि. डॉ.हा आकडा वाचला, त्यांच्या ब्रॉडकास्टिंग राईट्सच्या संदर्भात). तसेच अगदी टूर वगैरे रद्द करण्याचे दूरगामी परिणाम होत असतात (दोन देशांतले राजनैतिक संबंध इ). त्यामुळे तसे करणे शहाणपणाचे ठरले नसते. पण जेथपर्यंत शक्य होते, तेथपर्यंत बोर्डाने जरूर ताणले, आणि आय.सी.सी. लाही आपली स्वतःची किंमत अधोरेखित करून दाखवली. (मी आज असे वाचले की क्रिकेटच्या एकदरीत आर्थिक उलाढालीतील ७० % उत्पन्न भारतातातून येते). थोडक्यात आक्रस्ताळेपणा न करता आम्ही दाखवले की we have arrived!

चला मैदानात हरलो असलो तरी मैदानाबाहेर जिंकलो. बकनरला हाकलून दिले हे उत्तमच. भज्जीच्या आरोपांची मात्र व्यवस्थित चौकशी व्हावी. खेळाच्या मैदानावर वर्णद्वेष आणणार्‍या कुणावरही (आपल्या अगर त्यांच्या) आरोप सिद्ध झाल्यास कठोर कारवाई व्हावी.

मैदानात नाही पण कदाचीत प्रथमच आपण युद्धातही जिंकलो आणि तहातही जिंकलो असे म्हणावेसे वाटते.

...कसलीही शाहनिशा न करता आपल्या इलेक्ट्रॉनिक व मुद्रित माध्यमांनी...
ते तर रोजचेच आहे की सध्या हरभजनचा विषय होता....

तुमच्या ग्रेग चॅपेल यांचे थोरले बंधु तर कित्येक वर्षांपासुन म्हणत आहे की हे असे बडबडणे सुरू राहीले तर एक दिवस स्फोट होणारच...बरेच ऑस्ट्रेलियन, अभारतीय तज्ञ मंडळी देखील म्हणत आहेत की ऑस्ट्रेलियन खेळाडूंच्या चिथावणीशिवाय हरभजन असे करणे शक्य नाही.

मात्र ज्या दिवशी हरभजनसिंगविरुद्ध खटला दाखल केला गेला
तिथेच तर गडबड आहे ना, कोणि केला, का केला, कशावरून? अंपायर मंडळींनी ऐकलेच नव्हते. ऍन्डृ सायमंडसने वेगवेगळि वक्तव्ये अशी केली आहेत, तसेच अनिल कुंबळे देखील म्हणाला की रिकी पॉटींगला म्हणाला होता की मिटवून टाक. तरीही....रिकी पॉटिंगला का इतके झोंबले? केवळ हरभजन आपला पोपट करतो म्हणून मग चला हटवा त्याला???

मागे एकदा सचिन तेंडूलकरने चेंडू कुरतडला असे बहूतेक हा माईक प्रॉक्टरच म्हणाला होता ना? रशिद लतीफला न घेतलेल्या कॅचबद्दल अपील केल्यामुळे हकालपट्टी करणार्‍या प्रॉक्टरने रिकी पॉटींगला का जीवदान दिले?

सदोष सुमार पंचगिरी होती का नव्हती? बकनर यांचे तर "अंपायरींग शेल्फ लाईफ" कधीच संपेलेले होते, झाले ते उत्तमच झाले. डिकी बर्ड देखील बकनरला म्हणाला होता की बास कर आता. गेली काही वर्षे तर बकनर भारतीय खेळाडूंना टारगेट करत होते म्हणायला वाव आहे. आयसीसीलापण ही माहिती आहे म्हणूनच असे झाले असावे असे मला वाटते.

भारतीय बोर्ड श्रीमंत आहे हा काय त्यांचा दोष आहे? इतक्या वर्षाच्या सत्तावर्चस्वाला शह जातोय हे आयसीसी मधील काही जणांना पटत नाही म्हणून का बरे आपण सहन करून घ्यायचे.

असेही आयसीसी व काही पंच आपण करू तेच पुर्व अश्या आविर्भावात असायचे, बरे झाले जर का खरोखर बीसीसीआयच्या प्रभावाखाली येऊन आता काही निर्णय घेतले जात असतील. आणि जरी आपल्याकडे पैसा आहे म्हणुन आपण आंतरराष्ट्रीय क्रिकेट मधे भेदभाव करू असे आपणच समजू लागलो तर काय बोलायचे.

जर एखादा खेळाडू एखादी, दुसरी मॅच खरच खूप खराब खेळलो तर् त्याला डच्चु मिळतो ना? तर मग पंचाला का बरे त्याच्या सुमार कामगिरी बद्दल जबाबदार धरण्यात येऊ नये? पंचाला देखील पैसे मिळतात, काही उपकार करत दिवसभर उभा नसतो तिथे.

अमेरिकेत एका अफ्रिकन अमेरिकन दुसर्‍या अफ्रिकन अमेरिकनला "*ग्गा" म्हणु शकतो तर तो भेदभाव् नाही तर इथे मंकी म्हणले तर भेदभाव??? :-)

काही करोडपतींच्या भांडणात काही अब्जाधिशांच्या निर्णयात आपली दोन पैशाची मगजमारी इतकीच पुरे :-) ... खर्‍या भेदभाव अन्यायाला तोंड द्यायला लागणार्‍यांची दु:खे ह्या वंशभेदाच्या प्रकरणापुढे .......असो काही लिहणार नव्हतो पण..... खाज..

१. हरभजनसिंग बद्दलचे निरीक्षण एकदम मान्य.

२. भारतात ह्या सर्व प्रकाराचे माध्यमांनी वगैरे खूपच अवडंबर केले हेही मान्य.

३. आपण आम जनता त्यात वाहून गेलो, हे तर नेहमीचेच.

पण--- गावस्करांनी जे त्याठिकाणी विचारले, त्याला इतरांचे उत्तर काय होते? ते नक्की कोण होते हे मला माहिती नाही, पण एक तो उंच टक्कलवाला (टोनी ग्रेग?) सोडून इतर सर्व ऑस्ट्रेलियन होते, हे त्यांच्या शब्दोचारावरून स्पष्ट आहे. त्यांच्याकडे अजिबात उत्तर नव्हते.

आणि मला हे त्यांचे निरूत्तर होणे आवडले. कारण हे असले उद्योग हेच ऑस्ट्रेलियन खे़ळाडू वर्षांनूवर्षे आपल्या विरूद्ध, श्रीलंकेच्या खेळाडूंच्या विरूद्ध करत आले आहेत. तेव्हा आपले खेळाडू तोंड उघडत नसत. आता ते 'अरे' ला 'कारे' करतात हे चांगले आहे. आतातरी ऑस्ट्रेलियनस व इंग्लिश खेळाडूंना ह्याची जाणीव होईल, हे महत्वाचे आहे.

आणि आपल्याकडे आता त्या खेळाच्या आर्थिक नाड्या आहेत, त्याचा आपण वेळप्रसंगी वापर करू शकतो, हेही आपण क्रिकेटजगताला दाखवून दिले, हे विलक्षणीय आहे असे मला वाटते. मुख्य म्हणजे विकासांनी म्हटल्याप्रमाणे आपण युद्ध जिंकलेच, पण नेहमीसारखे तहात गमावले नाही, हा आपल्या मानसिकतेतील बदल जर एक निसटता, प्रासंगिक स्वरूपाचा (transient) नसेल, तर ते चांगले लक्षण आहे.

आफ्रिकन म्हण मात्र आवडली.