दक्षाला नक्की मुली किती होत्या?

पार्वती सोडली तर बाकीच्यांनी चंद्राला वर म्हणून पसंती दिल्याचे वाचले होते.

पार्वतीने अंगाला भस्म फासणार्‍या, व्याघ्रजीन नेसणार्‍या शंकराला वरले म्हणून तीला हसल्या होत्या.

अभिजित...

विवस्वत(सूर्य) वंश
१.मनू यम यमी
२. इक्ष्वाकू
३.विकुक्षी
६.पृथू
३३. हरिश्चंद्र
४१. सगर
६२. रघू
६५. राम
९४. बृहद्बल

चंद्र वंश
२. इला भ्र. बुध
३. पुरुरवा
६. ययाति
७. पुरु
४३.भरत
५१. हस्तिन
७१. कुरू
९४. पांडव

ही वंशावळ इतरत्र पाहिली. (विस्ताराने नंतर.):)
वर दर्शवलेली ब्रह्मदेवाची वंशावळ कुठे मिळाली?

वंशावळ मनोरंजक आहे. याचा साधारण काळ कळू शकेल का?
----
L'enfer, c'est les autres -- Jean-Paul Sartre
प्रतिसाद लिहिताना १०% हून अधिक रोमन अक्षरे वापरू नयेत.
प्रतिसाद लिहिताना १०% हून अधिक रोमन अक्षरे वापरू नयेत.
प्रतिसाद लिहिताना १०% हून अधिक रोमन अक्षरे वापरू नयेत.

दक्षाच्या २७ मुलींचा उल्लेख दोनदा का आहे? का हे दोन दक्ष वेगळे आहेत?

प्रियालींनी दिलेला वंशवृक्ष संगणकावर अन्यत्र उतरवून घेऊन मोठा करून पाहिला तरी नीट वाचता येत नाही.
त्यातली नावे निळ्या रंगात नसती तर कदाचित अधिक वाचनीय झाला असता. तरीसुद्धा भिंग वापरून जेवढे
वाचता आले त्यावर ज्या शंका आल्या त्यातल्या काही अशा:
माझ्या आत्तापर्य़ंतच्या माहितीनुसार मरीची, अंगीरस वगैरे सात ऋषी ब्रह्मदेवाचे मानसपुत्र होते.
वंशवृक्षावरून तसे वाटत नाही.
स्वायंभुव मनु हा शतरूपा या ब्रह्मदेवाच्या मानसकन्येचा नवरा. इथे तो मुलगा आहे अशा रीतीने दाखवला आहे.
सनत्कुमार हाही मानसपुत्र, पण रुद्र इथे कुठून आला? का माझ्या वाचनात काही चूक होते आहे?
उत्तानपाद राजाच्या भावाचे नाव प्रियव्रत होते असे वाचले होते, प्रियवर्त नाव अर्थहीन वाटते. दुसर्‍या भावाचे
नाव नीट वाचता आले नाही. ध्रुव आणि प्राचीनबर्ही यांच्या दरम्यान अनेक राजे होऊन गेले होते ते तुटक रेषेने
दाखवले हे योग्यच झाले; पण प्राचीनबर्हीच्या पित्याचे हविर्धान हे नाव द्यायला हरकत नव्हती.
प्रचेतस(या नावाच्या दहा मुलां )च्या आईचे नाव शतद्रु किंवा सवर्णा. त्यांच्या पत्‍नीचे नाव मारिषा. हे नाव
मारिशासारखे दिसते आहे. मारिष म्हणजे श्रेष्ठ किंवा तांदुळजा(एक पालेभाजी). मारिश किंवा मारिशा अर्थहीन.
नक्की काय लिहिले आहे ते वाचता आले नाही. लाल बाणाच्या पूर्वीचा मजकूर दहा मुलगे होते, ते राजकारभार सोडून
तप करायला गेले आ...असा काहीसा दिसतो आहे.
हा वंशवृक्ष नक्कल-चिकटव न करता पुनरालेखन करून दिल्यास डोळे न ताणता वाचता येईल.
बाकी या निमित्ताने पार विस्मरणात गेलेला इतिहास परत वाचायला मिळतो आहे हे काय थोडे आहे? --वाचक्‍नवी

मला वाटते, अहील्यापण ब्रम्हदेवाचीच मुलगी होती. म्हणून (आणि तीच्या सौंदर्यामुळे) ती इंद्राला पत्नी म्हणून हवी होती.

वा उत्तम विषय!
अतिशय मनोरंजक असा इतिहास डोळ्या समोर उलगडला.
अनेक कथा सापडल्या... पण अर्धवटच :(
प्रियालीताईंनी हा झकासच प्रकल्प सुरु केला आहे.
या निमित्ताने वाचक्नवी यांची इतिहासातली रूची व ज्ञान परत दिसून आले आहे.
विकास, धनंजय व इतर माहितगार मंडळी हे ही यात भर घालतील अशी अपेक्षा आहे.
मी परत एकदा आपले वाचक्नवी व इतर सर्व यांना आवाहन करतो की त्यांनी
या चार्ट ला धरून
त्या त्या राजांच्या/ऋषींच्या/कालखंडातल्या महत्वाच्या कथांचा/घटनांच्या लेखनाचा उपक्रम सुरु करावा.
या लेखनाने आमच्या सारख्या 'इतिहास दरिद्री' लोकांचे अज्ञान
दूर होवून आम्हालाही हा इतिहासाचा हा श्रीमंत वारसा लाभेल.

आपला
इतिहास दरिद्री
गुंडोपंत

कटकटीचे काम दिसते. वंशवृक्ष करण्याची कल्पना चांगली आहे.

फोटो आता नीट दिसला.

फोटोशॉप आहे का?
त्यात वाढू शकेल

आपला
गुंडोपंत

इतिहास आणि पुराणे यांची सांगड घालून ब्रह्मदेवाचा काल ठरवता येईल का?
आपल्या सखोल संशोधनाबद्दल नवल वाटले.

प्रचेतस (की प्रचेतास्) हे नाव बंगाल भागात बरेच् आठळून येते.. तुम्ही तक्त्यात म्ह्टल्याप्रमाणे हे नाव आहे की पदवी आणि त्याचा अर्थ काय?

इतकी छान चर्चा चालू आहे म्हणून काहि माहिती आणखि प्रश्न :)
माझ्या माहितीप्रमाणे मनुला केवळ् दोन मुलगे (उत्तानपद आणि प्रियवर्त)होते आणि तीन मुली होत्या (आहुती, आरुशी आणि प्रसुती). आहुतीने ऋषी रुची, आरुशिने ऋषी च्यवन यांच्याशी विवाह केला तर प्रसुतीला तिचा भाऊ उत्तानपद याच्या मुलाबरोबर संग करायला लाऊन (की विवाह झाला? मला कल्पना नाही) वंश वाढवायचा ठरले. त्यांना प्राचिनवर्हि झाला. त्याने सागराची (समुद्र) मुलगी सवर्णा हिच्याबरोबर लग्न केले. त्यांना एकावेळी दहा मुले झाली (काही कथांच्या मते १० झरे( / नद्या )फुटले आणि प्रत्येक झरा म्हणजे एक मुल होतं) त्यांची सगळ्यांची मिळून एक पत्नी होती मरिषा (बहुपतित्वाची ही हिंदू पुराणातील पहिली कथा).
तर ह्या प्रचेतासांनी दहा हजार वर्षे पाण्याखाली उग्रतप करून विष्णूस प्रसन्न करून घेतलं व विष्णूने तुमचा मुलगा ब्रह्मासारखा विश्वनिर्मिता होइल असा वर दिला. हे प्रचेतास पाण्याबाहेर आले तोपर्यंत "अरण्याने" मरिषाचे पालनेपोषण केले होते. ते १० जणांना आपली मुलगी द्यायला तयार होइनात तेव्हा प्रचेतास क्रोधीत झाले आणी त्यांनी आपल्या डोळ्यातील अग्निने अरण्य जाळायला सुरवात केली. पृथ्वीवरील धोका ओळखून ब्रह्मा प्रकट झाला आणि अरण्याला त्याने सांगितले की तु मरिषाचा पालक आहेस. लग्नानंतर ती नवर्‍याकडेच जाईल तेव्हा तीला सन्मानाने जाऊदे.
पुढे या प्रचेतास-मरिषाला दक्ष झाला. विष्णूच्या वराप्रमाणे हा ब्रह्माच् होता (त्याचा अंगठा) फक्त शापामुळे त्याने मनुष्यजन्म घेतला होता. पुढे प्रचेतास यांनी कारभार मुलाकडे सोपवून सन्यास घेतला
आता प्रश्न:
१) वीर कोण? आणि त्याची कथा काय?
२) ध्रुव कोण? त्याचीही कथा काय? (द्रुव उत्तनपदाचा मुलगाच होता का? मग उत्तानपदाची पत्नी कोण?)

प्रत्येक नावाला अर्थ असतोच, निदान तो असावा अशी अपेक्षा असते. प्रचेतस्‌ म्हणजे सुखी, आनंदी. चतुर, शहाणा(महाभारत ३.२००.१४),
चांगल्या अन्त:करणाचा. अरुण. पहा: किं चायमरिदुर्वार: पाणौ पाश: प्रचेतस: । मंत्रेण हतवीर्यस्य फणिनो दैन्यमाश्रित: ॥--कुमारसंभव २.२१.
हा धरी वरुण जो स्वहस्तकीं । मूळचा अरिगणां अभेद्य की । पाश दीन दिसतो असा कसा । मंत्ररुद्ध हतवीर्य सर्पसा ॥--रा.चिं. श्रीखंडे.
----वाचक्‍नवी

आणि एक राहिलच् .... अक्षाला तीन बायका होत्या ना (पंचजनी, विराणपुत्री अक्सिली, आणि मनु-शत्रुप पुत्री प्रसुती )आणि दिती अदिती वगैरे १३ जणी (अदिती (देवगणाची माता), दिति (हिरण्यकश्यपू -- हिरण्याक्षाची माता), दनु(दानवगणाची माता), अरिष्टा, सुरसा, सुरभी, विनता(पक्षीगणाची [गरुड-जटायु] माता), तांम्रा(प्राणीगणाची माता), क्रोधवशा, इरा (की तुम्ही लिहिल्याप्रमाणे इला?), कद्रु, विष्वा (की तुम्ही लिहिल्याप्रमाणे खसा?)आणि मुनी) या दक्ष-अक्सिलीच्या नसून दक्ष-प्रसुतीच्या आहेत असं वाचल्याचं आठवतय.
प्रश्नः
१. पंचजनीपासून पुढे कोण झालं?
२. प्रसुतिला बर्‍याच मुली झाल्या त्यातल्या ह्या १३ जणींनी कश्यपाशी विवाह केला हे विधान बरोबर आहे का तिला १३च् मुली होत्या?