अहो वर्तमानपत्र वाचतंच कोण? (सौजन्यः नेमाडे)

लेख छानच आहे. पूर्वीच वाचला होता. सारीच वर्तमानपत्रे भ्रष्ट झाली आहेत.

आपल्याला (व मलाही) जे म्हणायचे ते छानपैकी म्हटले आहे.
धन्यवाद!

हॅ हॅ हॅ. त्यालेखात सगळीकडे बालाजी तांबे यांचा उल्लेख डॉ असा केला आहे. काय म्हणावे या अज्ञानाला.

बाकी लेख झकास.

(कॉस्ट अकाउंटंटच्या संस्थेच्या नियामावलीत कॉस्ट अकाउंटंट नसलेला माणूस स्वतःला कॉस्ट अकाउंटंट म्हणवत असेल तर काय केले जाईल हे लिहिले आहे. डॉ नसलेल्याने डॉ म्हणवून घेतले तर काय नियम आहेत हे माहिती नाही).

नितिन थत्ते
(आय ओवरकम "१० % पेक्षा जास्त रोमन अक्षरे" प्रॉब्लेम बाय रायटिंग धिस वे)

मराठी असे आमुची मायबोली तिला बैसवूं वैभवाच्या शिरी |
***********************************
हा वर्षभरापूर्वी लिहिलेला श्री.सन्जोप राव यांचा लेख आज वाचला.त्यांनी दुवा(लिंक) दिला म्हणून वाचता आला. नाहीतर या वाचनीय लेखाला मुकलो असतो. श्री.सन्जोप राव यांची नर्मविनोदी लेखनशैली साहित्यिक गुणांनी ओतप्रोत आहे. खरेच लेख छान जमला आहे. त्यांचे सर्वच लेखन वाचनीय असते. त्यांनी मराठी नियतकालिकांत लिहायला हवे.म्हणजे त्यांचे लेखन अधिक वाचकांपर्यंत पोहोचेल.
डॉ.बालाजी तांबे यांचा "श्री गीतायोग व्हर्शन२०१०" हा कार्यक्रम साम वाहिनीवरून प्रसृत होतो.( सोम ते शुक्र सकाळी ७-३० ते ८-००) त्यात गीता टॅरो नावाचा एक प्रकार असतो. पाहिला नसल्यास अवश्य पहावा.यांत काही अर्थ आहे असे प्रेक्षकांना कसे काय वाटू शकते? आश्चर्यच म्हणायचे.

(मी आयुर्वेदिक डॉक्टर आहे.)
जपून रहावे. इथे मतभिन्नता हा जघन्य अपराध आहे.

--
अनुदिनी : http://rbk137.blogspot.com

विज्ञानात मात्र काहीच टाकाऊ उरत नाही.
आयुर्वेदातून काय उचलावे आणि काय टाकावे याचे निर्णय तुम्ही (किंवा तुमचे महाविद्यालय) कसे घेता? दर वेळी आधुनिक तंत्रज्ञानाचेच प्रमाणपत्र शोधत असाल तर पर्यायी (आल्टर्नेटिव मेडिसिन) वैद्यक म्हणजे काय?
कृपया आयुर्वेदातील काही महत्वाच्या ऍप्लिकेबल गोष्टी सांगा. त्यांच्यामागील वैज्ञानिक तत्त्वे आयुर्वेदात ज्ञात आहेत का? 'नाडी कडक असताना येणारी चक्कर, डोकेदुखी सर्पगंधेमुळे बरी होते', अशी ट्रायल ऍन्ड एरर (प्रयत्न प्रमादी) यादी नको. 'नाडी कडक लागणे' या वर्णनाऐवजी १२०/८० वगैरे आकडे वापरू नका कारण पार्‍याचा वापर रक्तदाब वापरण्यासाठी होत नसे. रिसर्पिनचे अस्तित्व गृहीत न धरता केवळ त्रिदोष, धातु, रस, इ. च्या सहाय्याने, 'सर्पगंधेमुळे चक्कर, डोकेदुखी का बरी होते' ते सांगणारे काही वैज्ञानिक सिद्धांत आयुर्वेदात आहेत का? त्याचप्रमाणे, आयुर्वेदिक औषधांनी मधुमेह बरा होतो की नाही ते सिद्ध करण्यासाठी फोलिनवू/ग्लुकोज ऑक्सिडेज/ग्लुकोज ऑक्सिडेज इ. वापरू नका.

हे उपचार आज करावे किंवा नाही हे ठरवण्यासाठी मोठ्या चर्चेची गरज नाही. कॉमनसेन्स पुरेसा आहे.

मुडदूस झालेल्या बाळाला रोज देवळाबाहेर ठेवण्याची पद्धत आहे. कमजोरीपासून बरे होण्यासाठी मांत्रिक बोकड सांगतात. बाळाला उन्हातून ड जीवनसत्व मिळाले किंवा दुसर्‍या उदाहरणात बोकडातून ब१२ जीवनसत्व मिळाले तर? चाबूक, छेद/तूप, मद्य, या उपायांमध्येही काहीतरी (आधुनिक) वैज्ञानिक मार्ग असणे शक्य आहे आणि तसा तो सापडला तर त्या वैज्ञानिक तत्त्वांचा (मूळ पद्धत नाही पण उपयुक्त भाग) (आधुनिक) वैज्ञानिक वैद्यकात समावेश होईल. फक्त अशा आधुनिक तत्त्वांनी उपयुक्तता सिद्ध झाली तर ती मूळची पद्धत आयुर्वेदिक उरणार नाही. ती आयुर्वेदिक ठरवायची असेल तर कफ-पित्त-वात यांच्या भाषेत 'पर्यायी' वैज्ञानिक स्पष्टीकरण आयुर्वेदात असले पाहिजे. कॉमनसेन्स दुर्मिळ असतो असे व्हॉल्टेअर म्हणाला होता. चर्चा हवीच.

'पंचकर्म' हे एक उदाहरण देतो.
वैज्ञानिक तत्त्वे- नक्कीच आहेत. आयुर्वेदाचे स्वतःचे असे चिकित्साविज्ञान आहे, सिद्धांत आहेत.
त्रिदोष, सप्तधातू आणि त्रिमल यांना समस्थितीत (हार्मनी) मधे आणणे हा प्रत्येक चिकित्सेचा हेतू आहे. आता मुळात दोष, धातू, मल असतात का? अशी सुरूवात केली तर पुढचे बोलणे खुंटेल. पण आयुर्वेदाने जी काही शमन आणि शोधन चिकित्सा सांगीतली, त्याची कारणमीमांसा आयुर्वेदाकडे आहे. ती आपल्याला पटेल किंवा पटणार नाही, हा भाग वेगळा.

"दोष, धातू, मल असतात का?" हा प्रश्न विचारणे चूक ठरविता येईल. i=(-१)^(१/२) किंवा इलेक्ट्रॉनप्रमाणे त्यांचा काही उपयोग झाला की पुरे.
मी जो प्रश्न विचारला त्याचे आपण पुरेसे उत्तर दिले आहे. तर माझा नेमका प्रश्न आपणाला असा की 'त्रिदोष, सप्तधातू आणि त्रिमल' यांच्यात पंचकर्मामुळे होणार्‍या बदलांचे आयुर्वेदिक पद्धतींत मापन केले जाते का? असे फॉल्सिफाएबल सिद्धांत सापडले तर आयुर्वेदाला एक पर्यायी विज्ञान म्हणण्यास मी तयार आहे.

हल्ली कुठल्याही 'हर्बल' गोष्टीला आयुर्वेदिक म्हटले जाते.
माझा आयुर्वेदीय चिकित्सापद्धतीचा अभ्यास असल्याने 'आयुर्वेदिक' शब्दाचा स्कोप माझासाठी इतरांपेक्षा लहान आहे, असे आपण म्हणू शकता. ग्रंथोक्त चिकित्सापद्धती हीच आयुर्वेदिक असे मी मानतो.
बाजारात मिळणारे 'मूव्ह' किंवा 'फेअर अँड लव्हली' सुद्धा स्वतःला आयुर्वेदिक म्हणवतात. ही आयुर्वेदिक चिकित्सापद्धती आहे, असे मी म्हणू शकत नाही !

१००% सहमत. (माझा आयुर्वेदाचा अभ्यास फारसा नाही.)
आयुर्वेदिक औषधांना करसवलत मिळते म्हणून 'मूव्ह' किंवा 'फेअर अँड लव्हली' आयुर्वेदिक असल्याचा शिक्का वापरतात.

य जंतू होते आणि आता ते नाहीत असे आधुनिक वैद्यक सिद्ध करू शकते तसे वात वाढला होता आणि आता तो कमी झाला हे अर्थातच आयुर्वेद सिद्ध करू शकत नाही कारण वात ही मुळातच मेझरेबल वस्तू नाही

-१ चे वर्गमूळ किंवा इलेक्ट्रॉनप्रमाणे किमान अप्रत्यक्षरीत्यातरी वात चे अस्तित्व सिद्ध झालेच पाहिजे. अन्यथा आयुर्वेदास पर्यायी विज्ञान असे प्रमाणपत्र मिळणार नाही.

आज ऍलोपथीमध्ये ऍण्टी-हिस्टॅमिन म्हणून अनेक औषधे आहेत. ही ऍण्टीहिस्टॅमिन अत्यंत वेगवेगळ्या विकारांवर दिली जातात. उदा. सेट्रिझिन/सिनरेस्ट - सर्दीवर व प्रोमेथझाइन-ऍवोमिन- मोशन सिकनेसवर. तीनही औषधांना ऍण्टीहिस्टॅमिन म्हटले जाते. तसे हिस्टमिन मोजण्याची कुठली टेस्ट केली जाते असे मला वाटत नाही. त्या अर्थी हिस्टॅमिन ही 'कफ/वात' यासारखीच 'कल्पना' असावी-किंवा तशीच वापरली जात असावी. ती जर स्वीकारली जाते तर वात ही संकल्पना म्हणून स्वीकारायला काय हरकत आहे?(मी डॉक्टर नसल्याने या उदाहरणात चूक असू शकेल).

हिस्टॅमिनचे मापन शक्य असते परंतु ते रक्तात उतरतच नाही. ते पेशींच्या आजूबाजूच्या आंतरपेशीय द्रवात असते. ते प्रयोगशाळेत मोजता येते पण नुसते रक्त पाठवून चालणार नाही (शिवाय रक्तात ते काही मिनिटेच टिकते).
सेट्रिझिन नाकातील हिस्टॅमिनवर परिणाम करते तर प्रोमेथॅझिन मेंदूतील (चूभूदेघे). सर्दीसाठी हिस्टॅमिन मोजणे म्हणजे माणूस मेला आहे की नाही याची खात्री करण्यासाठी इ.सी.जी. काढण्यासारखे आहे.

अर्थात नुसती कल्पना स्वीकारणे पुरेसे नाहीच. पण दिलेले औषध आणि आलेला गुण यांचे 'कोरिलेशन' (आता हाच शब्द वापरायचा. ;) ) आधुनिक संख्याशास्त्राच्या कसोट्यांनी मान्य झाले तर ते पुरेसे आहे असे मला वाटते.

त्यालाच मी फॉल्सिफाएबल सिद्धांत खरेच फॉल्सिफाय होणे, इ. म्हणालो.

पण याचा एक तोटा असा की तत्त्वे ही वैज्ञानिक दृष्ट्या एस्टॅब्लिश झालेली नसतील (कफ वाढणे म्हणजे काय हेच कळले नसेल) तर त्या तत्त्वांच्या आधारे नवी औषधे शोधणे अशक्य होईल. आणि चरक आदिंनी लिहिलेले ग्रंथ ही आयुर्वेदाची सीमा बनेल. आणि संशोधनाचे स्वरूप औषधे आणि त्नंची परिणामकारकता वॅलिडेट करणे एवढेच राहील.

'ज्ञानेश...' यांचा तसाच दावा आहे आणि तो प्रातिनिधिकही आहे. आयुर्वेदाची इतर कोणती व्याख्या केल्यास ते चूकच ठरेल.