हे वाचताना आम्हाला प्रियालीच्या लासवेगास वर्णनाची आठवण झाली. तेथील कॅसीनो नामक द्युत जुगारी बेधुंद होउन खेळतात. काळ कितीही गेला तरी ऋग्वेदातील ऋचा मात्र जणु त्रिकालाबाधित.

हे कवच ऐलूष ऋषी शेवटी मात्र हा नाद सोडा व साधेपणाने शेती करा असा उपदेश करतात! सौ चुवे खाके..

हे मात्र भारीच!
प्रकाश घाटपांडे

वेगळी माहिती आवडली.

आधुनिक काळातील एक द्युतक्षेत्र अटलांटिक सिटी व द्युतपंढरी लास वेगासची वारी आठवली

ऋषिकेश
------------------
समाजातली सामाजिक जाणीवही अगदी नसल्यातच जमा आहे. सुस्त, मद्दड जनता गोळाभर अन्न गिळून, टीव्हीवरच्या मालिका बघून झोपी जात आहे - सन्जोप राव

धृतराष्ट्राने युधिष्ठिराला पणाला लावलेल्या बायका भावांबद्दल माफी दिल्यावर पुन्हा एकदा द्यूत खेळले गेले आणि दुर्योधनाने जो हरेल त्याला वनवास आणि अज्ञातवासाची अट घातली. मला वाटते हा शेवटचा खेळ दुर्योधन न खेळता शकुनी खेळला (चू. भू. दे. घे. तपासून पुन्हा लिहिन) शकुनी वनात गेला असता तर काय बिघडणार होते? युधिष्ठिरासारख्या अट्टल जुगार्‍याला प्रतिस्पर्ध्याने काय आणि कोणाला पणाला लावले हे तपासून पाहण्याची सुद्धा उसंत नव्हती की काय?

अवांतरः जगातले अट्टल जुगारी कोठे ना कोठे, कधी ना कधी खोटे बोलण्याची प्रबळ शक्यता वाटते. युधिष्ठिर अट्टल जुगारी नव्हता की सत्यवचनी नव्हता?

परंतु एकदा का ते पिंगट रंगाचे फासे पटावर फेकले जाऊन त्यांचा खुळखुळाट सुरू झाला, म्हणजे एखादी बदकर्मी स्त्री अनिवारओढीने संकेतस्थळी जावी त्याप्रमाणे...

तेव्हा संकेतस्थळे होती?

आणि अनिवार ओढीने संकेतस्थळावर (कोणत्याही प्रकारच्या!) जाणारी स्त्री (किंवा फॉर दॅट मॅटर पुरुषसुद्धा - 'व्यक्ती' म्हणू.) ही 'बदकर्मी'? ते कसे काय बुवा?

(अवांतर: लेखाचे शीर्षक हे 'द्यूत्क्रीडा'ऐवजी 'द्यूतक्रीडा' असे नको काय?)

खूप वर्षांनी द्यूतकाराशी संबंधित सूक्ताचा संदर्भ वाचला.
मृच्छकटिकातही द्यूतक्रीडेचा संदर्भ आला आहे. किंबहुना द्यूतात हरून पैसे बुडविल्याने
त्या व्यक्तीच्या(संवाहकाच्या) मागे दोन व्यक्ती लागतात असा उल्लेख येतो.

सध्या वैदिक संस्कृतीचे पैलू हे डॉ. चिं. ग. काशीकर यांचे पुस्तक वाचतो आहे. अत्यंत रोचक आहे. यात या सूक्ताचे विवेचन केले आहे. त्यात डॉ. काशीकर म्हणतात,

"ऋग्वेदात द्यूताचे उल्लेख आणखीही कांही आढळतात. अथर्ववेदात याविषयी चार सूक्ते आहेत. अथर्ववेद हा जनसामान्यांचा वेद. द्यूत ही करमणूक सगळ्यांचीच असल्यामुळे अथर्ववेदात त्याला स्थान लाभले हे योग्यच आहे. द्यूतात जय मिळावा म्हणून त्यात देवतेची प्रार्थना केली आहे. द्यूत कसे खेळत असत याची अस्पष्ट कल्पना वेदावरून येते. द्यूतात चार किंवा पाच फांसे असत. हे फांसे म्हणजे विभितक वृक्षाची - बेहेड्याची फळे असत. ऋग्वेदाच्या सूत्रात 'त्रिपंचाशः' असा शब्द आला आहे. त्याचा अर्थ त्रेपन्न असा कोणी करतात, तर कोणी पंधरा करतात."
----
"ज्यूलिया रॉबर्ट्स की मां स्पिलबर्ग को ऐसे बोल सकती है क्या?"

अथर्ववेदात बायको पळून गेली तर तिला परत आणण्यासाठी कोणता मंत्र म्हणावा तोही दिलेला आहे.

चन्द्रशेखर

अहो जंगलात रहाणार्‍या ऋषिमुनींची बायको पळून गेली तर मेजर क्रायसिस् असणार त्या काळी. सरपण कोण जमा करणार. स्वैपाक कोण करणार.आतासारख्या खानावळी नव्हत्या तेंव्हा. म्हणून त्यावर उपाय असावा म्हणून हा मंत्र असावा.
चन्द्रशेखर