कॅमेरा रॉ फ़ाईल्स -२

रॉ फ़ाईल्सची सोय कॅमेर्‍यात असेल तर तो कॅमेरा तुम्हाला प्रोसेस करण्याकरिता लागणार्‍या प्रणालीची सिडी देतो हे बरोबर. खरे म्हणजे तुम्हाला सिल्कीपिक्स वगैरेची गरज पडू नये. परंतू बरेच जण ही सुविधा वापरतच नाहीत म्हणून केवळ रॉचे उपयोग कळल्या नंतर तरी रॉचा वापर वाढावा ही इच्छा. तसे हे सोपे आहे. सिडीमधील सर्व सुविधा वापरल्या पाहिजेतच असेही नाही. नेहमी लागणार्‍या व तेव्हढ्याने भागणार्‍या गोष्टी प्रथम बघू.

(१) कॅमेर्‍यातील रॉ फ़ाईल संगणकावर घेतली की ती प्रणालीत उघडावी. आकार मोठा घ्यावा म्हणजे केलेले बदल झटकन लक्षात येतात.
(२) एक्स्पोजर :कॅमेर्‍यात एक्स्पोजर शटर स्पीड व ऍपर्चर यांच्या संयुक्त उपयोगावर ठरते. सहसा ते स्टेप्समध्ये बदलते. उदा. स्पीड निम्मा-निम्मा किंवा दुप्पट-दुप्पट होत जातो. इथे तुम्ही लहान पायर्‍यांमध्ये (०.१) तो कमी किंवा जास्त करू शकता.किंवा स्लाईडर वापरून स्टेपलेस बदला. आरामात, कॉफ़ी पितपित,बदल करा. "निसटून जाई संधीचा क्षण" ही भीती नाही.
(३) व्हाईट बॅलन्स : पांढरा रंग निरनिराळ्या प्रकाशांत निरनिराळा दिसतो. विजेचा दिवा, ट्युब, दुपारचा सुर्य प्रकाश, संध्याकाळ,
ढगाळ हवा, प्रत्येक वेळी तो बदलत असतो. कॅमेर्‍यात ८-१० सेटिंग असतात. आपण दरवेळी योग्य ते वापरतोच असे नाही. हरकत नाही, इथे काय तो बदल करून घ्या. शिवाय इथे परत स्टेपलेस बदलाची सोय आहेच. कलर टेम्परेचर ३००० ते १०००० या रेंजमध्ये बदलत रहा. श्री. अनुप यांच्या संध्याकाळच्या रंगछटा तुमच्याही छायाचित्रात येऊ द्यात. फोटो चारला काढा, ६चा आभास निर्माण करा.साधारणत: कोणत्या वेळी कोणते टेम्परेचर असते याचे टेबल दिलेले असते. सुरवातीला त्याचा उपयोग करावा पण त्याचे बंधन घालून घेवू नये.आपल्याला काय भावते ते महत्वाचे.
(४) कलर ऍडजस्टमेंट : हे एक महत्वाचे साधन तुम्हाला चित्रातील रंग आपल्याला पाहिजे तसे मिळवावण्याकरिता वापरावयाचे. यातही प्रणालीमध्ये असलेले पूर्व-रचित किंवा स्वत: बदल करून (Mannually) अशा दोन प्रकारांनी वापरून पाहिजे ते खेळ करा.
वापर थोडा थोडा बदल करून पहा.पाहिजे तेथे थांबा. या वेळीच tone मध्ये प्रयोग करा.
(५) शार्पनेस व नॉइज रिडक्शन : ही दोन एकमेकाविरुद्ध काम करतात. शार्पनेस वाढवला तर तर नॉइजही वाढतो व नॉइज कमी केला तर शार्पनेसही कमी होतो. म्हणजे यांचा उपयोग हे Ballancing Act आहे. इथे कॅमेर्‍यावर सर्व गोष्टी सोडण्याऐवजी आपण सुत्रे हातात घेतल्याचा फायदा दिसून येईल. मोठा आकार केल्याचा खरा उपयोग येथे बघा.
(६) सुरवातीला एवढ्या गोष्टी पुरेत. Lens Correction,Vignetting वगैरे बाबी व Development च्या वेळी करता येणारे बदल सावकाश शिकता येतील.
(७) असे तयार केलेले चित्र व कॅमेर्‍याने दिलेले चित्र तुलना करून पहा.आपण इतके दिवस रॉ फ़ाईल्स न वापरल्याबद्दल वाईट वाटेल (ते विसरा).
एक महत्वाची गोष्ट : कॅमेर्‍याविषयी लिहतांना सांगितलेले परत एकदा. मॅन्युअल इतक्यांदा वाचा की ते आंगवळणी पडलेले असेल.

वर दिलेले कशाकरिता लिहले ? शेवटी तुमचे काम तुम्ही स्वत:चे मॅन्युअल वाचूनच करावयाचे आहे.इच्छा एवढीच की जर तुम्ही रॉ फाईल्स वापरावयास सुरवात केलीत तर उपक्रमवर येणारी छायाचित्रे आणखीन जास्त चांगली येतील. एक करून बघा. पुढील छायाचित्र पाठवतांना कॅमेर्‍यावरचे व रॉवर तुम्ही प्रोसेस केलेले दोन्ही द्या. सगळ्यांनाच फरक बघता येईल व इतरही या फंदात पडतील.
एक सांगावयाचे राहिलेच. चित्र घेतांना प्रकाश कमी असेल तर कोणतीच प्रणाली तो पैदा करू शकत नाही. तेंव्हा थोडा over expose फोटोच काम करावयाला ठीक पडतो.

शरद