पोळी फुगते आहे का?

१. ३ पदरी पोळी लाटून झाल्यावर तव्यावर
ज्या बाजूला शेवटी लाटणे होते ती टाकणे

२. जराशी शेकल्यावर (रंग बदलेल) आणि फुगेल उलटणे

३. परत उलटणे परत् फुगेल - हे शेवटचे शेकणे.

४. मग तुप/तेल/लोणी इच्छे नुसार लावणे

पोळी मऊ होईल/राहील

-निनाद

तुमच्या लेखात आलेले सर्व् उपाय, प्लस् निनाद यांनी सांगितलेली पद्धत वापरूनही माझ्या पोळ्या मनासारख्या होत नव्हत्या..
आई आली होती तेव्हा उपाय सापडला..
गॅस अगदी हाय् वर ठेवणे. थोडक्यात तवा दणदणीत् तापला की पोळ्या पटकन भाजल्या जाऊन मऊ राहत.
पण यासाठी, पोळ्या आधी लाटून् ठेऊन मग भाजायला सुरवात करते मी, नाहीतर १-१ करत खूप् वेळ जातो. व तवाही फारवेळ तापवत् बसावा लागतो.
जास्त वेळ पोळी भाजली की त्यातील पाण्याचा अंश् निघून जाऊन पोळ्या कडक् होतात..

आय होप, तुम्हाला याचा काही फायदा होईल.. शेवटी अनुभवच शिकवतो याबाबतीत!! :)

मुद्दा चपात्या मउ होण्यामागे तांत्रिक भाग किती आणि कौशल्याचा भाग किती?

पोळ्या आधी लाटून् ठेऊन मग भाजायला सुरवात करते मी, नाहीतर १-१ करत खूप् वेळ जातो.

भाग्यश्री ही कल्पना माझ्या मनात होती. सर्व पोळ्या अगोदर लाटुन मगच एकेक भाजायला घ्यायच्या. मी घरात बोलुन पाहिले असता त्या वाळतात व नंतर भाजताना मउ रहात नाहीत असे उत्तर मिळाले. मला काही ते पटले नाही.
बर पोळ्या गोलच का हव्यात चौकोनी किंवा त्रिकोणि का नकोत? गोल आकारामागे काही विशिष्ट कारण आहे का?

मउ होण्यासाठी सोयाबीनचा वापर करतात.

प्रकाश घाटपांडे

अमेरिकेत चांगल्या मिळाणार्‍या पिठांत अन्नपूर्णाचे पीठ चांगले असते. सुजाताचे पीठही आतापर्यंत चांगले असे परंतु गेल्यावेळेस आणले असता त्याच्या पोळ्या नेहमीपेक्षा कडक होऊ लागल्या (कदाचित त्या बॅचचा दोष असेल. अशीच तक्रार करताना मी इंडियन स्टोरमध्ये दोघीतिघींना ऐकले होते [तरी सवयीने सुजाता घेऊन आले हा भाग वेगळा] तेव्हा दोष पिठाचाच आहे.) आणि तीन पदरी चपात्या करण्यावाचून पर्याय उरला नाही. हे पीठ मी चाळूनही पाहिले पण विशेष फरक पडला नाही. सध्या हेच घरात आहे. ते संपल्यावर अन्नपूर्णा मिळाले नाही तर चपात्या खाणे बंद करण्यावाचून आम्हाला पर्याय नाही. अन्नपूर्णाच्या चपात्या मऊसूत होतात. तूर्तास पीठ थोडे सैलसर मळ. बाकी कृती तू करतोस तिच.

तुझ्या चपात्या बनवण्याच्या प्रक्रियेत दोष नसून पिठात दोष असतो. अन्नपूर्णाचे पीठ बर्‍यापैकी महाग असते. (इतर पिठांपेक्षा सुमारे आठ डॉलर अधिक) अन्नपूर्णाचे पीठ वापरून बघ किंवा नवनवीन पीठे वापरून बघ. चांगल्या पिठाच्या पोळ्या मऊ होतील.

दुसरी एक गोष्ट अशी की तुझ्याकडे हॉटप्लेट असेल आणि फुलके बनवायचे असतील तर इंडियन स्टोरमध्ये हॉटप्लेटवर ठेवण्याची जाळी मिळते. फुलका दोन्ही बाजूंनी शेकला की या जाळीवर टाक. फुलून येईल.

इथे बघ.

बहुदा पिठाचाच असतो, अशी मी माझ्या मनाची समजूत करून घेते. अमेरिकेत येणारे पीठ अनेकदा एकाच ब्रँडखाली विकले जात असले तरी त्याची प्रत सारखीच असते असे समजण्याचे कारण नाही. मीही सवयीने सुजाता वापरते पण ते फारसे उत्तम दरवेळी असतेच असे नाही.

आमच्या भारतीय किराणामालाच्या दुकानात एक अजून पीठ मिळते (स्वर्ण ) ,ते बहुदा खूप दळलेले असते, त्यामुळे मळताना त्यात खूप पाणी सामावते. त्याच्या चपात्या काहीशा जाडसर पण मऊ होतात आणि मऊ राहतात. पणा हे पीठ तरीही मी सवयीमुळे आणत नाही.

पोळ्यांसाठी कणिक मळताना तुम्ही त्यात तेल घालता का? की उत्तरेकडे रोट्यांसाठी भिजवतात तशी बिना तेलाची कणिक मळता? मी सुमारे पाच कप कणकेसाठी एक तृतियांश कप तेल असे प्रमाण वापरून कणिक मळते. कणकेच्या ब्रँडवर पोळ्यांचा पोत अवलंबून असतोच, मात्र माझ्या अनुभवानुसार कणिक मळताना (वरील प्रमाणात) तेल घातल्याने पोळ्या कोणत्याही ब्रँडची कणिक असली तरी लाकडासारख्या कडक कधीच झाल्या नाहीत.

चपात्यांचे पीठ भिजवताना त्यात कोमट पाण्यात विरघळवलेले चमचाभर बेकर्स यीस्ट घालून मळून तासभर ठेवावे. याने चपात्या मऊ होतील असे नाही (नाहीतरी आता होत नाहीच आहेत!), पण अधिक चविष्ट आणि पौष्टिक होतील असे विज्ञान सांगते.
सन्जोप राव

वा! स्वयपाकघरातला पीएचडी लेव्हलचा प्रश्न विचारला आहेत आपण! :)

मलाही पोळ्या मऊ न होण्याची समस्या भेडसावयची. सगळा स्वयपाक जमला तरी पोळ्या घरी आई बनवते त्याच्या १/१० गुणवत्तेच्या सुद्धा होईनात. शेवटी एकच उपाय केला, आणि आता मऊसुत पोळ्या मिळतात. तो उपाय म्हणजे,

"लग्न करुन टाकले" :)

असो...हा उपाय सद्यपरिस्थितीत शक्य नसल्यास,

होय वरती काही जणांनी म्हंटल्याप्रमाणे पीठ कुठले आणता ह्यावर बरेच अवलंबून असते. मध्यंतरी आम्ही लक्ष्मी नावाचे पीठ आणले आणि पोळ्या अचानक वातड बनू लागल्या. तेव्हा लक्षात आले हे पीठ अगदी बंडल आहे.

सध्या आम्ही वरती चित्राताईंनी उल्लेखलेले 'स्वर्ण' पीठ आणतो, आणि त्याच्या छान मऊ पोळ्या बनतात. पुढच्यावेळेस हे 'स्वर्ण' ब्रँडचे पीठ आणून पहा नक्की फरक पडेल.

त्यांची कणीक चांगली तिंबून!! ;)

कणीक भिजवताना निम्मे पाणी निम्मे दूध असे वापरुन बघ. दुधातल्या स्निग्धतेने फरक पडेल असे वाटते.
कणकेचा गोळा भिजवून झाल्यावर झाकून ठेवण्याआधी त्याला वरुन तेलाचा हात लाव म्हणजे गोळा सुकत नाही.

चतुरंग

सध्या असलेले सुजाता पीठ संपवून स्वाद/स्वर्ण वापरुन पाहीन. मात्र इथल्या युक्त्यांनी बराच फरक पडला आहे. :)

दूधही वापरुन पाहतो.

सर्वांचे मनापासून आभार.

१. कणीक मळाताना - ती करताना आधी परात / मोठया ताटात मीठ , १ च. (४चपात्यांसाठी )तेल आणि मग पाणी टाकायचे.
मग त्यात पीठ टाकायचे. आणि हलक्या हाताने पीठ बाहेर् पडू न् देता , कणीक मळायची.
पीठ शक्यतो जास्तीत जास्त fine (चाळल्यानंततर् जास्त कोंडा उरायला नको. जास्त कोंडा असेल तर बाजूला काढून ठेवा. नंतर एखाद दिवशी कोंड्याच्या वेगळ्या चपात्या करा) असायला हवे. त्यात मैदा नको.
मी पीठ चाळते ते केवळ त्यातील कचरा काढण्यासाठी.
कणीक मळताना मात्र मोठे
''भरपूर पसरट भांडे हवे''. परदेशात मी मोठी थाळीच वापरते.

२. कणीक मळल्यानंतर लगेच चपात्या लाटायच्या नाहीत.
''१५ मि. कणीक परातीतच अलगद झाकूण ठेवायची''. उघडी राहिली कि तो भाग कडक होतो. चपत्या खराब दिसतात , लाटताही येत नाही.

त्यानंतर चपात्या लाटण्याआधी जेवढया चपत्या करायच्यात तेवढेच कणीक् घेवून, (बाकीची कणीक तशीच घेवून हवाबंद डब्यात फ्रीज मध्ये ठेवावी. )परत परातीत १ चमचा तेल घेवून कणीक व्यवस्थीत मळायची / एकजीव करायची.

फ्रिजमध्ये गोळा ठेवताना जर त्याला तेल लावलेले असेल तर् तो भाग लवकर काळा पडतो, माझा अनुभव.

३. चपात्या लाटताना -
कणकेचे समान गोळे करून घ्यायचे. प्रत्येक गोळा लाटून तेल लावून ,
''त्रिकोणी घडी करून बाजूला ठेवायचा''. ( एका वेळेस साधारण् पाचच गोळे / घड्या तयार करायच्या; जास्त् केल्यास शेवटचे गोळे कडक होतात्).
चपत्या नेहमीप्रमाणे लाटायच्या.

४. चपात्या भाजताना -
एक चपाती लाटली कि लगेचच ती भाजून घ्यायची. त्रिकोणी घड्या तयारच असल्याने तवा रिकामा राह नाही.
पहिल्या चपातीसाठी तव्यावर थोडे तेल पसरावे.
''तवा चपाती टाकल्यानंतर मात्र तो मोठ्या आचेवर हवा.''
लहान आचेवर चपात्या भाजतानाच पापडासारख्या कडक होतात.
तवा चपाती टाकण्या आधीच अती गरम असेल तर, चपाती त्याला चिटकते , तिला घाम् सुटतो व थोडी करपतेही.
तवा नॉन-स्टिक असल्यास् उत्तम . तेल कमी लागते, भाजताना चपाती चिटकत नाही.

५. चपात्या लगेच खाणार असाल तर भाजताना तेल लावले तरी चालते.
डब्यात नेण्यासाठी जर चपाती करत असाल तर तिला भाजल्यानंतर
"तुपाचा हात लावावा". ऑफिसमध्ये जर ओव्हनची सोय असेल तर चपाती गरम करतावना तुप (लगेच) पाघळून चपाती अगदी मऊ होते.

६. माझा अनुभव आहे, घरातल्या पीठाच्या चपात्या माऊ होतात .
पण विकतच्या पीठाच्या चपात्या मात्र कडक होतात. तेव्हा विकतचे पीठ असेल तर चपाती लाटताना अगदी पातळ न लाटता नेहमीपेक्षा
'' थोडी जाड लाटायची''. बाकी सर्व वरीलप्रमाणे.

उपयुक्त धागा! धन्यु कर्ण!

उपक्रमराव,
वाचनखुणांचे मनावर घ्या हो :)

ऋषिकेश
------------------
आयुष्य हे चुलीवरल्या कढईतले कांदेपोऽहे