अशा प्रकारच्या भावना भडकवणार्‍या लेखांचा उपक्रमावर समावेश असू नये असे वाटते.

क्ष समाजाने चूक केली म्हणून य समाजानेही चूक करावी आणि आपापसांतील तेढ वाढवत रहावी हे एखाद्या व्यक्तीचे मत असू शकते, उपक्रमासारख्या समुदायाचे असू नये असे एक सदस्य म्हणून मला वाटते. सदर बातमी काहीजणांसाठी माहितीपूर्ण वाटली तरी समाजहिताच्या दृष्टीने हानीकारक वाटते आणि उपक्रमावर अशा लेखांना स्थान असू नये असे वाटते.

उपक्रमाचे यावरील धोरण समजावून घ्यायला आवडेल.

- प्रियाली.

हे लिखाण, लेख/वाद/मतप्रदर्शन/चर्चेचा प्रस्ताव यापेक्षा एक धर्मविरोधी जाहिरात/पत्रकावरील मसुदा वाटते.उपक्रमावर असल्या धार्मिक जाहिराती चालतात का?
एखाद्याने धार्मिक गोष्टींवर मत प्रदर्शित करणे आणि असे आगखाऊ पत्रक प्रसिद्ध करणे यातील फरक उपक्रमावर केला जात असेल अशी अपेक्षा आहे

-ऋषिकेश

चर्चेच्या निमित्ताने कदाचित असा विषय संदर्भाच्या दृष्टीने आला असता तर उपयुक्त ठरला असता, पण चर्चाविषय टाकणा-याच्या मनात काही तरी भळभळते आहे, त्यामुळे असे भडक लेखन जे विचारात किंवा सदस्यात तेढ निर्माण करु शकतात असे लेखन संपादकांनी हटवले पाहिजे असे वाटते.

हे सदर भडकवणारे आहे आणि चर्चेस पोषक नाही. हे मत वाचकांनी नमूद करणे महत्त्वाचे - हा वे.मु. यांचा मुद्दा पटला म्हणून हा प्रतिसाद देत आहे.

पूर्ण सार्वजनिक स्थळात मात्र पुष्कळ भडक विधाने करण्यास स्वातंत्र्य असावे. ज्या भाषणाचा खरोखरच्या शारिरिक/आर्थिक दुखापतीशी थेट नाते जोडता येते, किंवा जवळजवळ थेट नाते जोडता येते, अशाच भाषणास सार्वजनिक ठिकाणी बंदी असावी. त्यामुळे रस्त्यावर वरील पत्रक कोणी वाटत असल्यास त्यावर बंदी नसावी - अर्थात त्याच्याविरुद्ध भडक प्रचार करणार्‍यासही बंदी नसावी हे आलेच. त्यामुळे "काढून टाका" म्हणताना मनात कालवाकालव होते आहे.

पण "उपक्रम" हे हमरस्त्याइतके सार्वजनिक ठिकाण नाही. त्यामुळे काही आचारसंहिता येथे असू शकते. उपक्रमावर भडकवू बघणार्‍या चर्चा नेहमीच्या झाल्या तर न-भडकवता लेखन-वाचन करणार्‍यांची वर्दळ कमी होऊ शकेल. हा विचार वाचकांनी आणि संचालकांनी जरूर करावा.

वरील प्रतिसादांशी सहमत आहे. या लेखाला उत्तरही द्यायची इच्छा नाही कारण अशा लेखांचा रोख चिथावणी करून मग गंमत पहात बसण्याकडे असतो. याचा नको इतका अनुभव आधीही आला आहे. आणि ९९% वेळा हे लेखक असा लेख टाकल्यानंतर परत इथे कधीही दिसत नाहीत. तंत्रज्ञानातील मर्यादांमुळे संकेतस्थळांवर जाळपोळ करता येत नाही. पण चाणक्यरावांना आलेला व्य.नि. याच मनोवृत्तीचे लक्षण आहे. पन्नास वर्षांमध्ये तंत्रज्ञानाने प्रगती केल्यास कदाचित सदस्यांच्या खरडवहीत जाळपोळ करणे शक्य होईल.

----
"काय करणार? जुनी खोड. स्वतःलाही सोडलं नाही. नको ते प्रश्न, नको त्या शंका विचारणारच." -- मास्तर, सामना चित्रपटात.

वा!
गणेश राव उत्तम लिखाण अजून येवू द्या.
असा लेख इथे असायला काहीच हरकत नाही.
या शिवाय अजूनही कुणाकडे असे किस्से असले तर द्या...
पण त्यात हिंदुंनी त्या परिस्थितीत मार्ग कसा काढला हे पण पाहिले पाहिजे.
शिवाय अशी वेळ परत (नि परत परत) कुणावरच येवू नये यासाठी काय करता येईल हे पण द्यायला हवे. किंवा हा लेख येथे असावा की असु नये या ऐवजी "असे परत कसे घडणार नाही" यावर चर्चा व्हावी. लेख तर येथे रहावाच.

मी तर मानतो की प्रत्येक घरात एक तरी शस्त्र असावेच. शोभेची म्हणून का होईना पण एक तरी खरी तलवार घरात असावीच... आयुष्यात कधी लागेल सांगता येत नाही बरं! ज्यांनी अशा या दंगलीच्या वेळा अनुभवल्या आहेत त्यांनाच हे कळेल.

उगाच फालतु सदाशीवपेठी चर्चा करू नका!

आपला
सध्या फक्त दोनच तलवारी असणारा...
गुंडोपंत

वरची सगळी चर्चा वाचून दादा कोंडकेंच्या पुस्तकात दिलेल्या एका किस्स्याची आठवण झाली.
एका चित्रपटात त्यांनी चर्च च्या पाद्र्याला ला दादा लाथ घालतात असे दाखवले होते. तर तळवलकरांनी त्यांना विचारले "पण भावना दुखावल्या तर काय"
ते म्हणाले की सीन काढून टाकु, पण कोणी काही म्हणणार नाही. आलीच हिंदुंचीच पत्रं येतील!

तो चित्रपट आला... चांगला चालला, एकाही ख्रिश्चन माणसाच्या भावना दुखावल्या नाही.

पण नंतर दादांना 'असे कसे करु शकता असे विचारणारी व भावना दुखावतील असे म्हणणारी' सहा पत्रे आली सगळी हिंदु व एकारांतांची व पुण्याची होती (असे दादांच्या पुस्तकात आहे, मी म्हणत नाहीये!)

वरच्या चर्चेत एकही मुसलमान मला तरी दिसत नाहीये... ;))

तेंव्हा....

आपला
हिंदु फॅनॅटीक गुंडोपंत

या प्रकारची मांडणी ही नवी नाही. ती कित्येक वर्ष होत आहे. प्रश्न असा आहे कि इतिहासातून आपण काही बोध घेणार आहोत काय? अत्याचाराला जात नसते. घर्म नसतो.कुठलाही अत्याचार हा माणुसकीला छेद देणाराच आहे. प्रबोधन व प्रतिकार ही शस्त्रे आता काळाच्या कसोट्यांवर पुन:पुन्हा तपासावी लागतात. सूड म्हणजे न्याय नव्हे. न्याय म्हणजे सूड नव्हे. त्याच बरोबर क्रिया आली कि प्रतिक्रिया येणार हे देखील नाकारता येत नाही. स्वधर्मीयांवर केलेले अत्याचार हे जर तपासले तर ते प्रत्येक धर्मात कमी अधिक प्रमाणात ते हम्खास दिसून येतील्.धार्मिक कारणामुळे (प्रत्यक्ष वा अप्रत्यक्ष) झालेली हिंसा ही सर्वाधिक आहे. या पार्श्वभूमिवर हिंदुत्ववादी विचारवंत श्री स.ह.देशपांडे हे सुद्धा आता 'हिंदुत्वाची फेरमांडणी' असा विषय घेउ लागले आहेत. त्याला पारंपारिक हिंदुत्ववाद्यांचा विरोध आहे. तसेच डॉ.अभिराम दिक्षीत यांनी यासाठी http://abhinavnirmaan.com/ हे अभिनव निर्माण प्रतिष्ठान निर्माण केले आहे. पुण्यात 'जाणता राजा' हा धडाकेबाज कार्यक्रम नुकताच चालवला. हा मुळात विचार मंच आहे. डॉ दिक्षीत हा एक तरुण विचारवंत आहे. कृतिशीलतेची जोड आहे. संकेतस्थळावर बरीच माहिती आहे. त्यांना या प्रश्नाची जाण आहे. एकाने गाय मारली म्हणुन दुसर्‍याने वासरु मारु नये. मग काय करावे? असा प्रश्न अनेकांना पडतो. प्रतिबंधाची ताकद कमवावी. पण त्यासाठी आत्मपरिक्षण जरुरीचे आहे. ते एकदा करुन भागत नाही. ती प्रक्रिया आहे. ही फेरमांडणी आत्मपरिक्षणातून आलेली आहे.इतिहासातून घेतलेला तो बोध आहे.
शेवटी सहिष्णुता/ विवेक यामुळेच हिंदुधर्म टिकला आहे. ती त्याची ताकद आहे. भ्याडपणा नव्हे. लोकांना पेटवण्यासाठी याचा वापर हा देखिल पुर्वी पासून आहे. क्षमाशीलतेला पळपुटेपणा म्हणुन पुन्हा दुष्टचक्रात अडकलो तर बाहेर पडायला कित्येक शतके लागतील्.
अवांतर- शाळेत असताना पेटवण्यासाठी काही वर्गबंधु याचा वापर करीत." अयौ बाळ्या . त्यो सक्या लई घान घान श्या देत व्हता तुपल्याला. आपन त नस्त ऐकुन घेतल बॉ." कि बाळ्याचा मित्र असलेल्या सक्याविषयी 'मित्रत्वा'ऐवजी 'शत्रुत्वा'ची भावना तयार झालीच समजा.
प्रकाश घाटपांडे

चर्चाप्रस्ताव धार्मिक तेढ वाढवणारा आहे आणि सर्वांसाठीच (प्रस्तावकासह) उपयोगशून्य*आहे. पण प्रतिक्रिया वाचून असे वाटले की "काढून टाका" म्हणण्याने आपला उद्देश साध्य होणार नाही. त्याऐवजी प्रत्येकाने अशी भावना कशी चुकीची आणि आपल्याच अहिताची आहे हे सांगितले तर असल्या प्रकारांना अधिक चांगला पायबंद बसेल. आपण प्रक्षोभक लिहूनही इथले लोक पेटत नाहीत उलट आपल्यालाच चार समजुतीचे शब्द ऐकवतात हे सर्वांना कळेल :)

टग्या याच्या "ओपन लेटर" ने आमच्या भावना पोचवल्या आहेत. त्यामुळे पुन्हा वेगळे लिहीत नाही.

*असा काही शब्द आहे का?

मी काही स्वतःला कडवा धर्माभिमानी समजत नाही. हा लेख मला सरळसरळ मला भडकवणारा वाटतो आणि त्यामुळे या व्यासपीठावर अनुचित परिणाम होतीलसे वाटते.

मात्र एक सहिष्णु, शांतताप्रिय हिंदु व्यक्ति म्हणून माझे असे काही प्रश्न आहेत ज्याना मला खरोखर उत्तरे मिळालेली नाहीत. या निमित्ताने ते प्रश्न मांडणे अनुचित होणार नाही .(मग त्यामुळे माझी एकूण प्रश्नांबद्दलची अपुरी समज आणि एकूण अज्ञान उघडे का पडेना !)

- जातिविषयक असहिष्णुता , धर्मांधपणा या बाबतीत अनेक वेळेला प्रागतिक विचारसरणीचे लोक अनुक्रमे पुराणमतवादी आणि हिंदुत्त्ववादीना उपदेश करतात, त्यांना विरोध दाखवतात. हे सारे योग्यच आहे. मला सपशेल मान्य आहे. पण हेच पुरोगामी लोक मुस्लिम धर्मांधांविरुद्ध, पुराणामतवादाविरुद्ध, हिंसाचारी प्रवृत्तींबद्दल त्या धर्माच्या ठेकेदारांविरुद्ध स्टॅंड घेतात का ? का केवळ हिंदुना "सॉफ्ट् टार्गेट्" मानले जाते आणि घरच्या म्हातारीला सर्वजण बोलतात ? गम्मत अशी की, हा मुद्दा कुणाही हिंदू धर्माच्या व्यक्तिने विचारला की लगेच त्या माणसाकडे "हा भगवा आहे" असे रंगवले जाते. आणि मूळ प्रश्न आहे तो बाजूलाच रहातो. मी अशा अड्ड्यांमधे वावरलो आहे. त्या लोकाना मी समजावून सांगत असतो की बाबानो, मी देखील "प्रबोधनाच्या" बाजूचाच आहे ! पण हे प्रश्न मुस्लिमांच्या संदर्भात विचारायची खोटी ....झाSSSSले. मी एकदम "क्लॉझेट् फंडामेंटॅलिस्ट्" ठरतो !

मी या निष्कर्षाप्रत आलो आहे की, हिंदू काय की मुस्लिम काय , धर्मवादी, त्यांचा मूलतत्त्ववाद या सगळ्या भयंकरच गोष्टी आहेत. मात्र मुस्लिम धर्मवाद ही इतकी जहाल गोष्ट आहे , आणि इतकी काळीकुळकुळीत गोष्ट आहे , एकूण मुस्लिम समाजव्यवस्थेवरचा त्यांचा पगडा (पगडा कसला म्हणता, गळफासच !) इतका भयकर आहे की भलेभले समाजसुधारकी, प्रबोधनवादी सुद्धा त्याना उपदेश देण्याच्या भानगडीत पडत नाहीत ! म्हणजे त्यांच्या प्रश्नांचे स्वरूप वर्षानुवर्षे सडलेल्या जखमेप्रमाणे रहाते आणि "डॉक्टर"लोक सुद्धा मूळ कारणाच्या जवळ जाण्याच्या भानगडीत पडत नाहीत.

या माझ्या निरीक्षणात काही चुकले असेल तर माझा कान पकडावा. मी आनंदाने माझी चूक मान्य करेन.

वरील सर्व प्रतिसाद वाचले. ज्यांना हा लेख इथे रहावासा वाटतो किंवा हिंदूच काय ते सहिष्णू आहेत, मुसलमानांविरूद्ध बोलायचे म्हटले की मूग गिळून बसतात असं वाटतं त्यांनी खालील विषय सुरू करावेत.

१. ब्राह्मणांनो तुम्ही पूर्वी इतर सर्व जातीयांना आपल्या अंकित केले होते हे कधी विसरू नका.
२. क्षत्रियांनो तुम्ही इतिहासात या देशाचे राजे होता तुमचे राजेशाही थाट विसरू नका.
३. दलितांनो तुमच्यावर हजारो वर्षे केलेले अत्याचार कदापि विसरू नका.

प्रत्येक चर्चेला ४० प्रतिसाद निश्चित आणि उपक्रमाची मान्यवर सजग आणि प्रतिभावंत सदस्यांचे संकेतस्थळ म्हणून वाहवा ही निश्चित!

-राजीव

एक अवांतर प्रतिसादः

हे लेखन येथे ठेवावे की ठेवू नये? , असे प्रक्षोभक लेखन वाचल्याने हिंदूंच्या मनात इतरधर्मीयांबद्दल द्वेष निर्माण होऊन भारताच्या एकात्मतेला बाधा पोहोचेल काय? इत्यादी आणि वगैरे प्रश्नांवर विचार करकरून मन उद्विग्न झाले असेल तर सनातनच्या सात्विक वाती समईत घालून पेटवा. मन कसे सात्विक आणि कोमल बनून जाईल. :)

प्रत्येक भावनेला कसल्या ना कसल्या क्रय-विक्रयासाठी वापरल्याने आता मन दगडाचे झाले आहे. वर 'शुद्ध' ५ ग्रॅम कापसाला (आणि हो, तो सेवाभावी नामजप...तो विसरलोच!) ५ रुपये देणगी मूल्य? देणगी आणि मूल्यही?
प्रस्तुत चर्चाविषय म्हणजे सनातन प्रभात च्या वेबसाईटची जाहिरात आहे हे सूज्ञपणाने समजून त्याकडे दुर्लक्ष करावे ही विनंती.

ही सर्व चर्चा आमच्या सकाळी उठून वाचताना मला पुलंची म्हैस आठवली. म्हशीला कुठे लागले, पाठीचे हाड मोडले का जिभेचे का मेली, किती दूध देयची इत्यादी आणि "कॉफीत काय असते" सारख्या अनेक विषयांवर लोक वाद घालत असताना, त्या चर्चेची नायीका म्हणजे म्हैस कधीच बाजूला लावलेल्या खाटा ढकलून निघून गेलेली असते आणि बाकीचे मात्र उगाच वेळ खर्च करत बसलेले असतात...

...तसेच काहीसे येथे होत नाही आहे ना? :-)

म्हणून म्हणतो, चर्चा नायक कुठे गेला? विषय काढल्यावर त्याला तोंड देयला पण शिका आणि जे काही मनापासून बरोबर वाटते ते सांगा - काही इतरांकडून शिका काही इतरांना शिकवा. पण हिंदूंना विरत्वाचे धडे देत, स्वतः पळपुटेपणा करू नका. कारण जो पर्यंत हिंदूंनी नोआखलीत पळपुटे पणा केला तो पर्यंत, जे धर्मांध मुसलमान होते ते वरचढ होते, पण जेंव्हा हिंदूंनी "आउट ऑफ कंपल्शन" म्हणून म्हणा पण प्रतिकार केला तेंव्हा त्यांची पळती भूई झाली आणि गांधीजींना पण ऐन स्वातंत्र्याच्या पहाटे तिथे जाऊन बसावे लागले हा इतिहास आहे.

ही चर्चा येथे राहू नये या विचाराचे आम्ही असल्याने आम्हाला आवडणारे विचार आमच्या खरडवहीत वाचा.

धन्यवाद.

-- आजानुकर्ण

तरीही ते म्हणतात, `आम्ही महाशक्ती होणार !'
दारूगुत्ते वाढताहेत, वेश्या रस्त्यावर खुणावताहेत
गॅसटंचाई भेडसावत आहे, झोपडपट्टी वाढत आहे ।। १ ।।
गुन्हेगारीच्या चित्रपटांची चलती आहे, दरोड्यांची संख्या वाढती आहे
तरीही यांचे पालुपद आहे, `आम्ही महाशक्ती होणार !' ।। २ ।।
गुंड धीट होत आहेत, राजकारणात शिरत आहेत
सज्जन माणूस अंग चोरून सारे काही बघत आहे ।। ३ ।।
गुन्हेगार लोकसभा, विधानसभा काबीज करत आहेत
सात्त्विक जनता भजन व प्रवचन यांत मग्न आहे ।। ४ ।।
गुंड-गुन्हेगार संघटित आहेत
सज्जन-शक्ती विघटीत आहे ।। ५ ।।
तरीही आम्ही म्हणतो `आम्ही महाशक्ती होणार !'
- श्री. अशोक तेलंग (लोकजागर, ऑगस्ट २००७)

दहशतवादाची समस्या आज भारतात `आ' वासून उभी आहे. गल्लीपासून दिल्लीपर्यंत दहशतवाद्यांनी आपले जाळे पसरले आहे. त्याच्या विरोधात सर्व हिंदूंनी आज संघटितपणे उभे रहाण्यासाठी प्रयत्न करत असतांना या लेखाला `समाजात आग लावणे' म्हणणारे हिंदू दहशतवादाची आग स्वत:च्या घरापर्यंत पोहोचल्यावर जागे होणार का ? `मी आणि माझे घर' ही वृत्ती जोपासणारे समष्टीसाठी काही करतील अशी आशाच करता येत नाही. काश्मीरमधील हिंदूंवरील अत्याचाराबाबत इतके संवेदनहीन असणारे जन्महिंदू दहशतवाद्यांकडून मारले जाण्याच्याच लायकीचे होत !

दुबळयांच्या शांती-अहिंसेने देशाचा घात होतो. देश टिकवायचा तर शक्ती हवी, शस्त्रे हवीत. रामाच्या हातात धनुष्य आहे आणि श्रीकृष्णाच्या हातात सुदर्शनचक्र. सज्जनांच्या रक्षणासाठी प्रत्यक्ष देवांनाही हाती शस्त्रे घ्यावी लागतात. राष्ट्राच्या सीमा फक्त तलवारीनेच आखता येतात. हे हिंदू तरुणा उठ, जागा हो. राष्ट्ररक्षणार्थ शस्त्र उचल. - स्वा. सावरकर

भारतियांनो, सर्व राजकीय पक्ष क्रांतीकारकांना सोयीस्कररीत्या विसरले असले, तरी तुम्ही असा कृतघ्नपणा करू नका !

कदाचित या वरुण मी जो लेख पाठवला होता त्याबद्दल ज्यांना जे समजायचे असेल ते समजतील आणि ज्याना समजत नसेल (? ) त्यांनी का समजले नाही याचा विचार करवा असे वाटते

आपला

गणेश

पण मग जेसन बोर्न च्या या मुद्द्यांच काय ? हा प्रश्न उरतोच.
प्रकाश घाटपांडे

कट़़कटकर्रकटख्रकर्‍रकट......

काय म्हणालात? हे काय? अहो हा आवाज आहे. कसला म्हणून काय विचारता? गणेशरावांची एक्सप्रेस हिंदू-मुस्लिम स्थानकावर थांबावी यासाठी उपक्रमींनी आंदोलन केले होते. पण ठेसन जवळ येताच एक्सप्रेसने ट्र्याक बदलले आणि आता दहशतवाद स्थानकाकडे ती रवाना होत आहे. हा आवाज ट्र्याक बदलल्याचा आहे.
----
"काय करणार? जुनी खोड. स्वतःलाही सोडलं नाही. नको ते प्रश्न, नको त्या शंका विचारणारच." -- मास्तर, सामना चित्रपटात.