आपल्या नेहमीच्या परिचयाचे प्रेरण सूक्ष्मध्वनि (इंडक्टिव्ह मायक्रोफोन्स्) याच तत्त्वावर चालतात.

इंडक्टिव्ह मायक्रोफोन म्हणजे उलटा कर्णा (स्पीकर). त्याच्यावर ध्वनीलहरी आदळल्या असता होणार्‍या पडद्याच्या कंपनामुळे त्याला जोडलेली तारांचे वेटोळे (कॉइल) एका (विद्युत)चुंबकात (एलेक्ट्रो- किंवा नुसतेच मॅग्नेट) मागेपुढे होते. या हालचालीमुळे तिच्यात विद्युतचुंबकीय प्रेरीत विद्युतदाब (एलेक्ट्रो-मॅग्नेटिक इन्डक्षन व्होल्टेज) निर्माण होतो. या दाबामुळे त्या कॉइलला जोडलेल्या विद्युतमंडलामध्ये (सर्किट) विद्युतधारा (करंट)वाहू लागते.
परंतु हा विद्युतदाब आणि विद्युतधारा फारच क्षीण असल्याने त्याचे बाह्य ऊर्जा पुरवून वर्धन (ऍम्पलीफिकेशन) करावे लागते. हे काम करणार्‍या विद्युत उपकरणालच आपण ध्वनीवर्धक (साऊंड ऍम्प्लिफायर) म्हणतो.

संचयक सूक्ष्मध्वनि (कंडेन्सर मायक्रोफोन्स्) मात्र वेगळ्या तत्त्वावर चालतात.

तत्त्वतः आपली कल्पना योग्य असली तरी निर्माण होणारा विद्युतदाब अत्यंत कमी असल्याने या प्रयोगाचे व्यावसायिक स्वरूप सिद्ध होत नाही. कदाचित अतिवाहक (सुपर कंडक्टर) तारांच्या वेटोळ्यामध्ये (कॉइल) जास्त विद्युतदाब निर्माण होईल. पण आज तरी हे तंत्रज्ञान व्यावसायिकदृष्टया अविकसित आहे.

आपण जर अभियंता (इं....) अथवा शास्त्र पदवीधर (सा..ग्रा...) असाल तर हे सारे आपणास माहित आहेच.

हे मराठी जरा अतीच (टू मच) झाले आहे ना? ;)

कोर्डे साहेब,
आता एक आवांतर शंका विचारतो.

आपल्याकडे विज वापरात २५० व्होल्टस् सगळीकडे वापरले जातात. घरातली बहुतेक सर्व उपकरणे त्यावर चालावीत अशीच बनवलेली असतात. विज गेल्यावरची उपाय योजना म्हणून इन्व्हर्टर बसवले असल्यास त्यातल्या विद्युत संचातून १२ व्होल्टस् चे २५० व्होल्टस् करून त्यासाठी वापरतो.

पण या शिवाय बरेचदा आपण फक्त १२ व्होल्टस वर चालणारे उपकरणेही पाहतो. मोटारींमध्ये असलेली उअपकरणे ही १२ व्होल्टस् वरच चालतात. टिव्ही, फ्रिज, इस्त्री, दिवे, पंखे ही नेहमीची उअकरणे तर १२ व्होल्टस् वरही चालणारी बनवलेली पाहतोच.

अशा वेळी जर
१. घरातले सर्व उपकरणे १२ व्होल्टस् ची बसवली आणी येणारा विद्युत दाब १२ व्होल्टस् ला नियंत्रीत केला, तर विज बचत होते काय?

२. जर सगळी उपकरणे १२ व्होल्टस् वर अशीही चालतातच तर २५० व्होल्टस् चे प्रयोजन काय आहे?

३. आपल्या कडे २५० व्होल्टस् तर इतर देशांत ११० व्होल्टस् कसे काय? नि का?

४. जगात इलेक्ट्रीकल पिन्स (सॉकेट) चा आकार कोण नियंत्रीत करते?

आपला
(शंकीत नि कंजुष)
गुंडोपंत

तुमीबी आमच्यावानीच दिसतायसा!
येखाद्याला 'ग्यास' झाला तर त्यापासून् उर्जा कशी निर्मान करावी ? असलं इचार आमच्याबी मनात येत्यात .. तुमीतर आमच्याबी फुडं दिसताय!!