समुद्राच्या उदरात गडप झालेले शहर मिळाले हे खरे, तेथे समुद्रव्यापार चालत असे हे देखील खरे, बहुधा ते द्वारका शहर असावे आणि एखाद्या नैसर्गिक आपत्तीत गुडूप झाले असावे हे ही खरे परंतु याचा अर्थ महाभारतात वर्णन केलेले सर्व खरे असा नाही आणि ही श्रीकृष्णाचीच द्वारका असेही नाही.

कथा कादंबर्‍यांत एखादे पात्र असले उदा. फुरसुंगीचा फास्टर फेणे हे फुरसुंगी हे गाव अस्तित्त्वात असली म्हणून फास्टर फेणेही होता असे म्हणता येत नाही.

याचा अर्थ श्रीकृष्ण नव्हता असेही नाही आणि श्रीकृष्णाच्या अस्तित्त्वासाठी द्वारका हवी असेही नाही. मथुरा, वृंदावन आहेतच की. हं! द्वारका आणखी एक पुरावा म्हणून ठीक आहे पण ती श्रीकृष्णाचीच द्वारका हे सिद्ध करण्यास पुरेसे पुरावे नाहीत.

-----

बायदवे, उपक्रमवर हे असे विषय चावून चोथा झालेले आहेत. जरा बरे काही येऊ दे.

आमच्यासारखे वाचकमात्र सदस्य सर्वसाधारणपणे दुर्लक्ष करतात पण आता हा धागा म्हणजे हद्द झाली. एक तर शेंडा बुडखा नसलेली विधाने ती पण एका खोट्या लिंकचा पुरावा म्हणून धडधडीतपणे वापर करून सत्य म्हणून मांडायला काही कसे वाटत नाही ?
द्वारका असेल.. अयोध्या मग ती रामाची असो, हर्षवर्धनाने वसवलेली असो अथवा त्या तिकडे थायलंड मधली असो (ते लोक राम तिथला आहे असेच्च मानतात म्हणे ..) त्यांचा कालसंदर्भ अथवा ऐतिहासिक स्थान वगैरे बद्दल इथे बोलताना तरी थोडा अभ्यास करावा की राव.. कमीत कमी ती लिंक तरी तपासून बघावी की नाही..?

ते देव धर्म इत्यादी आम्ही मानतो न मानतो ते बाजूला.. पण आधी असले निर्बुद्ध लिहायचे, आणि मग 'भावना दुखावल्या, तुम्हाला मेली आपल्या जाज्वल्य इतिहासाची मुळी कदरच नाही' असले रडगाणे गायचे.. कशाला हो कशाला, कशाला ?

कृष्ण असेल की तेव्हा, नाही म्हणत नाही हो, आमची तर इच्छा आहे तसे ठाम पुरावे मिळावेत, नवीन उत्खनन तंत्रज्ञानाचा वापर होवून अजून माहिती उपलब्ध व्हावी . आत्ता पुरावे पण नाही मागत, पण मग सापडतील तेव्हा सापडतील. तेव्हा काय ते ७००० की आणखी किती वर्षे असेल ते बघू की..

आता कशाला परत परत हात दाखवून अवलक्षण करायचे ? ते पण खोट्या लिंका टाकून ?
उपक्रमावर हे असले खोट्या पुराव्याचे आणि बिन-बुडाचे धागे म्हणजे उपक्रमाचा अपमान वाटतात.

[ता. क. तरी प्रियाली ताईंचा संयमित प्रतिसाद धाग्यापेक्षा तरी बरा वाटला हे नमूद करतो .. ]

आण्णा, अहो द्वारका नगरीचे अवशेष मिळले तर द्वारका नगरी होती हे सिद्ध होईल.. कृष्ण होता हे सिद्ध होत नाही.

उद्या बगदाद शहराचा नव्याने शोध लागला, तर त्यावरुन अल्लाउदीन आणि जादुचा राक्षस होता, हे सिद्ध होत नाही.

महाभारताच्या शेवटच्या काळात ते शहर समुद्राने गिळंकृत केले .

हे तर अजुनच भाकड मत आहे.... समुद्राने गिळंकृत केले म्हणजे एक तर तिथे सुनामी आली असेल, पण सुनामी गेली की समुद्रपातळी पूर्ववत होते... म्हणजे शहरात वाळू, पाणी साचेल, पण शहर बुडणार नाही.

पूर्ण शहर एकदम बुडायला समुद्राची पाण्याचीच पातळी एकदम वाढावी लागेल, नै का? मग तसे जर झाले असते, तर त्या विशिष्ट वेळेला जगातील अजुन पाचपन्नास शहरं - बेटं बुडतील नै का?

वरील लिंक विकिपीडिया वरुन घेतली आहे, आता विकिपीडिया पण खोटा मानावा का?

मग खरे काय मानायचे?

आणि चावून चोथा झाला म्हणून विषय काढू नये असे काही नाही,दर वेळी नवीन माहिती हाती लागतेच की .....................

मराठी संस्थळा वर हिंदू धर्म ,संस्कृती आणि इतिहास खोटा ठरवून खिल्ली उडवणार्‍यांची फौजच निर्माण झाली आहे !

प्रस्तुत लेखात लेखकाने केलेल्या काही विधानांचे संदर्भ लेखक देऊ शकतील काय?

उपलब्ध ऐतिहासिक माहिती नुसार भगवान श्रीकृष्णाने सुमारे 7000 वर्षापूर्वी सुवर्णमयी द्वारकानगरीची स्थापना आपल्या राज्याची राजधानी म्हणून केली .

"उपलब्ध ऐतिहासिक माहिती कोठे" उपलब्ध आहे? कृपया संदर्भ द्यावा.

महाभारताच्या शेवटच्या काळात ते शहर समुद्राने गिळंकृत केले

महाभारताचा शेवटचा काळ म्हणजे नक्की कोणता काळ? इ.स.पूर्व किती शतके किंवा सहस्त्रके ?

समुद्रतळाशी सुमारे इ .स.पूर्व 5000 ते इ.स.पूर्व 2000 काळातील पक्क्या मजबूत शहराचे अवशेष,भिंती , बोटींचे नांगर व अन्य अवशेष सापडले

अवशेषांचे डेटिंग कोणी कधी व कसे केले? संदर्भ मिळू शकतील काय? माझ्या माहितीप्रमाणे या अवशेषांचे डेटिंग अजून कोणी करू शकलेले नाही.
सिंधू--सरस्वती संस्कृती मधील द्वारका हे महत्वाचे बंदर होते. त्यामुळे इ.स.पूर्व 3200 ते इ.स.पूर्व 1600 या काळातील अवशेष येथे सापडणे साहजिकच आहे. यापैकी कोणता काळ श्रीकृष्णाचा असावा असे लेखकाला वाटते आहे हे कळले तर लेखकाला काय सांगायचे आहे ते जास्त नीट समजू शकेल. काहीच संदर्भ दिलेले नसल्याने सध्यातरी प्रस्तुत लेख भाकडकथांवर आधारित आहे असेच म्हणावे लागते.

अहो साहेब तुम्हाला हे माहीत हवे की, ईथे हिँदु धर्मावर काही लेख लिहु शकत नाही
सर्वच लोकांनी धडाधड विरुद्ध प्रतिसाद दिले.अहो ठिक आहे द्या प्रतिसाद पण लेखकाने चर्चा करायला सांगितली विरोध नाही
का म्हणुन हिँदु धर्माची सर्वाँना एवडी चिड वाटते परमेश्वरच जाणे

हिंदू धर्म, चालीरीती आणि लोक ह्यांच्यावर टीका करून फायदे उपटायचे हे आता जुने झाले. ते कुमार केतकर कधीपासून बाशिंग बांधून बसले आहेत. अजून त्यांनाच काही मिळाले नाही तर उपक्रम च्या ह्या सदस्यांना काय मिळेल?
उगाच वैयक्तिक टीका आणि ओढून ताणून हिंदू कसे वाईट हेच उगाळणे म्हणजे उपक्रम असा गैरसमज काही जनतेचा झालेला आहे.

उपक्रमवर लिहिताना उपक्रमच्या धोरणांचे पालन करावे. सातत्याने सद्स्य आणि संकेतस्थळावर केलेली टिप्पणी संपादित करण्यात येईल याची नोंद घ्यावी. - संपादन मंडळ.