या ठिकाणी जातक व ज्योतिषी ही एकच व्यक्ती आहे. त्यामुळे मानसशास्त्राच्या शैलीने समुपदेशन करायचे झाल्यास ते स्वतःच स्वतःला करायचे आहे.
प्रकाश घाटपांडे

प्रचंड मानसिक तणाव आणि बिघडलेली परिस्थिती असावीच परंतु आणखी एक वाईट गोष्ट नजरेस पडली ती म्हणजे त्यांच्या भावाने केलेली टिप्पणी. या अशा टिप्पणीतून नको त्या गोष्टींचे महत्त्व वाढवण्यास लोक मदत करतात.

"क्ष" चे भविष्य कध्धी खोटे ठरलेले नाही त्यामुळे त्याने सांगितलेल्या दिवशी मरण ओढवणार/ संकट येणार अशी नकळत जाहीरातबाजी करणारे लोक ज्यांची मानसिक स्थिती बिघडली आहे त्यांना अधिकच खट्टू करत असतात असे वाटते.

शनि मंगळ युति ही पालकरांच्या पत्रिकेत होती त्याचाच धसका त्यांनी घेतला असावा. सध्या गोचरीत शनि तुळ राशीत व मंगळ सिंह राशीत आहे. शनि मंगळ युति काही दुर्मिळ ग्रहयोग नाही. दर दोन वर्षांतून अशी शनी मंगळ युती होतच असते.
पालकरांनी स्वतःचीच पत्रिका ज्योतिषाच्या भुमिकेतून पाहून स्वतःपुरते काही निष्कर्ष काढले असावेत. बातमीच्या तपशीला वरुन त्यांनी नियोजन बद्ध रीतीने हे प्रकरण केले आहे.
आजच्या सकाळ मधे अजुन एक हत्या करुन आत्महत्या ची बातमी आहे. येथे ज्योतिषाचा काही संबंध दिसत नाही. आजचे सकाळचे संपादकीय देखील याच विषयावर आहे. त्यात " सामान्य माणसांना अनेक चिंतानी घेरलेले आहे आणि अनेक प्रकारची दुःखे त्यांना सतावत आहेत, हे वास्तव समजावून घेतलेच पाहिजे. अशा परिस्थितीत सर्वार्थाने कोलमडून पडण्याची वेळही अनेकांवर येते, हेही नाकारता येणार नाही. बरेच लोक या मनःस्थितीत ज्योतिष्याकडे धाव घेतात. पण त्यांना खरी गरज असते ती समुपदेशनाची. ती कशी भागविता येईल, याचा प्रामुख्याने विचार व्हायला हवा." असे म्हटले आहे
प्रकाश घाटपांडे

खूप खळबळ मनात आहे या विषयाबद्दल. अन खूप लिहायचे मनात आहे. थोड्या वेळाने लिहीन म्हणतो. (brb)

स्वतंत्र लेख लिहा किंवा चर्चा सुरू करा.

ज्योतिष हे समुपदेशनाचे एक साधन आहे असे मृदू किंवा सूक्ष्म समर्थन करणेही कितपत योग्य आहे काय ह्यावर विचार करायला हवा.

+१

ऋषिकेश
------------------
धम्मक असेल आपली मते आपली ओळख दाखवून थेट मांडावीत, कायद्याला घाबरून भ्याडासारखे आयडीच्या पदराआड लपु नये

हा तर अघोरी प्रकार आहे.

सहमत

ज्योतिष हे समुपदेशनाचे एक साधन आहे असे मृदू किंवा सूक्ष्म समर्थन करणेही कितपत योग्य आहे काय ह्यावर विचार करायला हवा.

ही विचार प्रकिया तर चालूच असते. सर्वसामान्य लोकांना वै़ज्ञानिक दृष्टिकोन, विवेकवाद वगैरे च्या आधारे अनिश्चितता पचवायला शक्य होत नाही. असे लोक फारच थोडे. त्यांच्यासाठी ज्योतिष हे थोतांड आहे हे एका वाक्यात पुरेसे असते.
मला यानिमित्ताने माझ्या मनोगताची आठवण येते

"आपल्याला जे पटत नाही ते सर्व त्याज्य अशी भूमिका न घेता बहुविध दृष्टिकोणातून या विषयाकडे बघण्याची दृष्टि ही मला माझया ज्योतिष प्रवासातूनच मिळाली. अनेक बुद्धिप्रमाण्यवादी फलज्योतिष विरोधक आपल्या मताशी जो पूर्णत: सहमत नाही तो फलज्योतिष समर्थकच आहे असे मानणारे आहेत. तसेच अनेक फलज्योतिष समर्थक हे आपल्याशी सहमत नसणारा तो विरोधक असे मानणारे आहेत. हे पुस्तक फलज्योतिषाचे समर्थन करते की विरोध असाही प्रश्न काही लोकांना पडला. एखाद्या गोष्टीला समर्थन वा विरोध यो दोनच बाजू नसून चिकित्सा नावाची वेगळी बाजू पण आहे. चिकित्सा ही दोन्ही पातळयांची करावी लागते. फलज्योतिष समर्थक वा विरोधक हे आपापल्या व्यासपीठावरुन एकमेकाविरुद्ध आग्रही मतं मांडत असतात. या दोन्ही भूमिका लोकांना एकाच वेळी ऐकायला मिळाव्यात या हेतूने पहिल्या आवृत्तीचे समारंभपूर्वक प्रकाशन केले. त्यात डॉ.नरेन्द्र दाभोलकर यांनी आपला फलज्योतिष विरोधी आणि ज्योतिषरत्न नंदकिशोर जकातदार यांनी आपली समर्थक भूमिका मांडली. तसेच श्रोत्यांनी विचारलेल्या प्रश्नांची दोघांनीही उत्तरे दिली. उत्तरे पटणे वा न पटणे हा भाग निराळा. पण या निमित्ताने एक विचार प्रक्रिया तर चालू झाली. आतापर्यंत फलज्योतिष हा विषय वा ज्योतिषी ही व्यक्ती केन्द्रबिंदू धरुन विरोध वा समर्थन झाले आहे. हा विषय मुख्यत: ज्योतिषाकडे जाणारी व्यक्ती म्हणजेच जातक यांच्या करता आहे. परंतु यांना केन्द्र बिंदू मानून चिकित्सा केली जात नाही. जातक हा चिकित्सकही बनू शकतो अशी भूमिका मांडताना त्याची मानसिक जडणघडण विचारात घेतली आहे. फलज्योतिष हा श्रद्धेचा विषय झाला की चिकित्सेच्या वाटाच बंद होतात. चिकित्सेला प्रवृत्त करण्यासाठी काही तडजोड करणे ही आवश्यक असते. ती तडजोड म्हणजे जातकाला वेळोवेळी समजून घेण्याचा प्रयत्न करणे.
फलज्योतिषातील समर्थक वा विरोधी मते यातील विविध अंतर्प्रवाह मला जवळून पहायला मिळाले. अत्यंत तटस्थ राहून मी फलज्योतिष चिकित्सा केली आहे असे माझे अजिबात म्हणणे नाही. टीकाकार या नात्याने अंतर्विसंगती मांडायच्या झाल्या तर त्या फलज्योतिषीय परिभाषेत मांडाव्या लागतील. त्या फक्त अभ्यासकांनाच समजतील सर्वसामान्य माणूस चिकित्सेपासून पुन्हा वंचितच राहिल म्हणून तो विषय फलज्योतिषीय पातळीवर फारसा मांडला नाही. चिकित्सा करताना दोन्ही बाजू अभ्यासक या नात्याने समजावून घेताना कधी सुसंगतीतही विसंगती आढळली तर कधी विसंगतीतही सुसंगती आढळली. हेच तर मानवी स्वभावाचे वैशिष्टय आहे. मनुष्य हा काही विवेकवाद, मानवतावाद, बुद्धीप्रामाण्यवाद यांचे प्रोग्रामिंग फीड केलेला जैवरासायनिक यंत्रमानव नव्हे. त्याला केवळ बुद्धी नाही तर भावनाही आहेत हे भान ठेवून चिकित्सा करण्याचा प्रयत्न केला आहे.
दुसऱ्या आवृत्तीच्या निमित्ताने वाचकांना काही अधिक माहिती देण्याचा प्रयत्न केलेला आहे. "

उधृत ज्योतिषाकडे जाण्यापुर्वी...

प्रकाश घाटपांडे

ज्योतिष हे समुपदेशनाचे एक साधन आहे असे मृदू किंवा सूक्ष्म समर्थन करणेही कितपत योग्य आहे काय ह्यावर विचार करायला हवा.

वैयक्तिक दृष्ट्या माझी याला हरकत नाही कारण समुपदेशन करणारे सर्वच १००% यशस्वी होतात किंवा दिलेल्या गाइडलाइन्स पाळतात असे दिसत नाही. समुपदेशकांतही काही अतिरेकी, चिडखोर, कडक शिस्तीचे वगैरे समुपदेशक असल्याने समुपदेशनाचा उद्देश हेलपाटल्याची उदाहरणे मिळतात. समुपदेशकांकडे जाऊनही आत्महत्या वगैरे करणारे लोक आढळतात आणि रिहॅबमध्ये दाखल होऊनही पुन्हा व्यसनांच्या मागे जाणारे लोक आढळतात. त्याचप्रमाणे एखादा ज्योतिषी नकारात्मक सल्ले देणारा मिळतो.

एक उदाहरण द्यायचे झाले तर, आमच्या नातेवाईकांत एका स्त्रीला एका विक्षिप्त ज्योतिषाने सांगितले होते की तुमच्या मुलाचे लग्न झाल्यावर नातू व्हायच्या आत त्याची बायको तुम्हाला सोडून जाईल. सोबत धनसंपत्ती वगैरे घेऊन जाईल तेव्हा या मुलाचे लग्न करू नका. सुदैवाने असला अघोरी सल्ला घरच्यांनी मानला नाही. आज या मुलाचे लग्न होऊन, त्याला मुलेबाळे होऊन १० वर्षांवर काळ उलटला आहे आणि सर्व काही व्यवस्थित आहे. तर इतरत्र असेही ज्योतिषी माहित आहेत जे ज्योतिष्याच्या मागे लागलेल्या लोकांना सांगतात की "अहो वारंवार येत जाऊ नका. तुम्हाला आधी सांगितलं होतं ना की सर्व व्यवस्थित होईल, धीर धरा. तुम्ही वारंवार आल्याने जे व्हायचे आहे ते बदलणार आहे का? उगीच माझी फी देऊन स्वतःचं नुकसान का करून घेता?"