"आपापल्या क्षेत्रात आपापल्या परीने जे मिळवायचे ते मिळवून झाले, जे करायचे ते करुन झाले की दिमाखात पडद्याआड जाणे या प्रतिभावंतांना का जमत नसावे?"

~ नशा म्हणावी तर मग 'अजून किती दिवस नशेत राहायचे यांच्या मनी आहे?" असाही रसिकाला प्रश्न पडत राहतो. अनुक्रमणिकेत 'वि.आ.बुवा, मधु मंगेश कर्णिक' या नावाना जसे वाचक पलटून पुढे जातो तसेच कणेकर नावाचे झाले आहे. साप्ताहिकांना तर काय छापायचे हा प्रश्नच असतो. आठवड्यातील राजकारणाच्या चपात्या पहिल्या आठदहा पानात भाजल्या की मग उरलेल्यामध्ये किती कॅटरिन्या, राख्या, रेसिप्या, फॅशन्या आणि टेक्नोक्राफ्ट् आदीबद्दल मॅटर देणार संपादक ? मग मुळ्याच्या लोणच्याप्रमाणे दोन-तीन पाने कणेकर संझगिरी नावाकडे टाकली जातात. यांच्याकडेही असते रद्दी ढीगभर, उचलायचा त्यातील एखादा भाग आणि घ्यायचे त्याबदल्यात शे-दोनशे. संपला यांचा आठवडा.

पण निदान ही मंडळी एका ठराविक मासिक उत्पन्नासाठी ही अंक डागडुजीची कुंभार-कामे करतात असे म्हणण्यास वाव तरी आहे, पण बिग बी सुद्धा ? कशासाठी आपण किती 'तरतरीत' दिसतोय हे दाखविण्याचा अट्टाहास ? सुरुवातीच्या केबीसीचा चार्म आज तुझ्यात राहिलेला नाही, असे जया सांगत नसेल त्याना ? मग सोनी प्रत्येक एपिसोडमागे १ कोट मानधन देते त्यासाठी मेकअपचा तो डबल थर लावून त्या खुर्चीत बसायचे ? फार खिन्न वाटले पहिल्याच एपिसोडवेळी.

अजूनही उदाहरणे देता येतील. त्यातील प्रमुख अर्थातच गानकोकिळा लता मंगेशकर यांचे. परवाच केरळचा 'येसूदास' नावाचा एक पुरस्कार लता मंगेशकरांनी स्वीकारला. कसला हा सोस ? कुठली ती संस्था आणि आता एकदा देशातील "भारत रत्न" या सर्वोच्च नागरी पुरस्काराने राष्ट्रपतीनी गौरविल्यानंतर त्यापुढे कोणत्याही गल्लीबोळातील आणि कुठल्याही नावाची अवॉर्डस् घेण्यामुळे कसला हर्ष आपल्यात निर्माण होईल ? याचा विचार दिदींनी करायला पाहिजे असे त्यांच्याविषयी अभिमान बाळगणार्‍यानी केला तर ते चुकीचे होणार नाही. २००१ मध्ये भारत रत्नचा किताब मिळाल्यानंतर अगदी कालपर्यंत त्याना डझनभर पुरस्कार जाहीर झाले, देण्यातही आले. देणारे देत असतील पण 'कुठे थांबावे' हे गानसम्राज्ञीला समजत नसेल ?

दुर्दैवाने वंडरबॉय सचिनबद्दलही असेच लिहिण्याची [जवळजवळ] वेळ आली आहे.

अण्णांच्या आंदोलनला इतरांच्या पंक्तीत बसवणे सर्वस्वी चुकीचे आहे. बाकीची दोन् उदाहरणे ही सर्वस्वी मनोरंजनाशी (ते ही विशीष्ट वर्गाशी) निगडीत् आहेत्. ते (सदर्, कार्यक्रम) चालले काय् व् न चालले काय् , काही फरक् पडत् नाही.
अण्णांचे आंदोलन् सर्व लोकांच्या आयुष्यावर् दुरगामी परीणाम करु शकते. ते जर् आता थांबले तर् , सरकारचा आत्मविश्वास बळावेल. आपण् काहीही करु शकतो , आपल्याला जबाब विचारणारे कोणी नाही असा आत्ता असलेला समज बळावेल . ते आपणा सर्वासाठी घातक् आहे. (म्हातारी मेल्याचे..........)
कृपया चुकीची उदाहरणे देउन बुध्दीभेद करु नका.
(आवांतरः नशीबाने कोणी असा अनाहुत सल्ला म.गांधींना दिला नव्हता , कींवा दिला असल्यास त्यांनी तो अमलात आणला नसावा, नाहीतर स्वातंत्र्य मिळायला अजुन् किती वेळ लागला असता , कोणास ठाउक)

लोकांनी 'आता पुरे' असे म्हणायच्या आधी थांबावे हे भल्याभल्यांना का कळत नसावे?

ह्याच अर्थाचे एक चपखल इंग्रजी वाक्य मी कोठेतरी वाचले आहे. Go while others ask why. Do not wait till they start asking why not.

ज्या अर्थी धंदेवाईक दृष्टीने चालवले जाणारे चॅनेल / साप्ताहिक या व्यक्तींना आमंत्रित करते त्या अर्थी त्यांचे मार्केट अजून शाबूत असणार.

शिरीष कणेकरांच्या मेतकुटात त्यांचे पैलतीरी लागलेले डोळे जाणवतात तरी मी स्वतःही ते न चुकता वाचतोच. ते ज्या आठवणी लिहितात त्या भले जुन्या असतील पण त्या वाचायला आवडणारा वर्ग असणारच. मध्यमवयीन आणि म्हातार्‍यांचा का असे ना !

तसेच अमिताभ बच्चन यांनी करोडपतीचे सूत्रसंचालन करणे ही अमिताभ यांची नसून प्रायोजकांची गरज असावी. त्यांच्याखेरीज इतराम्नी या सूत्रसंचालनाचे केलेले प्रयत्न फसलेले आहेत हा इतिहास शिल्लक आहेच.

तुम्हा-आम्हाला वाटतात तसे ते खरंच नकोसे होतील तेव्हा चॅनेलवाले आपोआपच त्यांना बाजूस सारतील.

नितिन थत्ते

काही अंशी अशोक पाटील आणि नितीन थत्ते ह्यांचाशी सहमत.

तेच ते चेहरे तेच ते काम करताना पाहून कंटाळा येतो खरा, त्यातून ते चेहरे प्रतिभावान व्यक्तींचे असतील तर जास्तच खेद होतो.

पण बहुदा त्यांचा बाजूचा विचार केला तर - अनेक वर्ष प्रतिभेशी निगडीत क्षेत्रात काम केल्यावर, प्रसिद्धी, पैसा आणि वलय ह्याची सवय लागल्यावर त्यापासून दूर जाणे कठीण असू शकते. ते डोपामाईन का काय ते म्हणतात ते डोक्यात सिक्रीट होणार नाही आणि त्याची भूक लागल्यावर त्रास होणार, हे बहुदा सर्वच क्षेत्रात निवृत्त होताना होत असावे.

आणि कदाचित तुमची/आमची चव बदलली असेल असेही असू शकते की, कधी काळी आवडणारी नुक्कड मालिका(किंवा तत्सम) आज परत बघितल्यावर तेवढी भावत नाही, बदल रसग्रहण करणाऱ्यामध्ये देखील होऊ शकतोच की!!

प्रतिभेशी निगडीत क्षेत्रात माणसांच्या बदलत्या चवींना खाद्य पुरविण्यासाठी सतत गोष्टी बदलत ठेवाव्या लागतात, त्यामुळे मिडियामध्ये स्थिरता नाही हि तक्रार बऱ्याचदा ऐकायला मिळते.

You Either Die a Hero, or You Live Long Enough To See Yourself Become the Villain - डार्क नाइट

लेखातल्या मतांशी सहमत आहे.
काही इतर सुचलेले मुद्दे :
१. बदलत्या काळाप्रमाणे आयुर्मर्यादा वाढलेली असणे हा घटक इथे संभवत असेल का ? एक शक्यता : काही वर्षांपूर्वी पर्यंत तरी "हे मानकरी अजून इथे कार्यरत का आहेत" अशा स्वरूपाचे विचार येण्याची शक्यता कमी होती कारण सरासरी आयुर्मान आणि एकंदर आरोग्यविषयक सुविधा कमी असल्याने वृद्धत्वी कार्यरत असण्याच्या घटना पूर्वी तुरळक होत्या आणि आता मात्र बर्‍यापैकी घडताना दिसतात.

२. overstaying their welcome या स्वरूपाची घटना आजची नव्हे मात्र याबद्दलची पब्लिकची संवेदनशीलता मात्र अधिक तीव्र झाली असल्याची शक्यता आहे. विविध माध्यमांमधे जसजशी नव्या उमेदीच्या , गुणवान व्यक्तींना मिळत असलेल्या संधी अधिकाधिक उपलब्ध होत जात आहेत तद्वत् आम पब्लिकला निबर चेहर्‍याच्या , वर्ख उडून गेलेला असतानाही मेकप आणि इतर "पॅडींग्" लावून काही झालं तरी प्रकाशात राहाणार्‍या कलावंतांना नकार देणे सहज शक्य होत असावे.

३. बर्‍याचदा जेव्हा आपण त्याच त्याच चेहर्‍याच्या त्याच त्याच कंटाळवाण्या लोकांच्या कंटाळवाण्या कामांना सामोरे जातो आहोत असा अनुभव येत असेल तर , आपणसुद्धा आपला कंटाळवाणा रस्ता बदलणे अपरिहार्य ठरते. जर का जुनी नियतकालिके , जुन्या संस्था , जुन्या कंपन्या नवीन काळाची पावले ओलांडून नव्या उन्मेषांना वाव देत नसतील तर अशा स्वरूपाच्या गोष्टींकडे just for the old times' sake जाणे या मधे ग्राहक/रसिक/श्रोता/वाचक/प्रेक्षक या नात्याने आपलीच मोठी चूक आहे हे आपल्याला मान्य करावे लागते.

मला आता आरस्यात बघने सोडावे लागेल. रोज तोच चेहरा पाहतोय.

जोक्स अपार्ट , माणूस तोच असला तरी चालेल , त्याची रुप वेगवेगळी असावीत. प्रत्येक वेळी अधीक प्रगल्भ. १९८० चा अमिताभ आणी आजचा केबीसी मधील अमिताभ ह्या खूप फरक आहे. जेंव्हा जेंव्हा अमिताभला पाहतो मला एक प्रेरणा मिळतेच.

उलट , कधी थांबायचं असं ठरवणं म्हणजे नेगाटीव्ह विचारधारा आहे. मी जेंव्हा उद्या थांबायच असा विचार आणतो तेंव्हा मी आजच थांबलेला असतो.

---------------------
-धनंजय कुलकर्णी

थांबावे कुठे, कधी, कसे?

हा प्रश्नच मुळात स्थळ/काळ/व्यक्ती सापेक्ष असल्याने त्याला एकच असे उत्तर देता येणार नाही. मात्र वर दिलेल्या सार्‍या उदांमधे आपल्याला सहभागी होण्याची/वाचण्याची/ऐकण्याची/बघण्याची सक्ती त्या व्यक्तीने केलेली नाही तोपर्यंत त्यात मला गैर वाटत नाही

(हलकेच घेण्यासाठी: हे म्हणजे श्री ओक यांना किती वेळा नाडीवर लिहाल? किंवा श्री. सन्जोप रावांनी पुस्तक वाचन करून त्यावर लेख लिहिणे कधी थांबवाबे? असे विचारणे झाले ;) )

ऋषिकेश
------------------
कधी कधी तुम्ही काय बोलताय हे तुम्हालाहि कळत नाहि, इतके तुम्ही हुशार आहात का?

'थांबला तो संपला' असा वाक्यप्रयोग प्रचलित आहेच. आपण थांबलो तर लोकांच्या स्मृतिपटलावरुन आपण विरुन जाउ याचेही भय प्रसिद्ध लोकांना असतेच. या ना त्या प्रकारे प्रसिद्धीचा झोत आपल्यावर राहील याची काळजी अनेक लोक घेतात. खुर्ची ला चिकटून राहण्याचे कसोशीने प्रयत्न करणारे व प्रसिद्धी वाचून तडफडणारे मला एकाच प्रकारचे वाटतात.
वर्कहोलिक माणसे सतत काम करत राहतात कारण त्यावरच त्यांचे अस्तित्व अवलंबुन असते. त्यांनी तसे केले नाही तर त्यांना नैराश्य येईल.
ज्याला कुठे थांबायच हे अचुक समजल आहे तो खरा यशस्वी असे ही म्हटले जाते. लोकांनी आपल्याला टाळण्यापेक्षा आपणच मर्यादेत राहिलेले बरे असा व्यावहारिक विचार करणारे ही अनेक आहेत.
प्रकाश घाटपांडे