कोणालातरी आर्थिक फायदे तर आहेतच. माझ्याकडे म्युच्युअल फंड समभाग आहेत, फंडकडून गुंतवणूक झालेल्या काही कंपन्या युद्धोपयोगी सामग्री तयार करतात. त्याचा फायदा मला व्याज किंवा समभागांच्या वधारलेल्या किमतीत मिळतो.

रग/खुमखुमी जिरण्याबाबत : लढवय्यांपैकी ज्या व्यक्तीची रग मरण पावल्यामुळे जिरते, त्याच्या दृष्टीने फायद्यापेक्षा तोटा अधिक आहे. धडधाकट जिवंत राहिलेल्या जेत्यासाठी रग जिरण्याचा फायदा बहुधा तोट्यापेक्षा अधिक आहे. म्हणूनच :

मानवी रक्तात आक्रमकपणा आहे. युद्धामुळे मानसिक तसेच शारीरीक शक्ती मार्गी लागत असावी.

या वाक्याचा संदर्भ समजला नाही. या वाक्यातील माहितीमधून फायदा किंवा तोट्याबद्दल काय कळते?

जालावर उलट - सुलट विधाने आहेत.
पैकी एक विधान असे आहे - २र्‍या महायुद्धापूर्वी, जर्मनीने "ऑटोबान" हे युद्धात उपयोगी पडावे म्हणून बांधले. या विधानाची 'मिथ" म्हणून केलेली खंडने देखील जालावर आहेत.
पण जर हे विधान खरे मानले तर आत्ता आपण् जे एक्स्प्रेस वे/ फ्री वे/हाय वे वापरतो त्यांचा उगम युद्धसामुग्री या हेतूनेच झाला असा होतो.
हा युद्धाचा एक मोठा फायदाच म्हणायला पाहीजे.

युद्धाचे तोटे सर्वांनाच द्न्यात आहेत

'ज्ञ' हे अक्षर 'जे' व 'एन' या कळा दाबून लिहिता येते. द्न्यात हे रावलट वाचायला कसेसेच वाटते.
सन्जोप राव
मुत्तकोडीकव्वाडीहडा, मुत्तकोडीकव्वाSSSडीहडा
प्यार में जो ना करना चाहा, वोभी मुझे करना पडा

जॉर्ज ऑरवेलच्या १९८४ मधील स्पष्टीकरण -

१९८४ मधील राज्यव्यवस्था एका विशिष्ट निष्ठेची दाखवलेली आहे परंतु बहुतेक वर्णन सर्व राजवटींना लागू पडते. अमेरिकेतला मिलिटरी-इंडस्ट्रिअल कॉम्प्लेक्स ही तर अधिकृत मान्यता असलेली टर्म आहे.

काही आनुषंगिक फायदे सिव्हिलियन समाजाला होतात. जसे बरीच आधुनिक गॅजेट्स + मटेरिअल्स ही माणसे मारण्याच्या, युद्धात बचावाच्या, हेरगिरीच्या साधनांच्या संशोधनातून निर्माण झाली आहेत.

बहुतेक संशोधनासाठी खूप पैसा लागतो आणि तो पुरवणार्‍या यंत्रणा सहसा त्यातून मिळणारे रिटर्नस किती आणि ते किती काळात मिळणार याची काळजी करतात. त्यामुळे संशोधनासारख्या कामासाठी पैसा मिळवणे फार अवघड असते. युद्धसामुग्रीसाठी संशोधन करायचे म्हटल्यावर पैसा अधिक सुकरपणे उपलब्ध होत असावा.

नितिन थत्ते

आत्ताची आणि भविष्याची सुऱक्षीतता (जीव आणि जमीन यांची) हे काय ते युद्धाचे कारण आणि फायदे.

---------------------
-धनंजय कुलकर्णी

लेखाचा उद्देश्य केवळ 'जर-तर', 'असेल-नसेल' इतपतच मर्यादित असल्याने आणि लॉ ऑफ प्रोबॅबिलिटी अंतर्गत तो येत असल्याने मुळात काही क्षण युध्द (युध्दे) होईल का या वस्तुस्थितीकडे थिंक टॅन्क वळविणे गरजेचे आहे.

या क्षणी तर सांप्रत पृथ्वीतलावर रशियाचे तुल्यबळ सामर्थ्य नष्ट झाल्यावर अमेरिका हाच एक सर्वसामर्थ्यवान देश उरला आहे हे नाकबूल करण्यात अर्थ नाही. तसे पाहिल्यास रशिया हा एकसंध असतानाही आर्थिकदृष्ट्या कधीच अमेरिकेच्या तुलनेत सामर्थ्यवान नव्हता. त्यातच अनेक कारणास्तव त्या देशाची अनेक शकले झाली आणि या सर्वांचा इतर राष्ट्रांच्या दृष्टीने एक हानिकारक परिणाम झाला आनि तो म्हणजे आज जगात अमेरिका हे एकमेव लष्करी आणि आर्थिक अशा दोन्ही बाबतीत सर्वश्रेष्ठ राष्ट्र झाले आहे. जगात युद्ध व्हायचे असेल वा नसेल [होत असेल तर ते थांबवणे वा होत नसेल तर ते पेटविणे] ही सर्वस्वी बाब आता व्हाईट हाऊसमधील 'ओव्हल चेम्बर' मध्ये असलेल्या खुर्चीत बसलेल्या "एक्झेक्युटिव्ह" च्या सहीवर अवलंबून आहे.

रशियन अस्वल हतबल झाल्याने अमेरिकन गरूड आता सर्वत्र स्वच्छंद्पणे विहार करीत अनेक अविकसित राष्ट्रांचा तारणहार बनला आहे. गल्फवाले भले सोन्याच्या ढिगारात लोळत असतील पण त्यानाही युद्ध या संकल्पनेपासून मैलोगणती दूर राहायचे असल्याने त्यांच्यावरसुद्धा अमेरिकेचाच पगडा पूर्ण बसला आहे. त्यामुळे कोणत्याही खंडात कोणत्याही कारणास्तव युद्ध पेटलेच तर त्याचा सर्वाधिक फायदा अंकल सॅमलाच मिळणार हेही सूर्यप्रकाशाइतके स्पष्ट आहे. झाले युद्ध तरी फायदा आहेच अन् न झाले तरी त्याचा बॅन्क बॅलन्स रोडावणार नाही हेही तितकेच खरे.

तरीही एक विषय म्हणून 'युध्दाचे फायदे' पाहायचेच असतील तर कारखानदारी आणि बाजारव्यवस्थेला पूरक असे वातावरण तयार होईल, तरूणाईची क्रयशक्ती "सीमा संरक्षण" या भल्या कारणासाठी उपयोगात येईल.

.....आणि सर्वात महत्वाचे म्हणजे खंडोगणती चॅनेल्सपुढे "आता ब्रेकिंग न्यूज" साठी काय दाखवायचे हा प्रश्नही उभा राहणार नाही.

मृत्यूचे भय, अस्मिता वगैरे आड येत नसेल तर, सगळे फायदेच आहेत की. जेवढे जिंकाल तेवढे तुमचे. तसे एक प्रकारे युद्ध हा "व्यवहार" बेसलाईन करण्यासाठी उत्तम मार्ग आहे.

चर्चेचा प्रस्ताव एकंदरीतपणे मानवजातील युद्धामुळे काय फायदा होतो असा आहे. त्यात असे मानले गेलेय कि 'मानवी इतिहासात युद्ध ही अटळ घटना आहे.' ते खरे ही आहे. हावरट मानवजातीची लोकसंख्या वाढत जाणे हे निसर्गासाठी धोकादायक आहे. ती कमी होण्यासाठी युद्ध व्ह्यायला हवीतच. जेवढी लोकसंख्या जास्त, तेवढे विचार, संकल्पना जास्त. जेवढ्या ह्या वैचारीक संकल्पनांमध्ये भेद-दुरावा वाढत जाईल तेवढी युद्धाची ठिणगी पडण्याची शक्यता जास्त! पण हे झालं सामुहीक स्तरावरील भेद-दुराव्याबद्दल!

मानवाचे व्यक्तीगत स्तरावरील वास्तवातले जीवन जगणे हे देखिल एक युद्धच असते नाही कां?
आयुश्य जगायचेय म्हटले तर 'युद्ध करणे' आलेच! कोणी, कधी चांगले वागून, गोडी-गुलाबीने जिंकू पाहतो, तर कोणी, कधी अभिनय करून, खोटं-खोटं गोड बोलून, दुसर्‍याला हरवू पाहतो. ह्या युद्धात आपण जिंकलो तर फायदा होतोच. पण आपण हरलो तर मग खूप हाल होतात. गंमत म्हणजे युद्धाचे नियम देखिल क्शणा-क्शणाला बदलत असतात. युद्धानंतरचे फायदे उचलायचे असतील तर, युद्ध सातत्याने जिंकायलाच हवे.

युद्धाचा नुकसानीचा कॉलम बघता जे काही फायदे दिले आहेत ते फारंच नगण्य ठरावेत.

दुसर्‍या महायुद्धामधे रशीयाला मदत करुन जर्मनीचा पाडाव करणारी अमेरिका शितयुद्धावेळी जर्मनीला मित्र बनवुन रशियाला शह देत होती. दुसर्‍या महायुद्धाच्यावेळी कोमात गेलेला एखादा सैनिक सत्तरीच्या दशकात शुद्धीवर आला तर उठल्या उठल्या म्हणला असता, "चला रशीयन दोस्तांच्या मदतीने जर्मनीचा खातमा करुया"

आइनस्टाइनच्या 'जग माझ्या नजरेतुन' ह्या निबंधातले आइनस्टानचे मत वाचण्यासारखे आहे,

"This topic brings me to that worst outcrop of herd life, the military system, which I abhor... This plague-spot of civilization ought to be abolished with all possible speed. Heroism on command, senseless violence, and all the loathsome nonsense that goes by the name of patriotism -- how passionately I hate them!

प्रतिसाद लिहिताना १०% हून अधिक रोमन अक्षरे वापरू नयेत.प्रतिसाद लिहिताना १०% हून अधिक रोमन अक्षरे वापरू नयेत.प्रतिसाद लिहिताना १०% हून अधिक रोमन अक्षरे वापरू नयेत.प्रतिसाद लिहिताना १०% हून अधिक रोमन अक्षरे वापरू नयेत.प्रतिसाद लिहिताना १०% हून अधिक रोमन अक्षरे वापरू नयेत.प्रतिसाद लिहिताना १०% हून अधिक रोमन अक्षरे वापरू नयेत.प्रतिसाद लिहिताना १०% हून अधिक रोमन अक्षरे वापरू नयेत.प्रतिसाद लिहिताना १०% हून अधिक रोमन अक्षरे वापरू नयेत.

चर्चा प्रस्तावात दिलेल्या दुव्यावरचा परिच्छेद 'युद्धाचे फायदे/तोटे' यासंदर्भात पूर्णत: गैरलागू आहे. युद्ध पुर्वीपासून होत आलेली आहेत आणि होत राहणार या विधानाखेरीज त्यात काहीही नाही. मूळ चर्चाप्रस्तावाविषयी एवढेच म्हणावेसे वाटते की युद्धाचे अर्थातच फायदे असतात. हे फायदे/तोटे युद्धाची व्याप्ती, वापरल्या जाणार्‍या शस्त्रांची विनाशाची क्षमता या गोष्टींमुळे प्रत्येक युद्धात कमी अधिक असतात.

@का - मान्य, ठळक उदाहरणे नाहीत दुव्यामध्ये पण काही आयडीया आहेत जसे - बरीच संशोधने (इनोव्हेशन्स) ही युद्धाकरता म्हणून झाली. युद्धे झाली नाहीत तर लोकसंख्या अफाट वाढेल, युद्धाची अपरिहार्यता आदि. याहून चांगला दुवा सापडला तर याच धाग्यावर शेअर करेन.

बाकी मला खूप माहीती चर्चेमधून मिळाली. सर्व प्रतिसादकर्त्यांचे मनापासून आभार.