माझ्या मते एल्. आय्. सी ची एखादी टर्म इंन्शुरन्स काढावी आणि बाकी पैसा म्युचुअल फंडात टाकावा हे मत् बरोबर् आहे.

माहितगार सदस्यांना युलिपबद्दल काय् वाटते तेही सांगा.

योगेश, लेख छानच आहे. अर्थव्यवहार आणि गुंतवणूक याविषयी सर्वसामान्य लोकांमध्ये उदासीनता दिसून येते अश्या लेखांमुळे या विषयांवर चर्चा होऊन ती काही अंशी दूर होईल अशी आशा वाटते.

दोन शंका आहेत.
१. टर्म इन्श्युरन्स मध्ये कालावधी अखेरीस मिळणारा परतावा शून्य रूपये असा लिहिला आहे याचा अर्थ कालावधी अखेरीस आपण हप्त्यांच्या रूपात भरलेली रक्कम आपल्याला परत मिळते पण त्या व्यतिरिक्त काही पैसे मिळत नाहीत असाच होतो ना? ("टर्म इन्शुरन्स ही थोडक्यात तुम्ही विमा कंपनीबरोबर लावलेली एक पैजच आहे. मी मेलो तर तुम्ही मला (म्हणजे माझ्या वारसदारांना) अमुकतमुक पैसे द्यायचे आणि मी जगलो तर हप्त्याने भरलेले पैसे तुम्हाला." या वाक्यामुळे माझा गोंधळ झाला. मी जगलो आणि विम्याचा कालावधी पूर्ण झाला की मी भरलेले पैसे मला परत मिळतात ना?)
२. आपण भरलेल्या हप्त्याचे खर्च, मृत्यूनंतर (मुदतीनंतर?) द्यायची रक्कम आणि गुंतवणू़क अश्या तीन भागात विभाजन होते, तर विमा कंपन्यांना कश्यातून नफा होतो?

यूलिप: युनिट लिन्क्ड इन्श्युरन्स प्लॅन ही म्युच्युअल फंड व इन्श्युरन्स यांची भेळ करुन ग्राहकांना मामा बनवण्यासाठी केलेली योजना आहे. गुंतवणुकीचे सर्वात उत्तम तत्त्व म्हणजे विमायोजना व गुंतवणूक यांची गल्लत न करणे. तुमच्या अंदाजपत्रकातील गुंतवणूक जितक्या साध्या-सोप्या आणि आपल्याला समजणार्‍या साधनांमध्ये कराल तितका समाधानकारक परतावा तुम्हाला मिळेल.
यूलिप सारख्या साधनांमध्ये तुम्ही देत असलेल्या रकमेपैकी किती रक्कम ही रोख्यांमध्ये व किती रक्कम ही समभागांमध्ये गुंतवणार हे सुस्पष्टरीतीने सांगितलेले नसते. तुमच्या हप्त्यांपैकी किती भाग हा विम्यासाठी व किती भाग हा गुंतवणुकीसाठी आहे हे कधीही स्पष्ट सांगितले जात नाही.
शिवाय विमायोजनेवर आधारित गुंतवणूक योजनांमध्ये तुमची तथाकथित गुंतवणूक ही विमायोजनेच्या कालावधीइतका वेळ तुम्हाला वापरण्याची परवानगी मिळत नाही. त्यामुळे लिक्विडिटीचाही प्रश्न निर्माण होतो.
यूलिपसारख्या योजनांमध्ये विमाप्रतिनिधीला सुरुवातीचा काही काळ २५ टक्क्यांपर्यंत गलेलठ्ठ कमिशन दिले जाते, हे कमिशन विमाकंपन्या तुमच्या हप्त्यांमधूनच वसूल करतात.

तेव्हा विमायोजना व गुंतवणूक यांची गल्लत न करता. साधीसोपी टर्म इन्श्युरन्स योजना व दरमहा गुंतवणूक करण्यासाठी उत्तम म्युच्युअल फंड निवडणे हिताचे आहे.

शशांक यांची शंका:
१. टर्म इन्श्युरन्स मध्ये तुम्ही देत असलेल्या हप्त्यांपैकी एकही रुपया तुम्हाला योजनेअखेरीस मिळत नाही. हा तोटा नसून फायदाच आहे कारण या योजनेसाठी लागणारा हप्ता हा योजनेअखेरीस सर्व प्रिमियम परत करणार्‍या योजनेच्या हप्त्यापेक्षा खूपच कमी असतो व ही रक्कम विमा कंपनीला देण्याऐवजी तुम्ही एखाद्या गुंतवणूक साधनात गुंतवू शकता.

योजनेअखेरीस तुम्ही भरलेला प्रीमिअम परत करणार्‍या योजनेची तुलना आपण सोप्या टर्म इन्श्युरन्स योजनेशी करुया. येथे विमायोजनेचा कालावधी व आवश्यक असलेले विमा कव्हर जर सारखेच आहे असे गृहीत धरले तर...

येथे २०४३ रुपयांचा हप्ता असणारा टर्म इन्श्युरन्स घेऊन उरलेली ११७७३ रुपये ही रक्कम दरमहा १००० रुपये अशा प्रकारे एखाद्या म्युच्युअल फंडात गुंतवली तर विमायोजनेच्या तुलनेत हमखास चांगला परतावा मिळेल.

२. विमा कंपन्यांना होणारा नफा हा तुम्ही देत असलेल्या हप्त्यांच्या गुंतवणुकीतून मिळणार्‍या परताव्यामधूनच होतो. तुम्हाला आश्वासन दिलेला परतावा व विमा कंपन्यांना होणारा फायदा यात मोठी तफावत आहे. विमा कंपन्या कधीही ६ टक्क्यापेक्षा जास्त परताव्याची हमी देत नाहीत. जर जास्त फायदा झाला तर तुम्हाला मिळेल अशी लालूच दाखवतात. मात्र ह्या कंपन्यांनी अगदी कॉन्झर्व्हेटिव्ह अशा डेट/गिल्ट योजनांमध्ये जरी पैसे गुंतवले तरी सद्यस्थितीमध्ये वार्षिक १० टक्क्यापर्यंत फायदा सरळसरळ होऊ शकतो. समभागात जर पैसे गुंतवले तर अर्थातच जास्त परतावा मिळेल.

मराठी टंकलेखनासाठी वापरा

लोक विमा योजनांकडे कर सवलतीसाठी उपयुक्त म्हणून त्यात पैसे टाकतात. मग टर्म इन्शुरन्स मध्ये गुंतवून उरलेले पैसे टॅक्स सेवर् फंड मध्येही टाकू शकतो.

नाहीतरी योगेश म्हणतो तसे विमा कंपन्या आपले पैसे घेउन् स्वतः कुठेतरी गुंतवतात. आणि येणार्‍या परताव्यातली मामूली रक्कम आपल्याला देतात. त्यापेक्षा आपल्या भविष्याची काळजी २ हजार वर्षिक हप्ता देऊन मिटवायची आणि वारसदारांसाठी फंड किंवा इक्विटीमध्ये(समभाग) पैसे गुंतवायचे.

ही वेल्थ क्रिएशन मधली पहिली पायरी ठरो.

योगीभाय आपला अभ्यास चांगला आहे या विषयाचा. :-)

अभिजित

गुंतवणू़क कशी, कुठे करावी याचा गेले बरेच दिवस विचार करते आहे. अभ्यासपूर्ण माहिती आयतीच समजली. धन्यवाद योगेश.

लेखाबद्दल आभार,
ज्यांच्या मासीक उत्पन्नाची शाश्वती नाही, म्हणजे मासीक हप्ता१०,००० वा १००० रु भरू शकतो की नाही याची मला कल्पना नाही, कदाचीत मी त्यापेक्षा जास्त भरू शकेल किंवा पुढिल २-३ महिने काहीही हप्ता भरू शकणार नाही अशा माझ्यासारख्यांसाठी गुंतवणूकीचे कोणते पर्याय आहेत.
शेअर बाजार, अर्थव्यवस्थेतील चढ-उतार यांच्या भानगडीत पडणारा मी नाही किंवा मला त्यातलं कळत नाही अश्या माणसाने डोळे झाकून गुंतवणूक करावी म्हणून काही पर्याय उपलब्ध आहेत का?

योगेश यांचा लेख उद्बोधक आहे. बहुतेक लोकांच्या मनात आयुर्विम्याविषयी ज्या चुकीच्या कल्पना असतात त्यांचे अशा प्रकारे वारंवार निराकरण केले गेले पाहिजे असे मला वाटते.
मी स्वतः श्री. ए. एन्. शानभाग यांच्या "वंडरलँड ऑफ इन्वेस्टमेंट" या पुस्तकावरून खूप काही शिकलो, त्यातले एक प्रकरण आयुर्विम्यासंबंधात आहे. त्यातील काही मुद्दे खाली देत आहे.
१. विमा ही एक अशी वस्तू आहे की ती आपण विशिष्ट हेतूने विकत घ्यायची असते, त्यासाठी काही खर्च करावा लागतो . म्हणून तिच्यापासून फायदा होईल अशी अपेक्षा ठेवणे चुकीचे आहे.
२. विमा व बचत यांची गल्लत करू नये. विमा कंपन्या ही गल्लत गिर्‍हाइके मिळवण्यासाठी मुद्दाम करतात, याला आपण फसता कामा नये.
३. विमा आवश्यक आहे की नाही, नक्की किती आवश्यक आहे याची तपासणी केल्याशिवाय तो घेणे योग्य नाही. अनावश्यक असताना वाटेल तेवढ्या रकमेचा विमा घेतल्यास फायद्याऐवजी तोटाच होतो. शानभाग यांच्या शब्दात सांगायचे तर "भविष्यकाळाच्या तरतुदीसाठी आपण वर्तमानकाळाचे नुकसान करून घेतो"
४. किती रकमेचा विमा घ्यावा याचे गणित करता येते. त्यासाठी
अ- आपली एकूण मालमत्ता किती याचा आधी हिशोब करून घ्यावा.
ब- मग आपल्यामागे जे लोक आपल्या उत्पन्नावर अवलंबून आहेत त्यांना खर्च किती येतो/येईल याचा हिशोब करावा (यासाठी सध्या आपल्या स्वतःवर येणारा खर्च वगळला पाहिजे हे लक्षात घ्यावे). भविष्यकाळात काही खर्च एकरकमी येणार असतात त्यांचाही समावेश करावा. [जे आपल्या उत्पन्नावर अवलंबून नाहीत (उदा. मिळवती मुले) त्यांच्यासाठी तरतूद करण्याचा विचार या हिशोबात करू नये. विमा ही गोष्ट गरज भागवण्यासाठी असते, कोणासाठी एखादे घबाड किंवा वारसा ठेवण्यासाठी नसते हे ध्यानात असू द्यावे.]
क- आपल्या मालमत्तेची रक्कम गुंतवून तीवर येणार्‍या/येऊ शकणार्‍या व्याजा/उत्पन्नापेक्षा हा खर्च कमी की जास्त आहे ते पहावे.
ड- खर्च कमी असेल तर विम्याची गरज नाही. पण सहसा असे होत नाही. मग जेवढी तूट येत असेल ती भरून काढण्यासाठी म्हणजे तेवढे भरीचे उत्पन्न मिळण्यासाठी (गुंतवणूक करण्यायोग्य) किती रक्कम हवी ते काढून तितक्याच रकमेचा विमा घ्यावा.
हे जमत नसल्यास जेवढी रक्कम आपण विम्यासाठी बाजूला काढू शकतो तिच्यामध्ये जास्तीत जास्त किती रकमेचा विमा मिळू शकेल तो घ्यावा.
ई- विमा ही विकत घेण्याची वस्तू असल्याने ती कमीत कमी खर्चात घेतली पाहिजे. यासाठी योगेश यांनी केलेले मार्गदर्शन विचारात घ्यावे. प्रतिनिधींनी केलेल्या रसभरीत वर्णनामुळे कितीही मोह झाला तरी तर्काने जे पटते त्याचाच अवलंब करावा, केवळ विमाप्रतिनिधींच्या सल्ल्यावर अवलंबून राहिल्यास खड्ड्यात पडण्याची शक्यताच जास्त. याबाबतीत व्यक्तिशः कोणावरही टीका करायची नाही पण, विमाप्रतिनिधी आपल्या नात्यातला वा ओळखीचा असल्यास अधिक सावध राहण्याची आवश्यकता असते असे नम्र निवेदन करू इच्छितो.

- दिगम्भा

या विषयावर आपल्या तात्या साहेबांचे विचार काय आहेत हे अजून कळलं नाही.
तात्या आपण जरा बोलाल का या विषयावर?

पल्लवी

योगेश,

तुम्ही दिलेली माहिती खरोखरच खूपच अभ्यासपूर्ण आहे परंतु -

१. टर्म इन्शुरन्ससाठी ठरवून दिलेली महत्तम वयोमर्यादा ही इतर विमायोजनांच्या मानाने अत्यंत कमी आहे. ३० वर्षाच्या इसमाऐवजी ६० वर्षाच्या इसमाचे उदाहरण घ्यावे म्हणजे लक्षात येईल.
२. वेळेत प्रिमियम न भरू शकल्यास टर्म इन्शुरन्स तिथेच संपतो आणि त्यादरम्यान विमाधारकाच्या जिवाचे काही बरेवाईट झाल्यास काहीही मिळत नाही. तेच जर इतर विमायोजनेद्वारे विमा उतरवलेला असेल तर १ महिना अधिक मिळतो विलंबाकारासहित पैसे भरण्यासाठी. या दरम्यान विमाधारकाच्या जिवाचे काही बरेवाईट झाल्यास उरलेले प्रिमियम विलंबाकारासहित भरून त्यास पूर्ण परतावा मिळतो.
...

विमाप्रतिनिधीला विम्याच्या प्रकारानुसार पहिल्या वर्षी ५% ते ४०% कमिशन मिळते हे खरे आहे पण पहिला हप्ता भरल्यानंतर विमाधारकाने पुढील हप्ते भरलेच नाही तर तो विमा कंपनीचा निव्वळ तोटा असतो कारण पहिल्या तीन वर्षींचे प्रिमियम हे निव्वळ ऍडमिनिस्ट्रेटिइव्ह खर्च करण्यातच खर्च होतात.

सर्व दिग्गजांनी विमा उतरवताना पूर्वग्रहदूषीत असू नये म्हणून 'विमा व बचत यांची गल्लत करू नये' असे सांगितले ते अगदी बरोबर आहे पण त्यांनी असे सांगितलेले नाही की जर कुठल्या कंपनीच्या कुठल्या योजनेंतर्गत तुम्हास या दोहोंचा सुवर्णमध्य साधता येत असेल तर तसे करू नये. या सर्व गोष्टींचा सारासार विचार करता असे म्हणावेसे वाटते की आपल्यापाशी उपलब्ध द्न्यानाचा, पैशाचा पुरेपुर वापर करून आणि आपल्या गरजा ठरवून जी योजना फायदेशीर वाटेल तीमध्ये पैसे अडकवावे.

- वेदश्री.

मला अजूनही विमा कंपन्यांची कार्यपद्धती कळालेली नाही. कृपया यासंदर्भात अधिक मार्गदर्शन् करावे.
आणि, टर्म इंशुरन्समध्ये शेवटी काहीच रक्कम का बरे परत मिळत नाही?
अनिरुद्ध दातार

विमा आणि आंतरराष्ट्रीय प्रवास: या विषयावर कोणी माहिती देऊ शकेल का? आंतरराष्ट्रीय विमान प्रवास करताना विमा सोबत असणे बंधनकारक आहे हा अनुभव आहे. आज पर्यंत याबद्दल अंधानुकरण झालेले आहे. कारण त्याबद्दल जास्त काही ज्ञान नव्हते. हा विमा का सोबत असावा लागतो? त्याचे फायदे तोटे काय आहेत? कोणी त्याचा गैरवापर करू शकते का? भारतात असे विमा कोणत्या कंपन्या विकतात? इत्यादी बद्दल कोणी तज्ञ माहिती देईल का?

एल्.आय्.सी. ची 'जीवन अमृत' ही नवीन योजना आली आहे. कृपया या योजनेची माहिती मिळवा. अधिक माहिती साठी संपर्क साधा:
kvc_123@rediffmail.com cell No: 09822248471

माहीती छान आहे- वाचुन आनंद, विमा व बचत यातील फरक सांगितल्या बद्द्ल धन्यवाद!