यात त्या समाजाच्या आतील ईशशास्त्रातला (थियॉलॉजीमधला) अर्थ, आणि त्या समाजाबाहेरील तटस्थ (कंपॅरेटिव्ह रिलिजन स्टडी करतानाचा) अर्थ, यांत फरक होणार. आणि त्यांची तडजोड पूर्णपणे कधीच लावता येणार नाही.

यातील "अल्लाह" हे एका विशिष्ट देवाचे विशेषनाम आणि "देव" हे एका संकल्पनेचे नाव मानावे. "देव" या क्लासचे एक इन्स्टॅन्शिएशन "अल्लाह" हे व्हावे. मात्र, याव्यतिरिक्त दुसरे इन्स्टॅन्शिएशन होऊच शकत नाही (किंवा होऊ शकते असे मानणे हे पाखंड आहे), असा दावा आहे.

असा तुलनात्मक धर्मशाशास्त्रांतला अर्थ ठीक वाटतो सहमत.

पण कुठल्याही एका धर्मशास्त्रात (म्हणजे आंतर्गत शास्त्रात) त्यातील गृहीतके मूलगामी मानली जातात. जी वस्तू एकच आहे, तिच्यात "विशेषनाम" आणि "सामान्यनाम" असा फरक करता येत नाही.

उदाहरणार्थ, 'नव्या मुंबई'कडे नाक मुरडून एखादा अस्सल मुंबईकर म्हणेल :
"मुंबई ही एकच मुंबई आहे." (मुंबईवेगळी अशी मुंबई नाही.)
तटस्थ विचार करता, आपण असे म्हणू शकू की प्रत्येक वाक्यातील प्रथम "मुंबई" विशेषनाम आहे, आणि द्वितीय उल्लेख "मुंबईसारखी, स्वतःला 'मुंबई' म्हणवून घेणारी शहरे अशा अर्थाचे सामान्यनाम आहे. पण नाक मुरडणारा मुंबईकर बहुधा हे विश्लेषण स्वीकारणार नाही. तो म्हणेल "छे - मुंबईसारखे शहर असे (मुंबईवेगळे) असूच शकत नाही, तर ते अर्थ असलेले सामान्यनाम नाहीच नाही. माझे म्हणणे सोपे आहे - मुंबई नाही ती मुंबई नाही. हा 'क्ष-नाही तो क्ष-नाही' किंवा 'क्ष-आहे तो क्ष-आहे' असा प्राथमिक तर्कसिद्धांत आहे."

समाजविश्लेषणात आपल्याला विचार करायचा असतो, की लोक अमुक प्रसंगी काय कृती करतात. अशा परिस्थितीत व्यक्तीचे किंवा समूहाचे अंतर्गत तर्कशास्त्र आणि तटस्थ तर्कशास्त्र दोघांची ओळख असावी लागते.

"सामान्य" आणि "विशेष" या संकल्पनांनी गेली हजारो वर्षे तत्त्वचिंतकांना सतावले आहे. (लोकायितिक 'अनुमान' प्रमाण समजत नाहीत, म्हणजे बहुधा 'सामान्य" असे काही असल्याला अमान्य करतात. मीमांसकही "जाति=सामान्याची संकल्पना" अमान्य करतात. वगैरे.) त्यामुळे धर्मशास्त्रातला हा वाद संपणारा नाही.

"देव" या क्लासचे एक इन्स्टॅन्शिएशन "अल्लाह" हे व्हावे. मात्र, याव्यतिरिक्त दुसरे इन्स्टॅन्शिएशन होऊच शकत नाही (किंवा होऊ शकते असे मानणे हे पाखंड आहे), असा दावा आहे.

उदाहरण देण्यातील कल्पकता दाद देण्यासारखी असली तरी एखाद्या क्लासचे असे एकच एक इन्स्टॅन्शिएशन होत नसावे असा जावा भाषेच्या प्राथमिक माहितीवर आधारित एक अंदाज आहे. येथे कॉन्स्टण्ट वेरियेबल हे उदाहरण जास्त सयुक्तिक ठरावे. जाणकारांनी अधिक माहिती पुरवल्यास उत्तम.

public static final variableType देव = अल्लाह;