हॅ हॅ हॅ. अंगवस्त्र शब्दाचा अर्थ मुलांच्या लक्षात यावा म्हणून आता मी अंगवस्त्र ठेवणार आहे. तसेच वेश्या म्हणजे काय हे कळण्यासाठी 'तिकडे' एक शैक्षणिक सहल काढावी म्हणतो.

थोडं सिरिअस. टिकवून ठेवायचं ते काय आणि का याचा विचार व्हायला हवा.

मागणी-पुरवठ्याच्या सिद्धांताची आणि उत्क्रांतिवादाची सांगड घालायला हवी.

"तुझं वाचन किती? तू बोलतोयस किती?"
"तुझा पगार किती? तू बोलतोयस किती?"

नाती = न+अती.
गेल्या काही दशकांपुर्वी लग्न झालेल्या, न झालेल्या जोडप्यांनी अतिरेक केल्याने नाती जरा अती झाली आहेत कदाचित. :) म्हणून सध्या न+अती असा विचार सुरु आहे बहुतेक. :)

नात्यांचा गोतावळा असला आणि तो एकत्र जमला की मला तरी छान वाटते. माझ्या पुढील पिढीला मला हा जो आनंद मिळाला/मिळतो त्याच्या निम्मा आनंद तरी नक्कीच नसेल. अर्थात यात आनंद वाटावा की नाहि हा प्रत्येकाच्या भोवतालच्या वातावरणाचा, जडणघडणीचा व स्वभावाचा भाग झाला.

तसेच, माणसे कमी जोडण्यात फक्त कमी झालेल्या नात्यांचा वाटा नसून बदललेल्या आयुष्यमानाचा-जीवनपद्धतीचा, बदललेल्या आयुष्याच्या वेगाचा आणि मुख्य म्हणजे बदललेल्या मानसिकतेचा देखील वाटा आहे.

असो. यावर बरंच लिहिता येईल पण कालाय तस्मै नमः म्हणून सोडून आपापल्या फ्लॅटचे लॅच बंद करून घरात चौकोनी-त्रिकोणी कुटुंबाने बसून रहायचं झालं

बाकी नाती हवीहवीशी वाटतात त्यांच्यासाठी: स्वतःला चार मुलं असायची गरजच काय? दोन स्वत:ची व दोन दत्तक घेतल्यास हा प्रश्न सुटु शकेलसे वाटते.

ऋषिकेश
------------------
समाजातली सामाजिक जाणीवही अगदी नसल्यातच जमा आहे. सुस्त, मद्दड जनता गोळाभर अन्न गिळून, टीव्हीवरच्या मालिका बघून झोपी जात आहे - सन्जोप राव

प्रत्येक जोडप्यानी एक मूल आईसाठी, एक वडिलांसाठी व एक देशासाठी अशा किमान तीन मुलांना जन्म द्यावा

देशासाठी मूल द्यावे ही कदाचित देशप्रेमापोटी मारलेली भावनिक हाक समजता येईल पण एक मूल आईसाठी आणि एक मूल वडिलांसाठी हा काय प्रकार आहे ते कळले नाही. मला वाटले की मूल/ मुले हे/ही आई-वडिल या दोघांचे/ची असते/तात. इथे घटस्फोटानंतरची तरतूद करणे सुरु आहे काय?

असो.

'सावत्र' हे नातं टिकवायचं असेल तर द्विभार्या प्रतिबंधक कायदा रद्द व्हायला हवा.

गरज नाही. समाजात घटस्फोटांचे आणि पुनर्विवाहांचे प्रमाण वाढले आहे आणि वाढत राहिल. काही नाती आपल्या समाजात आणखीही वाढतील ती अशी - हाफ ब्रदर, हाफ सिस्टर, हाफ ब्रदरची स्टेप सिस्टर वगैरे.

या प्रश्नाकडे, देशाच्या एकंदर लोकसंख्येवर होणारा याचा परिणाम या दृष्टीनेही बघता येईल.
कोणत्याही देशातल्या लोकसंख्येमधे, वयांचा योग्य बॅलन्स (उदा. म्हातारी माणसे जास्त नसणे ) टिकून रहाणे आवश्यक असते. नाहीतर देशात काम करणारी माणसे कमी होत जातात. त्याचप्रमाणे देशाची लोकसंख्या टिकून राहण्यासाठी बर्थ रेट 2.1 मुले प्रति जोडपे एवढा कमीत कमी असणे आवश्यक असते. बहुतेक प्रगत देशात हा आता 1.45 ते 1.9 यामधे गेला आहे (अमेरिका सोडून) या सर्व देशांना पुढच्या 15 ते 20 वर्षात वर्क फोर्स ची प्रचंड कमतरता भासणार आहे. चीनमधेही एक मूल ही पॉलिसी आता हळूहळू बदलावीच लागत आहे.

आपल्याकडे अडचण येऊ नये, कारण बरीच मंडळी अजूनही क्रिकेट टीम तयार करण्याच्या मागे निदान उत्तरेकडॆ तरी असतात.

चन्द्रशेखर