वकुबाप्रमाणे मी उत्तर द्यायचा प्रयत्न करते...

१. ज्यु लोक सर्वसाधारणपणे कोणत्याही समाजाला का नकोसे वाटत असावेत?

उ. सर्वच समाजाला ते केवळ ज्यू आहेत म्हणून नकोत असे नाही. हिंदु समाजाला व पारशी समाजाला ते नक्की चालतात. ख्रिश्चनांना ते ज्यू आहेत म्हणून चालत नाहीत कारण ख्रिश्चन त्यांना येशु ख्रिस्ताचे मारेकरी समजतात. मुस्लिमांसाठी तर ज्यूच नव्हेत तर हिंदु सुद्धा परके. सर्वच गैर-इस्लामी काफिर.

२. सावकारी करणारे, व्याजाने लुबाडणूक आणि फसवणूक करणारे कोणत्या समाजाला आवडतात?

कोणत्याच समाजाला आवडत नाहीत. कोणत्याही भारतीय चित्रपटात मारवाडी शेठची प्रतिमा पहा. त्यांना कंजुस, धूर्त, विधिनिषेध न बाळगणारेच दाखविले जाते. मात्र मारवाड हा प्रदेश भौगोलिक दृष्ट्या दुस्तर आहे. जिथे पाण्याचा थेंब पण जपून वापरावा लागतो तिथे आपोआप काटकसरीपणा येतोच. तसेच एकदा जन्मभूमीची नाळ तुटली व जीवनासाठी संघर्ष करावा लागला की नीतीमत्ता राखण्याचे प्रमाण कमी होत जाते. आजही सिंधी व्यापार्‍यांबद्दल लोक काय म्हणतात ते कान उघडे ठेवून ऐकले की ते जाणवते. तशीच स्थिती ज्यू समाजाची होती.

३. आज आंतरराष्ट्रीय स्तरावर तुमच्या आडनावात 'मॅन' नसेल अथवा तुमचे नाव ज्यु सदृष नसेल तर किती उचल मिळते?

उ. फार लांब जायला नको. दादरमध्ये जर आपण टॅक्सीला हात दाखवला आणि आपल्या नंतर एखाद्या गुजराती कुटुंबाने हात दाखवला तर टॅक्सीवाला गाडी त्यांच्यासमोर नेऊन उभी करतो. हे कशाचे द्योतक आहे? जसे टॅक्सीवाल्याला ठाऊक असते की गुजराती ग्राहक म्हणजे हमखास लांबचे भाडे आणि मीटरचा हिशोब न करता पैसे चुकते. तसे ज्यू व्यापार्‍यांना पैसे उचल देणार्‍यांना दामदुप्पट पैसे परत मिळण्याची हमी असते. तसेच आजही सौराष्ट्राच्या काही व्यापारी जमातींबद्दल मी असे ऐकले आहे की त्यांचे व्यापारात कितीही अधःपतन झाले तरीही कधीही पैसे उधार देणार्‍याला आणि भागिदाराला फसवत नाहीत. असेच काहीसे ज्यू व्यापार्‍यांबद्दल ऋणकोला वाटत असेल. (मान उपसर्ग असलेले आडनाव जास्त करून जर्मनांचे असते, काही जर्मन ज्युंनी पण असे आडनाव घेतल्याचे आढळते).

४. गेल्या काही दशकात जर अमेरिकन माध्यमे ज्यु लोकांच्या हाती नसती तर...?

उ. तर कदाचित ज्यू धनकोंच्या युद्धखोरीला भरीस पडून अमेरिका दोन्ही महायुद्धात पडली नसती. आजही अमेरिकेला मंदीवर युद्ध हा उपाय वाटतो.

५. गांधीजींचे नातु (सुद्धा!) अमेरिकेतील ज्यु उदोउदो करणाला का कंटाळले असावेत?

उ. सांगता येणे कठिण. नक्की कल्पना नाही.

६. अति कर्मठ व फक्त हाच धर्म चांगला व बाकी सगळे तूच्छ असे मानणारे लोक सगळ्यांना हवेसे वाटतात की नकोसे?

उ. स्वत:च्या अनेक गोष्टींबद्दल गर्व बाळगणे हा मनुष्य स्वभाव आहे. आपल्याला आपला धर्म, भाषा, राज्य, जात, पोटजात, शाळा, गाव इ. नाही का चांगले वाटत? मात्र आजपर्यंत मी हिंदु धर्माप्रमाणेच ज्यू धर्माने सुद्धा कधी कोणाचे सक्तीने वा आमिष दाखवून धर्मांतर केल्याचे ऐकले नाही.

ज्यु म्हणजे कोणत्याही 'बावाजी' कडून व्याजी पैसे उचलण्याचा वैयक्तिक अनुभव कुणाला आहे काय?
असल्यास तो कसा होता?

--------

(बावाजी म्हणजे पारशी अशी माझी समजुत आहे आणि भारतातील ज्यू सहसा सावकारी करत नाहीत. बरेच जण तेलाचे घाणे चालवीत, म्हणून त्यांना कोकणात सरसकट "शनिवार तेली" म्हणतात. कारण ते शनिवार पवित्र समजून त्या दिवशी आर्थिक व्यवहार बंद ठेवतात. दाऊद ससून ह्यांच्या सारख्या धनिक ज्यू व्यापार्‍यांनी तर भारतात अनेक रुग्णालये, गोद्या, अनाथालये, बालसुधारगृहे, शाळा बांधलेल्या आहेत.)
_______________________________________________
“आमच्यासारखा मुत्सद्दी, कलासक्त, दूरदर्शी आणि कर्तबगार अन्य कोणी सम्राट तुझ्या पाहण्यात आहे काय? “
“नाही महाराज. “
“इतर कोणाच्या पाहण्यात?”
“नाही महाराज. या प्रश्नाचे ‘होय’ असे उत्तर देणार्‍या सर्वांचा आपल्या आज्ञेनुसार शिरच्छेद करण्यात आला आहे महाराज."

“संतोष. परम संतोष."

जर्मनीत ज्यु द्वेष फारसा नव्हता, रशिया-फ्रान्स इ. च्या तुलनेत तर फारच कमी. मात्र १) पहिल्या महायुद्धात ज्यु धनकोंच्या आग्रहामुळे मंदीवर एक उपाय ह्या आशेने अमेरिका आपल्या विरुद्ध दोस्तांच्या बाजुने उतरला ही भावना सर्वसामान्य जर्मन लोकांच्यात पसरली. २) पहिल्या महायुद्धानंतर जर्मन मार्क बुडाला किंबहुना दोस्तांनी तो बुडवला. एका पावाच्या लादीसाठी एक पोते भरून मार्क द्यायची वेळ आली. मात्र त्याचवेळी जर्मनीतील ज्यु धनाढ्य लोक मजेत आयुष्य जगत होते असे हिटलर आढळून आले. ३) आज जसे २-३ भैय्या वाहनचालकांना मारून राजसाहेब हे मराठी जनतेच्या गळ्यातील ताईत बनले तसे पहिल्या महायुद्धानंतरच्या जर्मनीच्या हलाखीच्या परिस्थितीला ज्युंना जबाबदार ठरवून त्यांच्या विरुद्ध हिंसक मार्ग अवलंबून आपण जर्मन जनतेत महानायक बनू असे हिटलरला वाटले. जो त्याचा अंदाज खरा ठरला. ४) सतत स्थलांतरिताचे जिणे जगणार्‍या ज्यु समाजात पोटासाठी काहीही करण्याची तयारी होती. शायलॉक सारखे ज्यु त्या काळात युरोपियन समाजात तिरस्काराचा विषय होते. कित्येक ज्यु तर वेश्यांची दलाली ह्या व्यवसायात पण प्रकर्षाने होते. मात्र वाईझमन सारखे सज्जन, पापभीरू ज्यु सुद्धा होते पण एकदा का एखाद्या समाजाविषयी एक विशिष्ट भावना निर्माण झाली की ती बदलणे सोपे नसते. ५) सतत सर्वांकडून अव्हेरल्या गेलेल्या व सर्वत्र पोग्रोम सारख्या सामुदायिक कत्तलींना वारंवार तोंड देणार्‍या ज्यु समाजाला कोणत्याही राष्ट्राप्रति निष्ठा नव्हती. २००० वर्षे ते केवळ ज्युंचे स्वत:चे राष्ट्र ही कल्पना उराशी बाळगून होते.

_______________________________________________
“आमच्यासारखा मुत्सद्दी, कलासक्त, दूरदर्शी आणि कर्तबगार अन्य कोणी सम्राट तुझ्या पाहण्यात आहे काय? “
“नाही महाराज. “
“इतर कोणाच्या पाहण्यात?”
“नाही महाराज. या प्रश्नाचे ‘होय’ असे उत्तर देणार्‍या सर्वांचा आपल्या आज्ञेनुसार शिरच्छेद करण्यात आला आहे महाराज."

“संतोष. परम संतोष."

'फिडलर ऑन द रूफ' ही असाच एक पाहण्याजोगा चित्रपट.

की नक्की पाहिन तो चित्रपट :)

_______________________________________________
“आमच्यासारखा मुत्सद्दी, कलासक्त, दूरदर्शी आणि कर्तबगार अन्य कोणी सम्राट तुझ्या पाहण्यात आहे काय? “
“नाही महाराज. “
“इतर कोणाच्या पाहण्यात?”
“नाही महाराज. या प्रश्नाचे ‘होय’ असे उत्तर देणार्‍या सर्वांचा आपल्या आज्ञेनुसार शिरच्छेद करण्यात आला आहे महाराज."

“संतोष. परम संतोष."

हाकलून?? काहीही काय?

शिवाय तेथील लोक हाकलून वगैरे दिलेले नाहीत तर ब्रिटिशांच्या कृपेने वेळोवेळी किंमत देवून गेली दोनशे वर्षे तेथे पडीक आणि नापीक जमीनी विकत घेत घेत या देशाची निर्मिति झाली आहे.
आता त्यां लोकांना आपल्या जमिनी चांगल्या भाव मिळतो आहे म्हणून ज्यु लोकांना विकाव्याश्या वाटल्या यात ज्युंचा काय दोष आहे? ज्युंचा तर तत्कालिन तोटाच झाला आहे.

इतके करून आता २०० वर्षात ज्यु संख्येने जास्त झाले तर त्यांचा अंमल मानण्या शिवाय फिलिस्तिनिंना काय पर्याय आहे? आता ओरड का?

काश्मिरातील स्वात खोर्‍यातील हिंदु मुली सुद्धा आता बुरखा घालूनच बाहेर पडतात ना? ते चालते, आवडते, त्या बद्दल सामाजिक बंदुका दाखवत नाच होतात. मग तसे फिलिस्तिनि लोकांनीही ज्युंच्या मर्जी प्रमाणे वागायला नको काय?

"प्राग-ऐतिहासिक पुण्यभूमीवरील स्थायिक लोकांना हुसकावून स्वतः स्थापन व्हावे - तर २०व्या शतकाने हा अत्यंत घातक वहिवाट लावून दिली आहे. "

२०व्या शतकाने? हे तर ऐतिहासिक काळापासून घडते आहे. मुसलमानी आक्रमणाने अनेक राजपुतांना महाराष्ट्रापर्यंत पळून जावे लागले आहे. आणि मग तोच प्रदेश त्यांनी पाकिस्तान या नावाने कायमचा हस्तगत करून टाकला आहे. तुम्हाला हा इतिहास कदाचित ज्ञात नसावा, कारण तुम्ही बहुदा उर्दु भाषेचा अभ्यास करण्यात गुंतला असावात. पण त्यातल्या एका घराण्याचे नाव सिसोदिया असे होते!
काही वर्षांनी समजा राजपुतांनी त्यांचा हा सुपीक प्रदेश परत मागितला तर चुकीचे? की मुळात असे आक्रमण करणारे यवनच चुकीचे?

तसेच याच न्यायाने तिबेटाचे साम्राज्यही तिबेटि लोकांनी परत मागु नये असेही तुमचे मत आहे की काय?

शांतपणे विचार केल्यास आपले विचार धोकादायकरित्या बुद्धीभेदी आणि निव्वळ चुकीचे आहेत हे दिसून येईल.

या शिवाय "ज्यूंच्या छळाची समस्या त्यांना युरोपातच न्याय आणि सन्मान मिळून सुटणे उत्तम झाले असते. पण झाले नाही."
हा विचार पाहा. बोटचेप्या आणि भंपक विचारांचा खास नमुना आहे हे दिसते.

युरोपात न्याय आता मिळतोच आहे ना? की अजूनही त्यांना ज्यु म्हणून तसेच वागवले जाते आहे?
पण म्हणून त्यांनी आपला देश परत मागूच नये? असे कसे बॉ?

हा विचार म्हणजे एखाद्या समाजावर अन्याय झाला तर त्यांनीयाअता शांततेचा भंग होईल म्हणून कधीच न्याय मागू नये काय?

एकदा मंदिराची मशीद झाली की त्याचे परत कधीच मंदिर होवू नये का? का म्हणून? मूळचे मंदिरच होते ना? मग ऐतिहासिक चूक सुधारली तर काय बिघडले?

भारतातील बहुसंख्य सो कॉल्ड बुद्धीवादी असाच बुद्धीभेद करतांना अनेकदा दिसतात आणि असल्या अविचारातच आपली बुद्धीमत्त खर्च करतांना दिसतात हे आपले दुर्दैव आहे!

ज्या समाजा विषयी धनंजयांना इतके प्रेम वाटते आहे, त्यां समाजातील लोकांचे विचार मात्र जगात जगण्यास लायक फक्त त्यांचेच अनुयायी असावेत असा आहे हे मात्र ते विसरलेले दिसतात!
अन्यथा ते क्रूरकर्मा कत्तलही करण्यास मागेपुढे पाहत नाहीत हा इतिहास अनेकदा घडून गेला आहे!

आपला
गुंडोपंत

एक आवांतर दुरुस्ती:
गांधींचा वध नसून खून झाला आहे.

सहिष्णु लोकांनी आनंदाने राहण्यासाठी ही सिंधूची भूमी मानली गेली आहे. त्यात हे विनाशी आक्रमक कशाला? जर तेही तसेच आनंदाने सहिष्णुवृत्तीने राहु शकत असतील तर स्वागत आहे!

इस्रायलची स्थापना झाली तेव्हा त्या भागात राहाणार्‍या लोकांना घरातून हाकलण्यात आले आणि महायुद्धात होरपळलेले ज्यू तिथे राहून बलिष्ठ झाले.

२-३ दुवे देता येतील का? कारण मी आतापर्यंत जेव्हढी ह्या विषयावर पुस्तके दोन्ही बाजुच्या लेखकांची वाचली त्यांनी स्पष्ट असे लिहिले आहे की तिथले मूळ अरब हे मागासलेले होते. काही न करता पडिक जमीनी विकल्या जात आहेत असे कळल्यावर त्यांनी भरपूर पैसा घेऊन स्वखुषीने ह्या जमिनी विकल्या (जे आज कोकणात घडत आहे) व स्थलांतर केले. जे काही अरब तिथे उरले त्यांच्यासाठी ज्यूंनी आपल्या शाळा, दवाखाने, यंत्रगृहे विनामुल्य उपलब्ध करून दिले.

अरबांना हाकलले गेले असेल असे वाटत नाही ह्याचे सबळ कारण म्हणजे तिथे ब्रिटिशांचे राज्य होते व "फोडा आणि झोडा" नीतीनुसार ते अरबांकडे झुकलेले होते. ज्यू - अरब दंगलींमध्ये अरबांना ब्रिटिश सर्व प्रकारची शस्त्रास्त्र मदत करीत असत.

_______________________________________________
“आमच्यासारखा मुत्सद्दी, कलासक्त, दूरदर्शी आणि कर्तबगार अन्य कोणी सम्राट तुझ्या पाहण्यात आहे काय? “
“नाही महाराज. “
“इतर कोणाच्या पाहण्यात?”
“नाही महाराज. या प्रश्नाचे ‘होय’ असे उत्तर देणार्‍या सर्वांचा आपल्या आज्ञेनुसार शिरच्छेद करण्यात आला आहे महाराज."

“संतोष. परम संतोष."

फिलिस्तिन्यांचीही कदाचित पराभवांवर पराभव

मूळात फिलीस्तानी नेते ह्यांना फिलीस्तानी लोकांच्या अडीअडचणी ह्यांच्यापेक्षा इझ्रायलचा समूळ नाश (जो अशक्य होता) ह्या कल्पनेत जास्त स्वारस्य होते. फिलीस्तानी जनतेचे प्रश्न सोडवण्यापेक्षा मध्यपूर्वेतील अरबांचे तारणहार होणे (अरब जगताचे एकमेव महानायक होणे) हे एकच ध्येय यासर अराफात आणि कंपनीचे होते. त्यामुळे चर्चेने प्रश्न सोडवण्यापेक्षा इझ्रायल बरोबर वांझोटी युद्ध करणे, दहशतवादी हल्ले करून जगभर इझ्रायली प्रवासी असलेल्या विमानांचे अपहरण, इझ्रायली खेळाडूंची हत्या, सीमेवरील इझ्रायली लोकांची हत्या-बलात्कार, पीकांची नासधूस हाच त्यांचा आवडता उद्योग होता. त्यामुळे त्यांचे जगभर हसे झाले. कोणीही त्यांच्या मदतीला येईना. प्रत्येक आघाडीवर त्यांना मार खावा लागला.
_______________________________________________
“आमच्यासारखा मुत्सद्दी, कलासक्त, दूरदर्शी आणि कर्तबगार अन्य कोणी सम्राट तुझ्या पाहण्यात आहे काय? “
“नाही महाराज. “
“इतर कोणाच्या पाहण्यात?”
“नाही महाराज. या प्रश्नाचे ‘होय’ असे उत्तर देणार्‍या सर्वांचा आपल्या आज्ञेनुसार शिरच्छेद करण्यात आला आहे महाराज."

“संतोष. परम संतोष."

ज्यूंच्या छळाची समस्या त्यांना युरोपातच न्याय आणि सन्मान मिळून सुटणे उत्तम झाले असते.

न्याय व सन्मान ह्या दोन शब्दांचा युरोपशी काडीमात्र संबंध नाही.

१) युरोपातील सर्व देशांचे एकच तत्व आहे. ते म्हणतील तोच न्याय. कारण दुसर्‍यांवर अधिराज्य गाजवणे, स्वत:च्या स्वार्थासाठी इतर देशांवर स्वारी करून वसाहती निर्माण करणे, तिथे स्थानिक जनतेला नागवणे आणि वेळ प्रसंगी वंश विच्छेद हेच त्यांचे तत्वज्ञान आहे. अगदी स्वातंत्र्य, समता व बंधुता ह्यांच्या वल्गना करणारा फ्रान्स पण १९५०-५५ पर्यंत अल्जेरियावर जुलुमाने राज्य करीत होता. अल्जेरियाची स्वातंत्र्याची मागणी फ्रान्सने वेळोवेळी पाशवी बळाने चिरडली. शेकडो निदर्शकांना त्यांनी परिसच्या झाईन नदीत गोळ्या घालून मरणासन्न फेकून दिले. युरोपातील इतर देशांचा इतिहास पण अन्यायपूर्ण आणि निष्पापांच्या रक्ताने माखलेला आहे. ते काय न्याय देणार आणि कोणाला?

२) ते फक्त स्वत:चा सन्मान करणे जाणतात. कारण इतर माणसे, त्यांच्या भाषा ह्या अगदी आजही त्यांच्या लेखी क्षुद्र आहेत. ज्यु, हिंदु, आफ्रिकन आदिवासी, मूळ ऑस्ट्रेलीय तर त्यांच्या दृष्टीने क:पदार्थ. कोणाला सन्मान देणे तर दूरच. माणुस म्हणून वागविले तरी बरे. अगदी १०-१५ वर्षापूर्वीची गोर्‍या क्रिकेटपटुंची देहबोली आठवून पहा.

_______________________________________________
“आमच्यासारखा मुत्सद्दी, कलासक्त, दूरदर्शी आणि कर्तबगार अन्य कोणी सम्राट तुझ्या पाहण्यात आहे काय? “
“नाही महाराज. “
“इतर कोणाच्या पाहण्यात?”
“नाही महाराज. या प्रश्नाचे ‘होय’ असे उत्तर देणार्‍या सर्वांचा आपल्या आज्ञेनुसार शिरच्छेद करण्यात आला आहे महाराज."

“संतोष. परम संतोष."

लहानपणी मी "गांधीवध" हा शब्द ऐकला आणि तो लक्षात राहिला, तेव्हा त्याच्या अर्थाचे कंगोरे मला ठाऊक नव्हते. (माझ्या सदस्य ओळखीत म्हटल्यापणे अगदी हल्लीहल्लीपर्यंत माझा मराठी भाषेचा वापर घरगुती होता, आणि कुटुंबाबाहेरील समाजात मी मराठी भाषा फारशी वापरलेली नाही. मराठी संकेतस्थळांवर आल्यापासून शब्दसंपदा वाढत आहे, आणि अधिक अधिक काटेकोर होत आहे. हळूहळू.) लक्ष दिले तरी अशा प्रकारचे शब्द कधीकधी वापरले जातात. तसे वापरले जाऊ नये ही अपेक्षा योग्य आहे.

वरील प्रतिसादात शब्दप्रयोग "गांधी हत्या" असा वाचावा. नाहीतर कुठल्यातरी कुटुंबातील कंगोरे नसलेला सामान्य प्रयोग म्हणून वाचावा.

राहून राहून मला कुतूहल वाटते - बहुतेक फिलिस्तिन्यांना भरपाई केलेली आहे, ही माहिती ना इस्रायलकडून येते, न फिलिस्तिन्यांकडून. मग तुम्ही वाचलेल्या पुस्तकांत ही माहिती आली तरी कुठून? (तुम्ही वाचलेल्या पुस्तकांत ती माहिती आहे, याबाबत मी तुमच्यावर पूर्ण विश्वास ठेवतो.)

माझ्या कुठल्याच उत्तरात भरपाई हा शब्द आलेलाच नाही. ज्या गोष्टीबद्दल मलाच ठाऊक नाही त्या बाबत मी कशाला बोलेन?

मात्र सुरवातीला जे ज्यु फिलिस्तीनमध्ये आले त्यांनी स्वत: पैसे जमवून जमिनी विकत घेतल्या, तिथे सामुदायिक शेती निर्माण केली असा स्पष्ट उल्लेख अनेक पुस्तकांत आहे. तसेच त्यांचा हा प्रयोग यशस्वी झाल्याचे पाहून अमेरिकेतील श्रीमंत ज्युंनी पैसा व शेतकी तसेच जलसिंचन क्षेत्रातील तज्ज्ञ फिलिस्तीनमध्ये पाठवले. तो पैसा वापरून ज्युंनी पुढे बरीच जमीन अरबांकडून खरेदी केली असा स्पष्ट उल्लेख "एक्झोडस" मध्ये पण आला आहे.
_______________________________________________
“आमच्यासारखा मुत्सद्दी, कलासक्त, दूरदर्शी आणि कर्तबगार अन्य कोणी सम्राट तुझ्या पाहण्यात आहे काय? “
“नाही महाराज. “
“इतर कोणाच्या पाहण्यात?”
“नाही महाराज. या प्रश्नाचे ‘होय’ असे उत्तर देणार्‍या सर्वांचा आ

सुरुवातीचे ज्यु काही धनिक वगैरे नव्हते

अपरंपार कष्ट हेच त्यांचे भांडवल. इतके कष्ट की आपण कल्पना पण करू शकत नाही. एक्झोडस कादंबरीत त्यांनी उदाहरण दिले आहे की रशियातून पळून गेलेल्या ज्यूंनी मजूरी करून, पै पैसा जोडून, तिथे दलदलीची जमीन खरेदी केली. दिवसाचे १४-१६ तास काम केले. सतत मलेरीया सारख्या रोगांना तोंड दिले. प्रथम दलदलीची जमीन कोरडी केली. नंतर ठिबक सिंचन पद्धत वापरून वाळवंटात शेती केली.

तिथल्या मूळ अरबांनी मूळची दलदलीची, ओसाड, नापीक जमीन ज्यू विकत घेत आहेत म्हटल्यावर अव्वाच्या सव्वा किमती देऊन विकायला सुरवात केली व ४-५ वर्षांनी ज्यूंनी ती जमीन सुपीक करून पीक काढायला सुरवात केली की लुटालुट, खुनाखुनी, भोसकाभोसकी करून उभे पीक लुटून नेत असत किंवा (आपल्याच गुंडांविरुद्ध स्वत:च) पैसा घेऊन पिकांना संरक्षण पुरवीत.

_______________________________________________
“आमच्यासारखा मुत्सद्दी, कलासक्त, दूरदर्शी आणि कर्तबगार अन्य कोणी सम्राट तुझ्या पाहण्यात आहे काय? “
“नाही महाराज. “
“इतर कोणाच्या पाहण्यात?”
“नाही महाराज. या प्रश्नाचे ‘होय’ असे उत्तर देणार्‍या सर्वांचा आपल्या आज्ञेनुसार शिरच्छेद करण्यात आला आहे महाराज."

“संतोष. परम संतोष."

एक गोष्ट मुद्दाम सांगावी अशी आहे. त्यात एक फाटक दिसत आहे ज्याच्या कमानीवर जर्मन भाषेत "आर्बाइट माख्ट फ्राय" असे लिहिले आहे. ज्याचा अर्थ लेबर लिबरेट्स (कार्य मुक्ती मिळवून देते) असा होतो. हे फाटक ऑश्विझ छळछावणीचे आहे. बर्‍याच ज्यूंना श्रम शिबिरांकडे नेणार सांगून, फसवून ह्या छळछावण्यांकडे आणण्यात आले होते. म्हणून ही फसवी पाटी. :(

किती हा छद्मीपणा.

आपल्यातील विसंवादाचे कारण कदाचित् काळाची गल्लत हे असू शकेल. म्हणजे असे पहा - १) सुरवातीला जे ज्यू १८५०-१९३० च्या दरम्यान तिथे बाहेरून गेले त्यांनी तिथे जमिनी विकत घेतल्या. तिथे सामुदायिक शेती केली. नवे तंत्रज्ञान आणले. साधारण १९४० पर्यंत ज्यू आणि सामान्य अरब जनता एकत्र नांदत होते. २) १९४० च्या सुमारास युरोपात दुसर्‍या महायुद्धाचे पडघम वाजायला सुरवात झाली. काऊकजी, जनरल फौजी सारख्या अनेक इस्लामिक नेत्यांनी ब्रिटिशांनी त्यांना वेळोवेळी दिलेला पाठिंबा विसरून उघडपणे जर्मनीला पाठिंबा दिला. ३) त्याच वेळी फिलीस्तान मध्ये मुस्लिम बंधुत्वाची हाक दिली व अरबांना ज्युंच्या विरोधात युद्ध पुकारायला प्रोत्साहन दिले व तिथे नौआखाल सारखी परिस्थिती झाली. त्याचवेळी युरोपात जर्मनी इंग्लंडला भाजून काढत होता. अश्यावेळी ज्युंच्या मदतीकडे दुर्लक्ष करून केवळ युरोपातून मोठ्या प्रमाणात ज्यू फिलीस्तानात येतील ह्या एका भितीपोटी ब्रिटिशांनी जास्तीत जास्त मुस्लिम लांगुलचालनाचे धोरण स्विकारले. ४) ह्या मुळे मुफ्तीसारखे विध्वंसक इस्लामिक नेते जे फिलीस्तानी सुद्धा नव्हते ते शेफारले. त्यांनी विनाकारण विदेशी दहशतवादी, गुंड, शस्त्रास्त्रे ह्यांना फिलीस्तानात पाठवून तेथील मूळ जनतेला ज्युंच्या विरुद्ध युद्धास प्रवृत्त केले. बर्‍याच मुस्लिम बहुल गावांमधून राजरोजपणे दहशतवाद्यांना आश्रय देण्यात आला. त्याबदल्यात दहशतवाद्यांनी युद्ध संपल्यावर ज्युंच्या वसाहती व ज्युंची शेती व इतर उद्योग त्या त्या गावांना बक्षिस म्हणून देण्याचे कबुल केले. ६) मात्र ब्रिटिशांनी ह्या गोष्टींकडे काणाडोळा केला व मुस्लिम नेत्यांना गोंजारायचे धोरण पुढे रेटले. ७) ह्या परिस्थितीत ज्युंच्या पुढे आत्महत्या किंवा शेवटचा ज्यु शिल्लक असेपर्यंत अस्तित्वाची लढाई हे दोनच पर्याय शिल्लक राहिले. ज्यात ज्यु लोकांनी दुसरा पर्याय स्विकारला व आपली जमीन इंच इंच लढताना असे काही शौर्य गाजवले की भाडोत्री विदेशी दहशतवाद्यांना पळता भुई थोडी झाली. ८) मात्र हे भाडोत्री दहशतवादी पळाल्यामुळे ज्यु लोक आपल्यावर आता सर्व राग काढणार असा विचार करून हजारो फिलीस्तानी कुटुंबे स्वत:हून फिलीस्तान सोडून जायला लागले. ज्या प्रक्रियेला "दुसरे एक्झोडस" असेही म्हटले जाते.

वेस्ट बँक मधील फिलीस्तानींचे स्थलांतर हा मात्र १९५५ नंतरचा इतिहास आहे.

_______________________________________________
“आमच्यासारखा मुत्सद्दी, कलासक्त, दूरदर्शी आणि कर्तबगार अन्य कोणी सम्राट तुझ्या पाहण्यात आहे काय? “
“नाही महाराज. “
“इतर कोणाच्या पाहण्यात?”
“नाही महाराज. या प्रश्नाचे ‘होय’ असे उत्तर देणार्‍या सर्वांचा आपल्या आज्ञेनुसार शिरच्छेद करण्यात आला आहे महाराज."

"संतोष. परम संतोष."

तरी या बाबतीत तथ्यांचाच विवाद आहे असे दिसते. अशामुळे तथ्यांच्या विश्लेषणाबद्दल चर्चा निष्फळ ठरू शकते. म्हणून या चर्चेतून मी अंग काढत आहे.

जिथे तथ्ये, विचार, माहितीसाठा, दावे, सिद्धांत असणार तिथे सर्वत्र विवाद असणारच. मग आपण भविष्यात सर्वच चर्चांतून अंग काढून घेऊन लेखन संन्यास घेणार का? धनंजयदादा, विचारांचा मुकाबला विचारांनी, मुद्द्यांचा मुकाबला मुद्द्यांनीच करायचा असतो. चर्चेपासून पळ काढून काय नक्की साध्य होणार? मते आहेत तो पर्यंत मतभेद राहणारच. त्याला का घाबरायचे?

उलट मी म्हणेन की चर्चा घडत राहिल्या की विचारमंथन होऊन समाज प्रबोधन सुफळ संपूर्ण होते.
_______________________________________________
“आमच्यासारखा मुत्सद्दी, कलासक्त, दूरदर्शी आणि कर्तबगार अन्य कोणी सम्राट तुझ्या पाहण्यात आहे काय? “
“नाही महाराज. “
“इतर कोणाच्या पाहण्यात?”
“नाही महाराज. या प्रश्नाचे ‘होय’ असे उत्तर देणार्‍या सर्वांचा आपल्या आज्ञेनुसार शिरच्छेद करण्यात आला आहे महाराज."

"संतोष. परम संतोष."

जिप्सींबद्दलची माहिती नव्याने कळली. धन्यु!
त्यावर माहिती देणारे आणि ती माहिती कथानकात गुंफलेले असे पुस्तक आहे का?

ऋषिकेश
------------------
आपले ते टंकनदोष दुसर्‍याच्या त्या प्राथमिक चुका

कॅस्ट्रेशन = खच्चीकरण