उपक्रम, मनोगत, आणि अशी कुठलीही स्थळे की ज्यांवर स्ट्रिक्ट कंट्रोल नाही, ती स्थळे अगदी आर-रेटेड जरी नसली, तरी पीजी-१३ नक्कीच आहेत, असे वाटते. मुलांनी काय वाचावे आणि काय वाचू नये, ह्यावर पालकांचा कंट्रोल असावा, तसेच लेखकांनी, संकेतस्थळ चालकांनीही त्यांना मदत करून काँटेंट रेटिंग वगैरे दिले, तर ठरवायला सोपे जाईल.

उपक्रम एक वेळ ठीक आहे, पण उद्या मिसळपावावर आपल्या घरातला लहानांना पाठवण्याबद्दल आपले काय विचार आहेत ?

- तथागत

--
|| बुद्धं सरणं गच्छामि ||

मुलांनी येण्यास उपक्रम योग्य वाटते. अर्थातच, काय वाचावे आणि काय नाही हे पालकांनी ठरवावे. संस्थळावर किती वेळ घालवावा हे ही पालकांनी ठरवावे. मुलांसाठी येथे कथा/ कविता नाहीत पण इतिहास, गडदर्शन, विज्ञान, गणित, मुलांसाठी कोडी यांत त्यांना नक्की भाग घेता येईल.

प्रोत्साहन देण्यास आपण आहोतच.

लहान मुलांसाठी वेगळा विभाग असावा कारण येथे जरा नाही म्हणले तरी काही प्रसंगी प्रौढांसाठी अशी भाषा येते.
तसेच इथल्या विद्वानांची भाषा जर का घरातील लहान मुले वापरू लागली तर उगाच त्यांना अकाली वृध्दत्व आल्यासारखे तुम्हाला नंतर वाटेल ;-) ह.घ्या.

सध्या एखादे लेखन वाईट आहे असं वाटल्यास वाचक लेखाला तसे गुण देऊ शकतात आणि व्यवस्थापक लोकाग्रहास्तव ते लेखन अप्रकाशित करू शकतात, अशी सोय करता येऊ शकेल.

बच्चेमंडळींसाठी मागे एक स्वतंत्र संकेतस्थळ तयार करण्याची चर्चा ऐकली होती. तसं झालं तर उत्तम. त्यात त्या वयोगटासाठी हवं तसं सादरीकरण करता येईल. साधा फरक सांगतो. मोठयांना रिच कंटेंट हवा असतो त्यासोबत चित्रांची जोड हवीच असं काही नाही. मात्र भरपूर लिखाण असलेलं संकेतस्थळ लहानमुलांना खिळवून ठेवू शकेल का नाही शंकाच आहे.

कुणी लहानपणी कॉमिक्स वाचलेत का हो? लोकमत कॉमिक्स ते राज आणि डायमंड कॉमिक्स वाचण्याचा कुणाचा अनुभव असेल तर त्यांनी २५+ झाल्यावर पुन्हा एकदा कॉमिक्स वाचावेत म्हणजे वयानुसार आवडी कश्या बदलतात ते लक्षात येईल.

चांदोबा, चंपक, ठकठक , बालहंस आदी मुलांसाठी असलेल्या पुस्तकांत मी खुप काळ घालवलाय. लहान मुलांच विश्व वेगळंच असतं.
एकदा बालहंस नावाच्या हिंदी पाक्षीकाने पालकांशी संवाद साधला होता. त्यात संपादक खुप काही बोलले. त्यातील एक वाक्य कायम लक्षात राहीलंय. मुलांच विश्व कसं असतं हे दाखवण्यासाठी , " एक सुंदर राजकुमारी होती" हे वाक्य मोठ्यांना वेगळं संदर्भ देतं आणि लहानांचा संदर्भ वेगळा असतो.

लहानांच्या विश्वात सरळ सरळ विभागणी असते, चांगलं आणि वाईट. त्यांच्या विश्वात नेहमी चांगल्या गोष्टींचाच जय होतो. मोठं झाल्यावर कळतं की असं सरळसरळ विभाजन नसतंच कधी. पण तरीसुध्दा लहान मुलांनी वाचलंच पाहिजे. त्यांच्या याच विश्वाचा आधार घेऊन इसापाने सगळ्या प्राणीमात्रांना बोलतं केलंय. त्यांच्या वेगवेगळ्या स्वभावछटा दाखवलेल्या आहेत. धुर्त, लबाड, शूर, प्रामाणिक आदी सगळं. ह्यामुळे मुलांचं विचार विश्व समृध्द होतं. विष्णू शर्माचं पंचतंत्र तर बनलेलंच आहे मुलांना व्यवहारचतुर बनवण्यासाठी...

जसं जसं वय वाढत जातं तस तश्या आवडी बदलत जातात. कुमार वयातील मुलांना भन्नाट भरारकथा आवडतात, फाफे (फास्टरफेणे) आदी आवडतात. सुरस असावी आणि उत्कंठा वाढवानारी असावी.

पुढे जी.ए. , व.पू. आणि सु.शींचा काळ येतो :) याच दरम्यान वाचनाची आवड , विषय, लेखक आदी तयार होतात.
यापूढे काय होतं या बद्दल अनभिज्ञ....

...नीलकांत