फारच वेगळा विषय आहे हा!

वाचायाला बर वाटल!
पंकज....तु लिहिलेले शब्द छान आहेत ..... पण त्या शिव्या नाहित!
आबा....

हा विभाग संस्कृतातील दमदार आणि उत्कृष्ठ साहित्य उपलब्ध व्हावे या हेतूने तयार केला आहे. येथे शक्य झाल्यास चांगलं आणि वाचनीय साहित्य द्यावं. शिव्या टाळता आल्या तर बरं वाटेल.

पल्लवी

आम्हाला संस्कृतमधील शिव्या (असल्यास) त्या शिकायला आवडतील.

शिव्या देणे न देणे हा व्यक्तिगत आयुष्यातील भाग आहे.

पण आमची ज्ञानपिपासा मोठी असल्यामुळे आम्ही नवीन नवीन गोष्टी शिकण्यात धन्यता मानीत असतो.

आपला,
(शिवराळ) धोंडोपंत

आम्हाला येथे भेट द्या http://dhondopant.blogspot.com

सुसंस्कृत भाषेला शिव्यांची गरज भासली नसावी.
~ तो ~

च्या मारी !!
संस्कृतमध्ये शिव्या नाहीत?
संस्कृतला तर मी परिपूर्ण भाषा समजत होतो !

मनुष्य जातीचं सोडून द्या पण देवांना सुद्धा या कृत्रीम भाषेत दोन चार कृत्रीम शिव्या टाकून या मध्ये योगदान करता आले नाही हे ऐकून फार वाईट वाटले !

एक काम करा तात्या, तुम्हीच योगदान करा आणि या देववाणीत दोन चार सुसंस्कृत शिव्याची भर धाला.

(असंस्कृत शिव्यापिपासू) रम्या.

उपक्रम हे मराठीतील एक सुंदर संकेतस्थळ आहे. मला वाटते की उपक्रम सुरू करतांना मराठीत एक उत्तम व्यासपीठ उपलब्ध करून द्यावे हा मुख्य उद्देश होता. संस्कृत भाषेतील शिव्या हा विषय या व्यासपीठावर चर्चेला येणे ही दुर्दैवाची गोष्ट आहे. उपक्रमच्या वाचकांमध्ये अनेक भगिनीही आहेत आणि कितीही तीव्र भावना व्यक्त असल्या तरी बहिणीसमोर आपण अपशब्द वापरू शकत नाही.

उपक्रमसारखे संकेतस्थळ उभारतांना बरीच मेहेनत करावी लागते. एखाद्या व्यक्तीने सुंदर ग्रंथ लिहिण्यासाठी उच्च दर्जाचा कागद आणि शाई उपलब्ध करून दिल्यावर त्या कागदाचा लेखनाऐवजी भेळ खाण्यासाठी वापर होणे अनुचित आहे. तसेच कुठल्याही प्रवर्तकांसाठी नाऊमेद करणारे आहे. अर्थात, हे माझे वैयक्तिक आणि नम्र मत आहे.

कृपया ही चर्चा उपक्रमवरून उडवावी. अशा प्रकारच्या विषयावर चर्चा करायचीच असल्यास ती अनुदिनीवर केल्या जाऊ शकते. येथे कुणावरही वैयक्तिक रोख नाही. ही केवळ एक कळकळीची विनंती आहे.

(उद्विग्न) शैलेश

खरेतर शिव्या हा कोणत्याही भाषेपेक्षा मनोवृत्तीचे कारक आहे.

संस्कृतमध्ये " ताडयेत् ", "नतद्रष्ट" , "भो अभद्र वा अभद्रम्" अशा प्रकारचे अतिशय सभ्य भाषेतील शब्द वापरुन शिव्या दिल्याचे मी काही ठिकाणी पाहीले आहे. पण कोणत्याही प्रकारच्या अर्वाच्य शिव्या न वापरताही संस्कृत भाषेत सर्व प्रकारचे भाव व्यक्त होतात यातच या देवभाषेची ब्युटी आहे असे मला वाटते.

(संस्कृतभक्त) सागर

"दास्या: पुत्र" आणि "दासीपुत्र" या जोडीत पहिली शिवी आणि दुसरा सामान्य (अर्थवाही) शब्द वगैरे नियम संस्कृत व्याकरणात आपण शिकतोच.

(येथे "दासी" म्हणजे वेश्या.)

शिवी म्हणून वापरताना तथ्याची सत्यता पडताळायची नसते - रागाने शिवी हासडली तर समोरच्या व्यक्तीच्या आईचा खरोखरचा कामधंदा गौण असतो.

पाणिनीच्या काळात ती भाषा बोलीभाषा होती (तिला त्या काळात "संस्कृत" म्हणत नव्हते, तिला कुठलेच नाव नव्हते). संपूर्ण शब्दानुशासन लिहिण्याची पाणीनीची मनीषा होती. जेव्हा जेव्हा शिव्या देताना व्याकरणाच्या नियमांना अपवाद होत, ते ते अपवाद पाणिनीने नमूद केलेले आहेत. नाहीतर ग्रंथांमध्ये मुद्दमून शिव्या लिहिण्याची वेळ क्वचितच येणार. पाणिनीच्या काळातल्या सणसणीत पण व्याकरणशुद्ध शिव्या हरवल्याच म्हणायच्या.

तरी जातिवाचक "चांडाल", लैंगिक अर्थाचे "षंढ", बाकी तिरस्काराचे "जाल्म", "वृषल" वगैरे अधूनमधून वाचायला मिळतात.

महाराष्ट्राबाहेरच पूर्ण आयुष्य काढल्यामुळे केवळ आईवडलांकडून मराठी शिकल्यामुळे जसे माझे झाले आहे, तसेच शिव्यांच्या बाबतीत अवघ्या भारताचे संस्कृत भाषेच्या संदर्भात झाले आहे.

एका मराठी चित्रपटात (नाव आठवत नाही), दिलीप प्रभावळकर नायक होते. (प्रभाकर तामणे यांच्या कथेवर आधारित) त्यातल्या नायिकेच्या वडिलांना चांगला भांडखोर, शिव्या बिव्या देणारा असाच जावई हवा असतो. नायिका प्रभावळकरांवना सांगते की, तू चांगला कडकडून भांड, माझ्या बाबांशी. नायकाने मराठी साहित्यात पी.एच्. डी केलेले आहे. तो भांडताना ज्या शिव्या देतो त्या नमुनेदार.-"केवलप्रयोगी अव्यय कुठचा! तुला दामाडूचा पंचाडू करुन टाकीन्!(याचा अर्थ कळला नाही), अरे जा रे उभयान्वयी!

स्वाती

बरोबर आहे. धन्यवाद!

स्वाती